- Książki takie jak "Tatuażysta z Auschwitz" nowozelandzkiej autorki Heather Morris mają za zadanie dotknąć w nas bolesnego miejsca, ale tak, by nie bolało za bardzo - mówi mi kulturoznawca i psychoterapeuta Jan Borowicz, z którym rozmawiam o książkach z gatunku "Auschwitz z Auschwitz". *** Szot: - Częstym zarzutem wobec popularnych powieści "obozowych" jest zarzut o polonizację i chrystianizację Zagłady. Borowicz: - Te wątki się oczywiście pojawiają, ale faktycznie trzeba podkreślić, że polskie powieści wojenne i obozowe – w przeciwieństwie do tych powstających na "Zachodzie" – są...

- Nazywają ją w domu Ligią, gdyż pochodzi z narodu Ligów - mówił w "Quo Vadis" Winicjusz o dziewczynie, która zrobiła na nim piorunujące wrażenie. - Cudny musi być wasz kraj ligijski, gdzie takie się rodzą dziewczyny - stwierdza opiekująca się nią Akte.

Lugiowie, zwani też Ligiami, na ziemiach należących dziś do Polski osiedlili się już cztery wieki przed naszą erą. Zamieszkiwali ziemie śląskie, okolice Krakowa, a nawet Kujawy. To dzięki nim utworzyła się kultura przeworska, czyli epoka archeologiczna trwająca na ziemiach obecnej Polski aż do V wieku n.e. 

O tym, że za czasów Nerona na...

Nasz redakcyjny kolega, Michał Nogaś został zastępcą Agnieszki Szydłowskiej, nowej dyrektorki Programu III Polskiego Radia. *** - Zaczyna się nowa era w polskich mediach publicznych - pisał w "Wyborczej" Michał Nogaś pod koniec grudnia. Media, zdaniem Nogasia, "mają wrócić do swych zadań — informować, edukować, dbać o intelektualny rozwój. A nie pluć na wrogów PiS-u, upokarzać pracowników i widzów oraz słuchaczy. Zarządy mają zarządzać spółkami, a nie podsuwać autorom (czy też »autorom«) audycji pytania z tezą". Nogaś: - Media znowu publiczne (...) nie muszą się z nikim ścigać....

- Musiałam radykalnie porzucić autorytarny sposób zarządzania - mówi Alicja Knast, która prowadzi jedno z najważniejszych europejskich muzeów. Do lektury naszej rozmowy chciałbym Was dzisiaj zachęcić. *** Knast: - Gdy zostałam dyrektorką praskiej Galerii Narodowej, zaskoczyło mnie to, jak bardzo oczywiste było dla wszystkich, że trzeba dzieciom zaoferować rozrywkę, która staje się równo cennym elementem dizajnu wystawy. Młodzież czy dzieci mają prawo nie rozumieć, o co nam, dorosłym, chodzi. W 2021 roku Knast wygrała konkurs na kierowanie tą niezwykle prestiżową instytucją....

A może chcecie porozmawiać o sztuce - wcale nie tak późnego - baroku? Na rozgrzewkę proponuję Wam opowieść o Petrze Brandlu, utracjuszu i alimenciarzu, który kilka razy siedział za długi. Brandl - tak się zdarzyło - był też jednym z najwybitniejszych twórców XVIII wieku nie tylko w "naszej" części Europy. W historii Brandla jest też kilka "polskich" wątków, a najciekawszym z nich jest historia o tym, jak w niewielkim kościele w Żabowie, 40 km. na południe od Szczecina, historyk sztuki Michał Dębowski odkrył obraz czeskiego malarza. Skąd Brandl w Żabowie? Gdzie w Polsce możecie...

Do więzienia za książkę noblistki i czytanie o "pieszczotach"? W USA nasila się walka z literaturą. Grzywna nie mniej niż 500 dol. lub więzienie na minimum 30 dni. Takie kary mogą spotkać nauczycieli, którzy zostaną przyłapani z zakazanymi książkami w stanie Utah. (...) Utah, obok Teksasu, Florydy, Missouri i Karoliny Południowej, to - jak podaje w raporcie PEN America - stan w którym najczęściej dochodzi do zakazywania książek. PEN: - Konsekwencje zakazów w tych pięciu stanach są dalekosiężne, ponieważ zasady i praktyki są powielane w całym kraju. W Utah, w październiku 2023 r....

Apetyty były ogromne, nawet na kilka oscarowych nominacji. Skończyło się na niczym. Dlaczego film, który w Polsce przyciągnął do kin ogromną publiczność, niespecjalnie spodobał się na Zachodzie? - zastanawiam się dzisiaj na łamach mojego miejsca pracy. (...) Peter Bradshaw w "Guardianie" dał filmowi zaledwie dwie gwiazdki na pięć. "Gdyby nie animowana fasada, byłoby to przedstawienie tandetne i telewizyjne" - pisał. Zdaniem Bradshawa całość to "mizoginiczny festiwal nienawiści wobec głównej bohaterki, przypominający trochę »Dogville« Larsa von Triera". Negatywnie o filmie pisano...

Co za czasy nastały! Po raz pierwszy rozmawiam z... dyrektorem z TVP. I jest to dobra rozmowa o ważnych sprawach. *** Michał Kotański, dyrektor Teatru im. Żeromskiego w Kielcach został wczoraj nowym dyrektorem Teatru Telewizji. (...) Szot: - Cały czas obawiam się, że będzie to wyglądało jak grupa rekonstrukcyjna "czasów sprzed PiS". Kotański: - Nie chcę, by to był skansen, ani miejsce nostalgicznego powrotu do "starych, dobrych czasów". Ale też nie chcę, by było to miejsce sterowane przez polityków. Teatr Telewizji będzie inny, dlatego że są już inni twórcy. Wielu młodych...

- Ludowa historia skierowana jest do wyższej klasy średniej, która chce się wyegzorcyzmować ze swojej wyższości - mówi ktoś, kogo chciałbym, żebyście poznali. Przed wami Tomasz Wiślicz, historyk z PAN i autor jednego z artykułów w wydanej niedawno "Ludowej historii kobiet". Wiślicz: - To, co wytworzyło się w Polsce jako "historia ludowa", jest w dużej mierze opowieścią stworzoną pod potrzeby rynku książki. Nasz wywiad o queerowej historii, ludowej historii, żołnierzach wyklętych, ludowych bohaterach, którzy przełamują stereotypy, ale też o tym, co wydaje się prawicowym historykom,...

To nie tylko ludowa historia Polski opowiadana przez fotografie i ich historie, ale też jeden z najwybitniejszych polskich esejów o samej fotografii. I o polskiej historii XX wieku. Zacznijmy od „białego misia”. Dla tych, co myślą, że zdjęcia z „białym misiem” przyszły do nas z dalekiej Syberii, mam niespodziankę. Otóż nic bardziej mylnego. „Biały miś” po raz pierwszy pojawił się w Berlinie, na początku lat 20. XX wieku. To wtedy miejscowe ZOO sprowadziło dwa niedźwiedzie polarne, a by reklamować odwiedzanie ich wybiegu, przed wejściem do ogrodu stanął mężczyzna przebrany w strój...