[GAZETA WYBORCZA] "Ma być rozleglejsze niż Watykan i słynniejsze niż Luwr. Powstaje największe muzeum świata"

Plany na 2024 rok? Jeśli w końcu otworzą to na pewno pojadę zobaczyć GEM - Grand Egyptian Museum - które od wielu lat powstaje pod Kairem.

Będzie to największe muzeum na świecie, a na wystawie będzie można oglądać 5 tysięcy artefaktów z grobu Tutanchamona, słynne łodzie słoneczne, obelisk i pomnik Ramzesa.

Mam dla Was dzisiaj obszerny tekst poświęcony muzeum, tutmanii, ale też temu co Egipcjanie uważają za "afrocentryczność" i dlaczego wydali miliard dolców, by całemu światu udowodnić, że to oni są źródłem współczesnej cywilizacji. I jak bardzo przeszkadza im w tym teledysk Michaela Jacksona.

***

- Widzisz cokolwiek? - zapytał piąty hrabia Carnarvon angielskiego archeologa Howarda Cartera, gdy ten wszedł do jednego z grobów w Dolinie Królewskiej. Był rok 1922 i od ośmiu lat poszukiwali grobu Tutanchamona, faraona rządzącego Egiptem w XIV wieku p.n.e.

- Tak - odpowiedział Carter. - Wspaniałe rzeczy.

Już niedługo podobnie będą mogli powiedzieć turyści, którzy odwiedzą GEM - Wielkie Muzeum Egipskie (Grand Egyptian Museum). A ma ich być rocznie nawet 5 milionów - niemal tyle, ilu gości w najpopularniejszym muzeum na świecie, Luwrze.

Czy świat - podobnie jak w latach 20. XX wieku - również czeka „tutmania"?

W 1922 roku Tutanchamon z dnia na dzień stał się największą gwiazdą mediów. Redakcja „The Times" zapłaciła 5 tysięcy funtów za wyłączne prawo do fotografowania wykopalisk. Brukowe powiastki opisywały „klątwę faraona", a tapety w „egipskie" wzory stały się obowiązkowym elementem wyposażenia mieszczańskich wnętrz. Każdy, kto widział „Wielkiego Gatsby'ego" Baza Luhrmanna, film na podstawie wydanej w 1925 roku książki Francisa Scotta Fitzgeralda, pamięta ociekające złotem „egipskie" ozdoby. „Złote lata 20." swoją barwę wzięły od artefaktów znalezionych w faraońskim grobowcu. Tutanchamon okazał się jednym z największych influencerów poprzedniego stulecia.

Odkrycie grobowca nastąpiło kilka miesięcy po ogłoszeniu przez Egipt niepodległości. Kraj wciąż pozostawał w wielu sprawach zależny od Brytyjczyków, których protektorat kilka lat wcześniej zastąpił osmańskie zwierzchnictwo. W brytyjskich rękach wciąż pozostawała polityka międzynarodowa, łączność, wojsko i Sudan - uznawany od tej pory za wspólną, brytyjsko-egipską własność. Najmniej na samej „tutmanii" zarobił Egipt.

Ponad sto lat po odkryciu Cartera ma się to zmienić. Egipt szykuje otwarcie największego muzeum na świecie. Koszt? Podawany miliard dolarów może się okazać zaniżonym szacunkiem. Wydatki - częściowo pokryte przez japońską rządową agencję inwestycyjną - zwrócą się w ciągu kilku lat. Wszystkie dotychczasowe prezentacje skarbów faraonów przyciągały rekordową publiczność.

(...)

Na kolekcję prezentowaną w GEM składać się będzie 100 tys. artefaktów, w tym ponad 5 tys. z tzw. kolekcji Tutanchamona. Powierzchnia 500 tys. metrów kwadratowych - więcej niż Watykan - uczyni z GEM największe muzeum na świecie. Połowę zajmą galerie stałe, wystawy czasowe czy specjalne muzeum dla dzieci. Do użytku oddane zostaną również sala widowiskowa i kompleks biurowo-konferencyjny.

(...)

1 grudnia 2023 roku udostępniono zwiedzającym kolejny ważny element GEM - monumentalne Wielkie Schody. Na ciągnących się przez sześć kondygnacji schodach umieszczono ponad 60 artefaktów, jak posągi faraonów, w tym masywny posąg królowej Hatszepsut, sfinksy, kolumny czy sarkofagi. Ze szczytu schodów rozpościera się widok na piramidy, które tym samym stały się częścią ekspozycji muzealnej.

Wśród kilku tysięcy eksponatów, które mają być pokazane w GEM, najsłynniejszym jest złota maska pośmiertna Tutanchamona. Ważąca ponad 10 kilo maska jest wysadzana m.in. lapis-lazuli, kwarcem, obsydianem i turkusem. Niemal od początku jej odkrycia uważana jest za jeden z symboli starożytnego Egiptu.

***

Bardzo polecam lekturę. Cieszę się, że czasem mogę opowiedzieć Wam o tym, co mnie fascynuje w innych niż literatura dziedzinach. A wielkie muzea i wielkie idee, które się za nimi kryją, bywają fascynującą opowieścią o naszym świecie. TUTAJ CAŁOŚĆ