Posty o gatunku literackim: non-fiction

lektury szkolne, Juliusz Słowacki, Gazeta Wyborcza, wywiad, George Orwell, Adam Mickiewicz

[GAZETA WYBORCZA] "Nauczycielka o szkolnych lekturach: Przerabiałam "Dziady" i to była katastrofa"

Czego uczy "Balladyna"? Dlaczego Zosia jest karana za to, że nie chciała "zamęścia"? Czy rodzice zgodzą się na Orwella w podstawówce? Zmiany na liście lektur komentuje nauczycielka polskiego.

***

Czy czeka nas rewolucja w nauczaniu języka polskiego? Dr Kinga Białek w rozmowie z "Wyborczą" opowiedziała o propozycjach zespołu, którym kieruje. Od września 2026 roku zmieni się kanon lektur. Wiadomo, że każda taka decyzja budzi wiele emocji i szerokie dyskusje.

Czy wszystkie proponowane zmiany są dobre? "Wyborcza" zapytała o nie nauczycielkę języka polskiego z jednej z wrocławskich podstawówek.

***

W...

Jerzy Łoziński, John Hersey

John Hersey, "Hiroszima", tłum. Jerzy Łoziński

Doktor Fujii “nie miał czasu pomyśleć, że umiera, zanim sobie uświadomił, że żyje”. Ojciec Kleinsorge, jezuita właśnie czytał formacyjną gazetę, gdy “zdążył pomyśleć tylko jedno: bomba spadła wprost na nas”. Panna Sasaki porządkowała papiery w biurze Wschodniazjatyckiej Fabryki Blach i - patrząc w okno - planowała, co jeszcze zrobi tego dnia. Gdy “odwracała głowę od okien, pokój napełnił się oślepiającym blaskiem”. Na pannę Sasaki spadły regały. “Tak oto w fabryce blachy w pierwszym momencie ery atomowej istota ludzka została zawalona książkami”. Sześciu bohaterów, sześć...

Zofia Stanisławska, Robert Sudół, Elżbieta Ptaszyńska-Sadowska, Jerzy Łoziński, Michaił Bułhakow, Zbigniew Nienacki, Chimamanda Ngozi Adichie, Marlon James, Joanna Bator, Agnieszka Walulik, Robert Waliś, Gabriel Garcia Marquez, Lech Jęczmyk, Tomasz S. Gałązka, Urszula Poprawska, Sebastian Barry, Nino Haratischwili, Gazeta Wyborcza, Haruki Murakami, Ludmiła Ulicka, Bruno Schulz, Agnieszka Sowińska, Kaja Gucio, Paweł Łopatka, Stanisław Lem, Carlos Marrodán Casas, Barbara Kingsolver, Anna Zielińska-Elliott, Sequoia Nagamatsu, Katarzyna Petecka-Jurek, Tomasz Mann, Joseph Heller, Frank Herbert, Dorota Marczewska, José Saramago, Rick Riordan, David Mitchell, Marta Duda-Gryc, Marc Elsberg, Mark Seal, Bonnie Garmus, Marek Cieślik, Louise Erdrich, Marek Maruszczak

[GAZETA WYBORCZA] "Co czytać w wakacje? Czytelnicy "Wyborczej" wybrali dobre książki na lato"

Dobre książki na lato? Czytelnicy "Wyborczej" wybrali 25 tytułów, które dzisiaj prezentujemy. *** Które tytuły warto spakować do walizki? Przedstawiamy listę "dobrych książek na lato" ułożoną dzięki Waszym głosom. Co roku w Polsce ukazuje się ponad 20 tysięcy książek. Ale jak się w tym gąszczu odnaleźć? Którą książkę spakować do plecaka, jaka zabrać do lasu, na plażę i hamak? Spytaliśmy o to czytelników "Wyborczej". W końcu sami wiecie najlepiej, które książki wam się podobały i które polecacie przyjaciołom i rodzinie. Najpierw jednak pokazaliśmy naszą listę 25 "dobrych...

Gazeta Wyborcza, Karol Mossakowski, Saint Sulpice, organy, muzyka

[GAZETA WYBORCZA] Spotkałem najszczęśliwszego człowieka na świecie. Jest Polakiem, katolikiem, organistą

Spotkałem najszczęśliwszego człowieka na świecie. *** "32-letni organista z Polski mianowany organistą tytularnym Wielkich Organów Saint-Sulpice w Paryżu" – w 2023 r. pisał "Le Figaro". Karola Mossakowskiego dziennik nazwał "Chopinem francuskich organów". Ja z czasów, gdy w rodzinnej mieścinie chodziłem do kościoła, pamiętam skrzeczący dźwięk organów i słabiutki głos organistki. Zawsze w tonacji, która nie pozwalała na wspólny śpiew. W dodatku Francja kojarzy mi się z krajem tylko pozornie otwartym na obcokrajowców. A w głowie dźwięczy zdanie wypowiedziane przez Jana Pawła II:...

Prószyński i S-ka, wywiad, Gazeta Wyborcza, Marcin Margielewski

[GAZETA WYBORCZA] "Nie jestem autorem "arabskich pornoli"" - rozmowa z Marcinem Margielewskim

Jak poznać szejka? Czy wszyscy są bogaci? I dlaczego kraje Bliskiego Wschodu fascynują Polaków? Opowiada Marcin Margielewski, autor książek, które sprzedały się w ponad dwóch milionach egzemplarzy. Wojciech Szot: Czy w Polsce można poznać syna szejka? Marcin Margielewski: Tak. Polska stała się bardzo atrakcyjnym krajem dla tych najbogatszych Arabów. Przez lata przyjeżdżali do Janowa Podlaskiego [odbywały się tam słynne aukcje koni]. Teraz wysyłają tu dzieci na studia, ale też całymi rodzinami przyjeżdżają na wakacje. Ostatnio hitem turystycznym stało się Zakopane, które było silnie...

Gazeta Wyborcza, Ministerstwo Kultury, sztuczna inteligencja, AI

[GAZETA WYBORCZA] "Ministerstwo Kultury przerabia polskie zabytki za pomocą AI? Internauci oburzeni"

Ministerstwo Kultury zachęca do zwiedzania polskich zabytków. I przerabia je z pomocą AI. "Ministerstwo polskiego dziedzictwa narodowego czy innej krainy?" - pytają oburzeni internauci. "Odwiedź kulturę na wakacjach". To hasło nowej kampanii Ministerstwa Kultury. Na stronie resortu uruchomiono wyszukiwarkę wydarzeń kulturalnych z całej Polski. "Od wyjątkowych wystaw, przez kina plenerowe, rycerskie pokazy, animacje dla najmłodszych i aktywności dla seniorów" - czytamy na stronie resortu. Kontrowersje wzbudziła jednak oprawa graficzna kampanii. W plażowej lub leśnej scenerii...

Czarne, Hanna Pasierska, Gazeta Wyborcza, Rina Raphael

[GAZETA WYBORCZA] "Wszystko ci mówi, że to za mało. Ale życie to nie wyścig"

"Weź się za trenowanie", "zrób sobie badania może jakieś", "38 km/h za kimś to nic specjalnego". To tylko kilka komentarzy, które znalazłem pod postem, w którym napisałem, że na trasie mojej rowerowej przejażdżki trafiłem na Norberta Banaszka, aktualnego Mistrza Polski w kolarstwie szosowym. Postanowiłem na chwilę dołączyć do kolarza. "Było miło, płuca wypluwałem, mięśnie spalałem. On w tym czasie konwersował z kolegą, jakby to była jakaś kawiarenka. Taka, co jedzie 38 na godzinę", napisałem na jednej z platform społecznościowych. To wystarczyło, bym usłyszał, że jestem...

Joanna Ostrowska, Gazeta Wyborcza, Krytyka Polityczna

[GAZETA WYBORCZA] "Laureatka Nike Czytelników: Każdy z nas ma coś queerowego w swojej historii rodzinnej"

I to jest zapowiedż! *** Nike Czytelników otrzymała w 2022 roku za reportaż o homoseksualnych ofiarach II wojny światowej. Teraz zapowiada nową książkę poświęconą historii LGBT. - To jest nagroda za moją książkę, ale chcę podkreślić rolę wszystkich osób, które przez lata walczyły o to, by historie nieheteronormatywnych osób były w Polsce głośno opowiadane — mówiła Joanna Ostrowska w 2022 roku, gdy jej reportaż historyczny "Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej" - głosami czytelników i czytelniczek "Wyborczej" - wygrał plebiscyt "Nike Czytelników". Trzy lata po...

Gazeta Wyborcza, sztuczna inteligencja, AI

[GAZETA WYBORCZA] "Dozwolona kradzież? Sąd w Kalifornii staje po stronie Big Techów. Ale nie do końca"

Czy można "karmić" AI treściami z książek ściągniętych z sieci? Kalifornijski sędzia wydał kontrowersyjny wyrok, a pisarze protestują przeciwko sztucznej inteligencji. Ta historia zaczęła się w 2023 roku, gdy Meta, firma do której należy m.in. platforma społecznościowa Facebook, zaczęła prace nad budową modelu językowego Llama. To odpowiednik słynnego Chata GPT, którego Meta zamierza używać zarówno do komunikacji na swoich platformach, jak i generowania treści. Już w połowie 2023 roku okazało się, że zarówno Meta, jak i OpenAI, czyli twórcy ChataGPT, do trenowania swoich narzędzi...

Czytaj post
wywiad, Gazeta Wyborcza, Jan Tomasz Gross

[GAZETA WYBORCZA] "Kto ucierpiał bardziej w czasie wojny - Żydzi czy Polacy?"- rozmowa z Janem Tomaszem Grossem

Czy Jan Tomasz Gross czytał "Tatuażystę z Auschwitz" i jakie lubi lody? W 25 rocznicę wydania "Sąsiadów" rozmawiamy o tym, co działo się w okolicach premiery książki, ale też o tym, jakim człowiekiem jest Jan Tomasz Gross. - W Polsce mamy diaboliczny problem, ale nie diabolicznego Grossa - mówi Jan Tomasz. *** Wojciech Szot: Jest Polska przed Grossem i Polska po Grossie? Jan Tomasz Gross: To wzruszający pomysł, ale ja zawsze byłem z Grossem na bieżąco. WSZ - To kim pan jest, panie Gross? JTG - Człowiekiem, któremu bardzo dużo czasu zajęło zrozumienie tego, co...