- Wiesz, co jest problemem historyka? Skrolowanie - mówi Mateusz Wyżga, autor świetnej "Polski sarmackiej", w której opowiada o zwykłych mieszkańcach dawnej Rzeczpospolitej. Wyżga: Siedzisz przed mikrofilmami i przewijasz. I możesz nie dostrzec, że w prostej historii sądowej znajduje się niezwykła opowieść o ludziach i ich czasach. Tymczasem należy zwolnić przeglądanie kolejnych stron i z czułością pochylić się nad zwykłym człowiekiem. Tak właśnie trafiłem na Annę Molską. Skrolowałem i nagle poczułem, że muszę pozwolić jej mówić, pozwolić jej znów żyć, bo chce mi powiedzieć coś...

Czy Chopin był kontent robiąc kontent? Język to pole bitwy. Po jednej stronie stoją językowa poprawność, słowniki i dbałość o polszczyznę. Po drugiej – niechlujność, ale też poczucie wolności, bo w końcu język należy do każdego z nas, a wielu uważa, że ma prawo mówić tak, jak mówi. Poprawności towarzyszy pogarda, a poczuciu wolności – ignorancja. Bitwy toczone z takimi sprzymierzeńcami nigdy nie będą zwycięskie dla żadnej ze stron. (...) W dyskusji o języku bardzo szybko sięgamy po określenia, które odnoszą się do chorób i osób, wobec których społeczeństwo często odnosi się z...

Pił tak, że wylądował w szpitalu, ale się nie upijał. Unia Europejska jest zła, bo zakazuje snusów, a katolicyzm ma wspaniały rytuał.

Z tego wywiadu-rzeki dowiedziałem się o Fossem rzeczy, których nie musiałem wiedzieć.

***

Październik 2023. Nagroda Nobla w dziedzinie literatury trafia w ręce Jona Fossego. Wyróżnienie norweskiego dramatopisarza i prozaika nie jest niespodzianką. Od kilku lat wymieniano go w wąskim gronie faworytów. A mimo to o samym nobliście wiadomo było niewiele.

Jedną z najbardziej zaskakujących informacji była ta o konwersji Fossego na katolicyzm. Zwłaszcza z perspektywy...

Psiecko - chirurżka - dziaders - destynacja... O jakie słowa się kłócimy? Dzisiaj przyglądam się naszym sporom o język. *** Język polski staje się gorącym tematem każdej jesieni przy okazji konkursu na Młodzieżowe Słowo Roku. Główne pytanie brzmi: Czy jeśli dorośli – a jury wybierające finałową dwudziestkę składa się z pełnoletnich – zaczynają rozpoznawać jakieś charakterystyczne dla młodych zjawisko językowe, to czy nie przestaje ono być młodzieżowe? Pierwszym Młodzieżowym Słowem Roku (plebiscyt od 2016 roku organizuje Państwowe Wydawnictwo Naukowe) był "sztos". Na podium...

Książka, której historia zaczęła się od tweeta. W październiku 2023 roku mający egipskie pochodzenie kanadyjski dziennikarz napisał w sieci tak: „Pewnego dnia, gdy będzie bezpiecznie, gdy nazywanie tego po imieniu nie będzie okupione żadnymi osobistymi konsekwencjami, gdy będzie już za późno, by pociągnąć kogokolwiek do odpowiedzialności, wszyscy od zawsze będą temu przeciwni". Mowa oczywiście o ludobójstwie w Palestynie. El Akkad w "One Day..." doskonale połączył pamiętnik, w którym opowiada o swoim doświadczeniu emigracji, z analizą apatii, jaka zapanowała, gdy Izrael zaczął...

10 tysięcy zdjęć. Tyle zrobiłem w 2025 roku smartfonem. Większość na wyjazdach. Większość w muzeach. Przeglądając tegoroczny album moją uwagę przykuł obiekt, który opowiada - jak to często bywa - historię śmierci jak i radości. Zmarłym jest Napoleon, cesarz Francji, który w 1821 roku dokonał żywota na wyspie Świętej Heleny. Radującym się z tego wydarzenia był pewien pruski urzędnik, który postanowił uczcić ten - jego zdaniem - radosny fakt zakupem niewielkiego bibelotu. Nie miał nasz urzędnik niczego dobrego do powiedzenia o Napoleonie. Francuski wódz w 1806 roku doprowadził do...

Prywatny detektyw prezesem, atak hakerski i zwolnienia. Czy to koniec hurtowni Azymutu? Ponad 20 osób straciło pracę w jednej z największych hurtowni książek w Polsce. Ze współpracy z Azymutem rezygnują wydawcy. A firma zatrudnia nowego prezesa - prywatnego detektywa. *** W sierpniu 2025 roku okazało się, że hurtownia Azymut, jeden z czterech największych w Polsce dystrybutorów książek, padła ofiarą ataku hakerskiego i wstrzymała działalność na ponad miesiąc. Firma wróciła na rynek i wydawało się, że – jak mówili pracownicy – "jakoś się podniesiemy". – Przez miesiąc było dobrze...

Był sierpień 1793 roku, gdy w paryskim pałacu Conciergerie zjawił się Aleksander Kucharski. Okazały pałac zamieniono na więzienie i siedzibę Trybunału Rewolucyjnego. Jego najsłynniejszą mieszkanką była wówczas Maria Antonina, żona straconego na gilotynie króla Francji, Ludwika XVI. Była już królowa Francji w Conciergerie również czekała na wykonanie wyroku. Nie bez powodu miejsce to nazywano wówczas "przedpokojem gilotyny". Kucharski nie był jednak katem. 52-letni Polak był malarzem, który od czterech lat pracował na dworze królowej. I przyszedł namalować królową po raz...

Czy Empik próbuje zmusić wydawców do korzystania z nowej usługi reklamowej? Zdanie o tym, że "Empik próbuje nas zastraszyć" usłyszałem od dyrektorki jednego z największych wydawnictw. Inni wydawcy też skarżą się na nowe koszty. Empik to największy w Polsce detaliczny sprzedawca książek. Na początku 2025 roku uruchomił wzorowaną na rozwiązaniach wprowadzonych przez Allegro i serwisy społecznościowe, usługę "Empik Ads". Umożliwia ona wydawcom kupowanie reklam, które wyświetlają się na stronie empiku. To nie tylko tradycyjne reklamy bannerowe, ale też pozycjonowanie książek w...

Podziwiam jego pracowitość i energię. Adam Mirek, doktor inżynieryjno-technicznych w dyscyplinie inżynieria biomedyczna, stał się najpopularniejszym polskim popularyzatorem nauki. Zatem porozmawialiśmy. *** Wojciech Szot - Kilka lat nauki biologii, chemii, fizyki, a potem dorosłym ludziom trzeba tłumaczyć, że cukier może szkodzić. Co poszło nie tak? Adam Mirek - Rzeczywiście, teoretycznie powinniśmy to wiedzieć ze szkoły. Może wiemy – na poziomie deklaratywnym, który nie przekłada się na działanie. Nie wystarczy mieć wiedzę, trzeba wiedzieć, co z nią zrobić. Wiemy coś o cukrze,...