- Widzi pan… No, nie umarłam — mówi Anda Rottenberg, kuratorka i krytyczka sztuki. Codzienność Rottenberg zdecydowanie jest niecodzienna, ale bywa też zaskakująco zwykła. Jej rozważania dotyczą sztuki, polityki, idei, ale również tego, co kupić w warzywniaku. Napięcie, jakie wywołuje ten kontrast, sprawia, że trudno oderwać się od "Schyłku. Dziennika 2019-2022". Porozmawialiśmy. *** Wojciech Szot - Robi pani podsumowania? Anda Rottenberg - Już podsumowałam rok. W radiu. WSZ - Ale tak dla siebie? AR - Nie. Traktuję to jak zadanie. Tak mam ze wszystkim. Nie wiem, kiedy to...

- Kiedy w życiu ci nie idzie, może porażka to twój styl - opowiada Agnieszka Dauksza, autorka "Ludzi nieznacznych", poruszającego eseju na przecięciu literatury, socjologii i filozofii. Dauksza zastanawia się nad tym, "czym właściwie jest porażka i czym mogłaby być, gdyby uwolnić ją od zobowiązań, w które zaplątał ją nowoczesny dyktat ciągłego postępu"? *** Dauksza - Stale straszy się ludzi porażką jako najgorszym złem – czymś, co ich ośmieszy, pogrąży. Porażka jest straszakiem w rękach rodzin wychowujących dzieci, szkół, Kościoła, instytucji państwowych i pracodawców. Wiele...

- Najważniejsze, by nie polaryzować czytelników - mówi Joanna Kuciel-Frydryszak podczas wywiadu, w którym rozmawiamy o reakcjach na "Chłopki", o literackich wyzwaniach stojących przed pisarzami i pisarkami, ale też o tych jak najbardziej prozaicznych. - Znaleźliśmy się bowiem pod ścianą - mówi autorka największego fenomenu czytelniczego tej dekady. *** Wojciech Szot: "Chłopki" zmieniły twoje życie? Joanna Kuciel-Frydryszak: Może nie życie, ale sytuację jako autorki na pewno. Spełniło się moje marzenie, z kategorii tych, o których myślisz, że nigdy się nie ziszczą. Zyskałam...

— Olga opowiada o żydowskiej tożsamości jako ukrytej części polskiej tożsamości. Doskonale to rozumiem jako osoba, która odczuwa ból fantomowy po rozpadzie Jugosławii — mówi Milica Markić, tłumaczka książek Tokarczuk na serbski. Markić przełożyła 13 książek polskiej noblistki, co jest światowym rekordem. Porozmawialiśmy. *** Wojciech Szot: Dlaczego akurat polski, a nie francuski czy angielski? Milica Markić: Zawsze mnie ciągnęło do Europy Środkowej, tych naszych "bliźnich" — Węgrów, Polaków. W duchu Gombrowicza można powiedzieć, że ich historie są pełne gołych cesarzy i Don...

- Dyktat wyniku zabija odwagę, zabija potrzebę podejmowania ryzyka, które w tak nieoczywistym i uzależniającym zajęciu, jakim jest praca przy książkach, przynosi najwięcej niespodziewanych owoców - mówi Beata Stasińska, legendarna wydawczyni i redaktorka, a dzisiaj - agentka literacka.

***

Beata Stasińska - Kiedy szukałam książek dla W.A.B., spotykałam się z używanym przez zagranicznych wydawców i agentów w pozytywnym sensie epitetem, który mnie wówczas zaskakiwał i nieco mroził. Rekomendowano mi niejednokrotnie książki jako napisane "neutralnym, przezroczystym stylem". By czytelnik się "nie...

- Wziąłem się za "Lalkę" i odpadłem w połowie - mówi mi Łona, niezwykły raper, autor legendarnych już tekstów. Ale zanim o "Lalce", to padło pytanie, które zawsze chciałem mu zadać. *** - "Ty bardziej Olga Tokarczuk czy Blanka Lipińska"? Adam Zieliński, Łona: Olga Tokarczuk. Choć w sumie: co ja tam wiem? Czytałem "Biegunów" i połowę "Prowadź swój pług przez kości umarłych". Trochę mi wstyd, że nie przeczytałem czegoś więcej. Więc na klasyczne już pytanie „Czy dużo pan czyta", to powiem tak: więcej jest książek, które chciałbym przeczytać niż tych, które...

- Robienie z literatury czegoś przeznaczonego tylko dla hermetycznego środowiska na pewno nie poprawi statystyk czytelnictwa - mówi Paweł Truskolaski, jeden z najciekawszych "bookstagramerów". Porozmawialiśmy tym, czym jest bookstagram i jak media społecznościowe zmieniły w ostatnich latach literaturę. *** Wojciech Szot - Czy "Bookstagram" zmienił coś w czytelniczym świecie? Paweł Truskolaski - Pokazał, że książka nie jest tylko rozrywką dla elit. Dokładniej: że książka, o której warto mówić to nie tylko ta "najlepsza". Bookstagram potraktował książkę jak każdą inną rozrywkę -...

- W związku z kłopotliwą sytuacją w bieżącym roku i z większymi wydatkami rodzice szykują mi zarobki, bo szczególnie na przednówku brakuje podstawowych artykułów żywnościowych, jak chleb i kartofle. Wynajmują mnie ludzie we wsi do odpasania tak zwanej kolejki przy ogólnowiejskiej trzodzie bydła, pasanego przez pastucha wynajętego na cały okres letniego pasania, a pomoc stanowi dwóch pomocników - tak rok 1908 zapamiętał Michał Więcko, kronikarz wsi Pomygacze. *** - Jest też zupełnie niezwykła "Kronika wsi Pomygacze" Michała Więcki… - opowiada mi dzisiaj Paweł Rodak, profesor z...

- Dzisiaj autorów zabija się nie ostrą krytyką, a przemilczeniem - mówi Paulina Małochleb, znana krytyczka literacka, którą możecie znać jako Książki na ostro Rozmawiamy dzisiaj o krytyce, literaturze, pisarzach i pisarkach oraz o tym, co przed nami. Dajemy nadzieję, ale nie jesteśmy zbyt hojni. *** Paulina Małochleb: Krytyka literacka, jeśli chce przetrwać, musi nauczyć się szybciej dostrzegać fenomeny literackie. Gdy „wszyscy" czytają Blankę Lipińską czy „50 twarzy Greya", wśród krytyków słyszy się głosy, że to bardzo słabe powieści i fascynacja nimi szybko minie, więc nie są...

- O polskiej fantastyce pisze się dopiero wtedy, gdy już nie ma jak jej przemilczeć - mówi "Wyborczej" Marcin Zwierzchowski, dziennikarz specjalizujący się w fantastyce. - Ilu fantastycznych pisarzy i pisarek jest powszechnie ignorowanych - dodaje. Zwierzchowski - Radkowi Rakowi kibicuję już od debiutu. Gdy przeczytałem "Kocham cię, Lilith", pomyślałem: "Ten gość robi coś naprawdę fajnego". Dwa lata później, w 2016 roku, ukazało się "Puste niebo", które uważam za dzieło wybitne, ale jakoś nikt o nim nie pisał, poza oczywiście środowiskiem fantastycznym. Gdy wyszła "Baśń…", od razu...