Posty w kategorii artykuły

Gazeta Wyborcza, sztuka, aukcje sztuki, Gustav Klimt, François-Xavier Lalanne, Amadeo Modigliani, Alberto Giacometti, Maqbool Fida Husain, Amrita Sher-Gil, Frida Kahlo, Jean-Louis Dumas, Maurizio Cattelan

[GAZETA WYBORCZA] "Złota toaleta, Frida Kahlo i biurko-nosorożec. Rekordy i zaskoczenia ze światowych aukcji sztuki"

Pierwsza torebka Birkin, dzieła Kahlo i Klimta, szalone biurko-nosorożec i... złota toaleta. Co w tym roku szokowało na rynku sztuki? Jakie bito rekordy? Oraz kto i dlaczego "się nie sprzedał"? W świąteczny piątek mam dla Was opowieść o sztuce. *** A kogo na pewno warto poznać? Na pewno Amrit Sher-Gil, indyjską malarkę. Urodzona w 1913 roku w Budapeszcie, zmarła w indyjskim Lahaur (dzisiaj Lahore w Pakistanie) w 1941 roku. Uważana jest za prekursorkę nowoczesnej sztuki indyjskiej i jedną z największych awangardowych artystów początku XX wieku. Córka pendżabskiego...

Tadeusz Kantor, Gazeta Wyborcza, Jacek Malczewski, Jan Matejko, Henryk Siemiradzki, Igora Mitoraj, Roman Opałka, Hipolit Lipiński, Andy Warhol

[GAZETA WYBORCZA] "10 najdroższych dzieł sztuki sprzedanych w tym roku na polskich aukcjach. Wśród nich jedna rzeźba"

Choć w sztuce coraz głośniej mówi się o twórczości kobiet, to w pierwszej dziesiątce najwyżej wylicytowanych dzieł na polskich aukcjach sztuki znaleźli się sami mężczyźni. Nie inaczej było przed rokiem. Nie zmienił się też zestaw najbardziej cenionych przez kolekcjonerów artystów, choć są zaskoczenia. (...) Niemal 7 milionów złotych dał nabywca - firma deweloperska - za dzieło Igora Mitoraja. Popiersie Tyndareosa, mitycznego króla Sparty, ma cztery metry wysokości i waży ponad 2,5 tony. Powstało w 1997 roku na zamówienie firmy KPMG i zdobiło okolice jej siedziby w paryskiej...

Marginesy, W.A.B, Fabryka Słów, Szczepan Twardoch, Wielka Litera, Karakter, Eliza Kącka, Gazeta Wyborcza, Filia, Kaja Gucio, Ocean Vuong, R.F. Kuang, Joanna Kuciel-Frydryszak, Samantha Harvey, Sławomir Gortych, Grzegorz Komerski, Sally Carson, Persephone Books, Rebecca Yarros, Sylwia Chojnacka

[GAZETA WYBORCZA] "Głośne, kontrowersyjne, odkryte po latach. Książki 2025 roku"

Nie skończył jeszcze 30 lat, a już sprzedał ponad pół miliona egzemplarzy i był bohaterem jednego z najgłośniejszych transferów roku. Sławomir Gortych zadebiutował w 2022 roku opublikowanym przez Wydawnictwo Dolnośląskie kryminałem "Schronisko, które przestało istnieć". Książka spodobała się czytelnikom, a autor poszedł za ciosem. Dwie kolejne części zrobiły z niego literacką gwiazdę. Na początku 2025 roku Gortych zdobył – głosami internautów – tytuł "Książki Roku" (...) w kategorii "Kryminał, Sensacja, Thriller". Pobił takie gwiazdy jak B.A. Paris, Wojciech Chmielarz czy Remigiusz...

Katarzyna Boni, Agora, Gazeta Wyborcza, Aleksandra Zbroja, Szczeliny, Dowody, Mateusz Mazzini, Monika Redzisz, Mirosław Maciorowski

[GAZETA WYBORCZA] "Powstańcy i toksyczne matki. Oto wydane w 2025 roku książki dziennikarzy "Wyborczej""

Monumentalne, oryginalne, nostalgiczne, przełomowe, pełne empatii. Zobacz, jakie książki w 2025 roku wydały i wydali dziennikarki i dziennikarze "Wyborczej".

„Książka musi być jak siekiera, która rozłupuje zamarznięte morze wewnątrz nas" – pisał w liście Franz Kafka. To spore wymaganie, ale czytając książki wydane w tym roku przez moje redakcyjne koleżanki i kolegów, jestem pewien, że każda z nich próbuje się dobrać do tego naszego wewnętrznego, zamarzniętego morza. 

Katarzyna Boni, „Którędy do wyjścia?" wyd. Agora

„W 2021 roku pojechałam na Sycylię zobaczyć spalony las". Tak Katarzyna Boni,...

Gazeta Wyborcza, język, feminatywy

[GAZETA WYBORCZA] ""Filolożka" jak "papużka"? Czytelnicy "Wyborczej" o słowach, które drażnią"

Czy Chopin był kontent robiąc kontent? Język to pole bitwy. Po jednej stronie stoją językowa poprawność, słowniki i dbałość o polszczyznę. Po drugiej – niechlujność, ale też poczucie wolności, bo w końcu język należy do każdego z nas, a wielu uważa, że ma prawo mówić tak, jak mówi. Poprawności towarzyszy pogarda, a poczuciu wolności – ignorancja. Bitwy toczone z takimi sprzymierzeńcami nigdy nie będą zwycięskie dla żadnej ze stron. (...) W dyskusji o języku bardzo szybko sięgamy po określenia, które odnoszą się do chorób i osób, wobec których społeczeństwo często odnosi się z...

Czarne, Format, PWN, Joanna Concejo, Znak, Jacek Dehnel, Piotr Tarczyński, Maryla Szymiczkowa, Piotr Sommer, Gazeta Wyborcza, Charles Reznikoff, prezenty, Katarzyna Makaruk, Catherine Lacey, Grażyna Bastek, Karin Lednická, Joanna Goszczyńska, WBPCiAK, Laetitia Bourget

[GAZETA WYBORCZA] Sześć wspaniałych i totalnych książek pod choinkę.

Prezenty pod choinkę? Mam dziś dla Was sześć propozycji. *** Zaczynamy od "Jesteś" Joanny Concejo i Laetiti Bourget w przekładzie Doroty Hartwich. Dla tych, co cenią książki konceptualne, które łączą w sobie edytorskie mistrzostwo z rysunkową maestrią. I lubią, gdy książka pomaga im zajrzeć w głąb siebie. Joanna Concejo, jedna z najbardziej rozpoznawalnych na świecie polskich ilustratorek wraz z francuską pisarką Laetitią Bourget stworzyła książkę o tym, co znaczy być. Dziewczynką, kobietą, matką. Podróż zaczynamy na leśnej polanie, na której pojawia się dziewczynka. Zabiera...

Gazeta Wyborcza, Słownik Neutratywów Języka Polskiego, feminatywy, słowa, język

[ZDANIEM SZOTA] "Mnie to słowo nie obraża". Polacy kłócą się o język

Psiecko - chirurżka - dziaders - destynacja... O jakie słowa się kłócimy? Dzisiaj przyglądam się naszym sporom o język. *** Język polski staje się gorącym tematem każdej jesieni przy okazji konkursu na Młodzieżowe Słowo Roku. Główne pytanie brzmi: Czy jeśli dorośli – a jury wybierające finałową dwudziestkę składa się z pełnoletnich – zaczynają rozpoznawać jakieś charakterystyczne dla młodych zjawisko językowe, to czy nie przestaje ono być młodzieżowe? Pierwszym Młodzieżowym Słowem Roku (plebiscyt od 2016 roku organizuje Państwowe Wydawnictwo Naukowe) był "sztos". Na podium...

Gazeta Wyborcza, ArtRage, Time Magazine, Omar El Akkad

[GAZETA WYBORCZA] "Książki roku tygodnika "Time". Które z nich przeczytasz po polsku?"

Książka, której historia zaczęła się od tweeta. W październiku 2023 roku mający egipskie pochodzenie kanadyjski dziennikarz napisał w sieci tak: „Pewnego dnia, gdy będzie bezpiecznie, gdy nazywanie tego po imieniu nie będzie okupione żadnymi osobistymi konsekwencjami, gdy będzie już za późno, by pociągnąć kogokolwiek do odpowiedzialności, wszyscy od zawsze będą temu przeciwni". Mowa oczywiście o ludobójstwie w Palestynie. El Akkad w "One Day..." doskonale połączył pamiętnik, w którym opowiada o swoim doświadczeniu emigracji, z analizą apatii, jaka zapanowała, gdy Izrael zaczął...

Gazeta Wyborcza, muzeum

[GAZETA WYBORCZA] "10 tysięcy zdjęć, kałamarz i martwy Napoleon"

10 tysięcy zdjęć. Tyle zrobiłem w 2025 roku smartfonem. Większość na wyjazdach. Większość w muzeach. Przeglądając tegoroczny album moją uwagę przykuł obiekt, który opowiada - jak to często bywa - historię śmierci jak i radości. Zmarłym jest Napoleon, cesarz Francji, który w 1821 roku dokonał żywota na wyspie Świętej Heleny. Radującym się z tego wydarzenia był pewien pruski urzędnik, który postanowił uczcić ten - jego zdaniem - radosny fakt zakupem niewielkiego bibelotu. Nie miał nasz urzędnik niczego dobrego do powiedzenia o Napoleonie. Francuski wódz w 1806 roku doprowadził do...

PWN, Gazeta Wyborcza, Azymut, hurtownia, rynek książki

[GAZETA WYBORCZA] "Prywatny detektyw prezesem, atak hakerski i zwolnienia. Czy to koniec hurtowni Azymut?"

Prywatny detektyw prezesem, atak hakerski i zwolnienia. Czy to koniec hurtowni Azymutu? Ponad 20 osób straciło pracę w jednej z największych hurtowni książek w Polsce. Ze współpracy z Azymutem rezygnują wydawcy. A firma zatrudnia nowego prezesa - prywatnego detektywa. *** W sierpniu 2025 roku okazało się, że hurtownia Azymut, jeden z czterech największych w Polsce dystrybutorów książek, padła ofiarą ataku hakerskiego i wstrzymała działalność na ponad miesiąc. Firma wróciła na rynek i wydawało się, że – jak mówili pracownicy – "jakoś się podniesiemy". – Przez miesiąc było dobrze...