- O polskiej fantastyce pisze się dopiero wtedy, gdy już nie ma jak jej przemilczeć - mówi "Wyborczej" Marcin Zwierzchowski, dziennikarz specjalizujący się w fantastyce. - Ilu fantastycznych pisarzy i pisarek jest powszechnie ignorowanych - dodaje. Zwierzchowski - Radkowi Rakowi kibicuję już od debiutu. Gdy przeczytałem "Kocham cię, Lilith", pomyślałem: "Ten gość robi coś naprawdę fajnego". Dwa lata później, w 2016 roku, ukazało się "Puste niebo", które uważam za dzieło wybitne, ale jakoś nikt o nim nie pisał, poza oczywiście środowiskiem fantastycznym. Gdy wyszła "Baśń…", od razu...

- Czym jest "dobra książka"? Skoro szukamy "Książki 25-lecia", to o kryteria postanowiłem zapytać Przemysława Czaplińskiego, krytyka literackiego, profesora literatury współczesnej, wielokrotnie zasiadającego w jury Nagrody Literackiej "Nike". *** Przemysław Czapliński - Dobra książka nadaje własny sens przedstawianemu zjawisku, miesza w hierarchiach literackich, zakłóca nasze języki opisu świata. W sumie dobra literatura to taka, która więcej odbiera, niż daje. Wojciech Szot - Odbiera? Przecież ciągle słyszymy, że literatura ma nam coś dawać. PCZ - Przez "odebranie" rozumiem...

Ojciec nie był religijny, ale chyba chciał się czuć częścią społeczności. W szkole, na trzydziestu chłopców w mojej klasie kilku było żydowskiego pochodzenia. Moi najbliżsi przyjaciele nie byli Żydami - mówi tłumacz "Pana Tadeusza" Marcel Weyland.

II wojna światowa wybuchła, gdy miał 12 lat.

- Pakujemy się i uciekamy - usłyszał podczas rodzinnego obiadu. Szlak wojennej tułaczki rodziny Marcela Weylanda prowadzi przez Warszawę, Lublin, Wilno, Kobe, aż do Szanghaju. Po wojnie Weylandowie osiedlili się w Australii, gdzie Marcel przełożył na angielski "Pana Tadeusza" oraz poezje Leśmiana i Tuwima.

Spotykamy się w Warszawie, w dawnym mieszkaniu Tadeusza Konwickiego, które Instytut Książki zamienił na gościnny lokal dla twórców. - Cześć, mam na imię Marcel - mówi dziarski...

- Wczoraj była taka piękna pogoda na konie - powiedział Adam Zamoyski, gdy się spotkaliśmy na rynku w Zamościu. - Dużo ich pan ma? - zapytałem, bo nie wiem o co pytać ludzi, którzy rozpoznają "pogodę na konie". Ja rozpoznaję tylko pogodę pod psem. Adam Zamoyski mnie ciekawił. Wybitny historyk, z "tych Zamoyskich", do tego mieszkaniec Zamojszczyzny. Urodzony w Nowym Jorku, dorastający i wykształcony w Anglii, autor popularnej książki o historii Polski, z której od lat ludzie "na Zachodzie" dowiadują się o tym, jakim krajem jesteśmy i byliśmy. "Poland" Zamoyskiego sprzedała się w...

Czas na gościa, którego dawno w moim miejscu pracy nie było. Emocje wokół książki o Ryszardzie Kapuścińskim były olbrzymie. Dla mnie są historią i ciekawą lekcją dziennikarstwa i biografistyki. Dla Artura Domosławskiego czymś, co — na dobre i na złe — wpłynęło na jego życia. Ale mija czas i warto rozmawiać. Zwłaszcza że wyszła świetna, nowa książka Domosławskiego. Zatem porozmawialiśmy. *** Wojciech Szot — Kto opowiada w książce "Rewolucja nie ma końca"? Ktoś rozczarowany polską rewolucją czy ktoś wciąż żyjący jej mitem? Artur Domosławski — Ktoś, kto próbuje zrozumieć ludzi w...

Ta decyzja wzbudziła kontrowersje. Po tym, jak Ministerstwo Kultury odwołało Roberta Kostro z funkcji dyrektora Muzeum Historii Polski i powołało na to stanowisko Marcina Napiórkowskiego, protestowali historycy z prawa i lewa. Głosy były krytyczne, a Napiórkowski unikał mediów. Tour po mediach zrobił przy okazji obchodów święta 11 listopada. Rozmawiamy jednak już po tych wydarzeniach. Z dobrym - wydaje mi się - efektem dla samej rozmowy. *** Wojciech Szot: - Był pan trochę takim złotym chłopcem demokracji - współautor musicalu o „Solidarności", autor popularnych książek, a nawet -...

Anna S. Dębowska — moja wspaniała koleżanka z pracy — opowiada mi o operze, edukacji muzycznej w Polsce, ale odpowiada też na pytanie: "Co pani czuje, słuchając?" *** Wojciech Szot: - Od lat przyglądasz się triumfom Polaków i Polek na wielkich scenach perowych. Mamy złotą erę polskiej wokalistyki operowej? Anna S. Dębowska: - Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie. W przeszłości też mieliśmy śpiewaków i śpiewaczki, które odniosły międzynarodowy sukces. Na przełomie XIX i XX w. w Metropolitan Opera w Nowym Jorku występowała Marcelina Sembrich-Kochańska. Potem byli m.in....

- Gdy dzisiaj patrzę na portrety matki, to czasami myślę, że powinny być malowane śmielej, bez lęku — mówi Stanisław Baj, wybitny malarz, który od dziesięcioleci portretuje matkę, tworząc tym samym unikatowy w polskiej sztuce cykl obrazów. Stanisław Baj - Lęk, to był mój największy problem, gdy malowałem matkę. Sentymenty w malarstwie nie są dobrym doradcą. Z jednej strony nie chciałem jej urazić, a z drugiej chciałem powiedzieć prawdę o najbliższej mi osobie. Bo w sztuce jedynie prawda ma szansę przetrwać. Wojciech Szot - Jaka to była prawda? Stanisław Baj - Wciąż nie wiem. Im...

Wojciech Szot: Co dla ciebie znaczy "być mężczyzną"?

Karl Ove Knausgård: Bycie mężczyzną to wypełnianie funkcji. Najpierw jest się synem, potem ojcem. Ale po drodze jest się członkiem męskiej społeczności. Najpierw wśród kolegów - na podwórku, w szkole. Później - w pracy czy wśród przyjaciół. Ta męska społeczność ma swoje wymagania, określa, jaki mężczyzna powinien być. Wyznacza granice.

Kiedy dorastałem w latach 70. XX w., w Norwegii wzorcem męskości byli wikingowie. Nie umiałem się w tym wzorcu odnaleźć. Wszystko, co robiłem, było z nim niezgodne.

WSZ - Co robiłeś?

Karl Ove - Płakałem, lubiłem kwiatki, interesowały mnie ubrania.

Dzisiaj chciałby, żebyście poznali dwie wyjątkowe postacie - Martę Wiktorię Trojanowską i Stanisławę Bisikiewicz. Kim są? Już za chwilę wam powiem. *** To, że powstają biografie Marii Konopnickiej czy Róży Luksemburg, nikogo nie dziwi. Ale biografia bibliotekarki, która w powojennym czasie poświęciła życiem książkom i czytelnikom - zaskakuje. Książka "Siłaczka z Młodzianowa. O bibliotekarce Stanisławie Bisikiewicz" to opowieść o harcie ducha, wierze w moc literatury i tytanicznej pracy na czytelniczym froncie. Kim była ta zwykła-niezwykła kobieta? O Bisikiewicz, pracującej w...