- To, co mnie zastanawia i niepokoi najbardziej, to kryzys zaufania społecznego - mówi profesor Piotr Sztompka w rozmowie, która była dla mnie jedną z najciekawszych przygód tego roku. Rozmawiamy o tym, że ważne dla człowieka są nie tylko dobra materialne, ale też poczucie godności czy zaufanie do innych. Znajdziecie w tej rozmowie wizje kasandryczne i nadzieję. Jaki jest sens życia i czym jest dobre życie? Dzisiaj w moim miejscu pracy. Kierunek zwiedzania w komentarzu. *** Sztompka - Durkheim pisał, że „moralność polega (...) na byciu solidarnym z daną grupą i zmienia się...

Pierwsza torebka Birkin, dzieła Kahlo i Klimta, szalone biurko-nosorożec i... złota toaleta. Co w tym roku szokowało na rynku sztuki? Jakie bito rekordy? Oraz kto i dlaczego "się nie sprzedał"? W świąteczny piątek mam dla Was opowieść o sztuce. *** A kogo na pewno warto poznać? Na pewno Amrit Sher-Gil, indyjską malarkę. Urodzona w 1913 roku w Budapeszcie, zmarła w indyjskim Lahaur (dzisiaj Lahore w Pakistanie) w 1941 roku. Uważana jest za prekursorkę nowoczesnej sztuki indyjskiej i jedną z największych awangardowych artystów początku XX wieku. Córka pendżabskiego...

Choć w sztuce coraz głośniej mówi się o twórczości kobiet, to w pierwszej dziesiątce najwyżej wylicytowanych dzieł na polskich aukcjach sztuki znaleźli się sami mężczyźni. Nie inaczej było przed rokiem. Nie zmienił się też zestaw najbardziej cenionych przez kolekcjonerów artystów, choć są zaskoczenia. (...) Niemal 7 milionów złotych dał nabywca - firma deweloperska - za dzieło Igora Mitoraja. Popiersie Tyndareosa, mitycznego króla Sparty, ma cztery metry wysokości i waży ponad 2,5 tony. Powstało w 1997 roku na zamówienie firmy KPMG i zdobiło okolice jej siedziby w paryskiej...

- Wiesz, co jest problemem historyka? Skrolowanie - mówi Mateusz Wyżga, autor świetnej "Polski sarmackiej", w której opowiada o zwykłych mieszkańcach dawnej Rzeczpospolitej. Wyżga: Siedzisz przed mikrofilmami i przewijasz. I możesz nie dostrzec, że w prostej historii sądowej znajduje się niezwykła opowieść o ludziach i ich czasach. Tymczasem należy zwolnić przeglądanie kolejnych stron i z czułością pochylić się nad zwykłym człowiekiem. Tak właśnie trafiłem na Annę Molską. Skrolowałem i nagle poczułem, że muszę pozwolić jej mówić, pozwolić jej znów żyć, bo chce mi powiedzieć coś...

Czy Chopin był kontent robiąc kontent? Język to pole bitwy. Po jednej stronie stoją językowa poprawność, słowniki i dbałość o polszczyznę. Po drugiej – niechlujność, ale też poczucie wolności, bo w końcu język należy do każdego z nas, a wielu uważa, że ma prawo mówić tak, jak mówi. Poprawności towarzyszy pogarda, a poczuciu wolności – ignorancja. Bitwy toczone z takimi sprzymierzeńcami nigdy nie będą zwycięskie dla żadnej ze stron. (...) W dyskusji o języku bardzo szybko sięgamy po określenia, które odnoszą się do chorób i osób, wobec których społeczeństwo często odnosi się z...

Pił tak, że wylądował w szpitalu, ale się nie upijał. Unia Europejska jest zła, bo zakazuje snusów, a katolicyzm ma wspaniały rytuał.

Z tego wywiadu-rzeki dowiedziałem się o Fossem rzeczy, których nie musiałem wiedzieć.

***

Październik 2023. Nagroda Nobla w dziedzinie literatury trafia w ręce Jona Fossego. Wyróżnienie norweskiego dramatopisarza i prozaika nie jest niespodzianką. Od kilku lat wymieniano go w wąskim gronie faworytów. A mimo to o samym nobliście wiadomo było niewiele.

Jedną z najbardziej zaskakujących informacji była ta o konwersji Fossego na katolicyzm. Zwłaszcza z perspektywy...

Psiecko - chirurżka - dziaders - destynacja... O jakie słowa się kłócimy? Dzisiaj przyglądam się naszym sporom o język. *** Język polski staje się gorącym tematem każdej jesieni przy okazji konkursu na Młodzieżowe Słowo Roku. Główne pytanie brzmi: Czy jeśli dorośli – a jury wybierające finałową dwudziestkę składa się z pełnoletnich – zaczynają rozpoznawać jakieś charakterystyczne dla młodych zjawisko językowe, to czy nie przestaje ono być młodzieżowe? Pierwszym Młodzieżowym Słowem Roku (plebiscyt od 2016 roku organizuje Państwowe Wydawnictwo Naukowe) był "sztos". Na podium...

Książka, której historia zaczęła się od tweeta. W październiku 2023 roku mający egipskie pochodzenie kanadyjski dziennikarz napisał w sieci tak: „Pewnego dnia, gdy będzie bezpiecznie, gdy nazywanie tego po imieniu nie będzie okupione żadnymi osobistymi konsekwencjami, gdy będzie już za późno, by pociągnąć kogokolwiek do odpowiedzialności, wszyscy od zawsze będą temu przeciwni". Mowa oczywiście o ludobójstwie w Palestynie. El Akkad w "One Day..." doskonale połączył pamiętnik, w którym opowiada o swoim doświadczeniu emigracji, z analizą apatii, jaka zapanowała, gdy Izrael zaczął...

10 tysięcy zdjęć. Tyle zrobiłem w 2025 roku smartfonem. Większość na wyjazdach. Większość w muzeach. Przeglądając tegoroczny album moją uwagę przykuł obiekt, który opowiada - jak to często bywa - historię śmierci jak i radości. Zmarłym jest Napoleon, cesarz Francji, który w 1821 roku dokonał żywota na wyspie Świętej Heleny. Radującym się z tego wydarzenia był pewien pruski urzędnik, który postanowił uczcić ten - jego zdaniem - radosny fakt zakupem niewielkiego bibelotu. Nie miał nasz urzędnik niczego dobrego do powiedzenia o Napoleonie. Francuski wódz w 1806 roku doprowadził do...

Prywatny detektyw prezesem, atak hakerski i zwolnienia. Czy to koniec hurtowni Azymutu? Ponad 20 osób straciło pracę w jednej z największych hurtowni książek w Polsce. Ze współpracy z Azymutem rezygnują wydawcy. A firma zatrudnia nowego prezesa - prywatnego detektywa. *** W sierpniu 2025 roku okazało się, że hurtownia Azymut, jeden z czterech największych w Polsce dystrybutorów książek, padła ofiarą ataku hakerskiego i wstrzymała działalność na ponad miesiąc. Firma wróciła na rynek i wydawało się, że – jak mówili pracownicy – "jakoś się podniesiemy". – Przez miesiąc było dobrze...