Marcin Wicha: "Prosta reguła życia - robić rzeczy trochę lepiej, a nie trochę gorzej". *** Dzisiaj zachęcam do lektury mojej rozmowy z Marcinem Wichą. Jest o projektowaniu, architekturze, mieście, ptakach i wampirku z tych Van Pirków. *** Wojciech Szot: W książce „Gościnne występy. Kawałki o projektowaniu" piszesz tak: „Kostka Bauma oddala lęk". Lęk przed czym? Marcin Wicha: Utratą kontroli. Chyba zacznę od historyjki. W warszawskim Muzeum Woli była świetna wystawa o rzeczkach, strużkach, potokach, które kiedyś płynęły przez miasto. Jeszcze w XIX wieku większość z nich...

Z Elizabeth Strout łączy mnie niechęć do gotowania. Strout: - Jak się tego dowiedziałeś? Tak! Moja mama gotowała po prostu okropnie. Tam, skąd pochodzę, jedzenie służyło odżywianiu się, niczemu więcej. Nie było źródłem przyjemności. Nic dla mnie nie znaczyło. Dzisiaj jest już inaczej, ale dalej nie przepadam za gotowaniem. *** Na księgarnianych półkach znajdziecie nową powieść Strout, "Lucy i i morze" w przekładzie Ewy Horodyskiej. *** Szot: - Lucy i jej były mąż podczas pandemii, wyjeżdżają razem z Nowego Jorku i przeprowadzają się do Maine. Sprytny zabieg. Chciałaś im dać...

"Power couple" polskiej literatury!

- Ula ma taki temperament, że jeszcze czyta, a już mnie woła z drugiego pokoju. Trudno to wytrzymać - mówi Grzegorz Bogdał.

- Cieszę się, że w Grzegorzu mam czytelnika, który jest absolutnie szczery. Ale też życzliwy, nie krytykuje dla samego krytykowania, tylko po to, by pomóc znaleźć rozwiązanie - mówi Urszula Honek.

***

Mam dzisiaj dla Was rozmowę z niezwykle utalentowanymi, mądrymi osobami, które tworzą intrygującą drużynę.

Urszula Honek niedawno została nominowana do Międzynarodowego Bookera, a na koncie ma m.in. Nagrodę Kościelskich, Nagrodę Conrada i...

- Co było cudem w pana życiu? Henryk Waniek - Cała egzystencja jest cudem. To nie był przymiotnikowy, cudowny cud, jakaś cudowność urojona, ale cud sam w sobie. Życie toczyło mi się od jednego cudu do następnego. *** - Wędrowanie nie musi być świadome - mówi mi Henryk Waniek, niezwykły malarz i pisarz, którego zbiór esejów "Wędrowiec śląski" właśnie się ukazał. Waniek: - Zaczyna się z chwilą narodzin, od wrzucenia nas w ten świat. Początkowo jesteśmy raczej noszeni i wożeni, ale przecież kawałek po kawałku, krok po kroku, zaczynamy dreptać gdzieś. Wszystko jest wędrówką....

Herzyk, autorka komiksu "Wolność albo śmierć" w 2023 roku otrzymała Nagrodę Literacka Podróż Hestii.

- „Łakome” jako idea pojawiły się już prawie dziesięć lat temu. Towarzysząc mamie w chorobie wiedziałam, że będę kiedyś chciała o tym napisać. Zależało mi na opisaniu żałoby, która pojawia się jeszcze przed utratą, ale też życia - wzmożonego, łapczywego, łakomego. - mówi mi Małgorzata Lebda, której „Łakome” zostały Odkryciem Empiku 2023 w kategorii Literatura. 

Wojciech Szot: Jesteś już uznaną poetką, ale jako prozaiczka zadebiutowałaś „Łakomymi”. Jak się odnajdujesz jako autorka fikcji?

Małgorzata Lebda: Odkryciem było to, że z byciem prozatorką wiążą się inne zadania społeczne. Teraz więcej...

Takiego zdjęcia się tutaj pewnie nie spodziewaliście. Okazją do ślubnej fotografii jest rozmowa z Marcinem Adamcem, byłym księdzem, który swoje doświadczenia opisał w książce "Odnaleziony ksiądz". *** Adamiec - Kościół musi się zmienić. Kariera kapłańska dzisiaj oparta jest często na wielkiej, ludzkiej tragedii. Idziesz tam naładowany ideałami, chcesz naśladować Chrystusa, a po dziesięciu latach okazuje się, że siedzisz w jakiejś parafii, gdzie najambitniejszym twoim zadaniem jest wyremontowanie kościoła. Nie masz dzieci, rodziny, zainteresowań. Remont organów to szczytny cel, ale...

- Książki takie jak "Tatuażysta z Auschwitz" nowozelandzkiej autorki Heather Morris mają za zadanie dotknąć w nas bolesnego miejsca, ale tak, by nie bolało za bardzo - mówi mi kulturoznawca i psychoterapeuta Jan Borowicz, z którym rozmawiam o książkach z gatunku "Auschwitz z Auschwitz". *** Szot: - Częstym zarzutem wobec popularnych powieści "obozowych" jest zarzut o polonizację i chrystianizację Zagłady. Borowicz: - Te wątki się oczywiście pojawiają, ale faktycznie trzeba podkreślić, że polskie powieści wojenne i obozowe – w przeciwieństwie do tych powstających na "Zachodzie" – są...

- Musiałam radykalnie porzucić autorytarny sposób zarządzania - mówi Alicja Knast, która prowadzi jedno z najważniejszych europejskich muzeów. Do lektury naszej rozmowy chciałbym Was dzisiaj zachęcić. *** Knast: - Gdy zostałam dyrektorką praskiej Galerii Narodowej, zaskoczyło mnie to, jak bardzo oczywiste było dla wszystkich, że trzeba dzieciom zaoferować rozrywkę, która staje się równo cennym elementem dizajnu wystawy. Młodzież czy dzieci mają prawo nie rozumieć, o co nam, dorosłym, chodzi. W 2021 roku Knast wygrała konkurs na kierowanie tą niezwykle prestiżową instytucją....

- Pracuję jako tłumaczka z polskiego. I choć najbardziej interesowała mnie na studiach literatura XX wieku, to jednak najwięcej czytałam Mickiewicza - mówi Bora Chung, koreańska pisarka i tłumaczka w rozmowie, do której lektury Was dzisiaj zapraszam.

Bora Chung: - Co ciekawe, w kulturze koreańskiej można znaleźć motywy podobne do tych, które znajdujemy u Mickiewicza. Także podobne emocje, nastrój.

***

Rozmawiamy o inspiracjach „Dziadami” Adama Mickiewicza, miłości do Witolda Gombrowicza i jej nowej powieści, „Sny umarłych” przełożonej przez Dominikę Chybowską-Jang.

***

Wojciech Szot: - Jestem...