Rafał Urbanelis, "Poza trasą"

Przed każdą lekturą książki wydanej przez SIne Qua Non zastanawiam się dwukrotnie, gdyż jest to wydawnictwo, którego autorzy są wyjątkowo przeczuleni na krytykę. I tak pan Jackiewicz od książki o mordobiciu wyrażał się o nas w sposób cokolwiek chamski, po lekturze i nie do końca pozytywnej recenzji “Rdzy” mieliśmy bardzo aktywnego autora w komentarzach, dlatego nawet nie chciało mi się pisać o “Drobinkach nieśmiertelności” Ćwieka, bo to książka bardzo zła i co ciekawe - gorsza od innych “ćwieków”. Rafałowi Urbanelisowi, autorowi autobiograficznej książki o narciarstwie “pozatrasowym” nie mogłem odmówić z jednej prostej przyczyny - jako osoba, która nie miała nigdy nart na nogach byłem idealnym, bezstronnym (i z lekka przygłupim) odbiorcą tej książki. Rok temu pierwszy raz w życiu wybrałem się na “deskę” i choć pobyt w Alpach wspominam dobrze, to oczywiście przy ostatnim przejeździe, ostatniego dnia pobytu, zaliczyłem ostre poobijanie, które skutecznie wybiło mi z głowy dalszą karierę w tym zakresie. Tyle jeśli chodzi o moją fascynację sportami zimowymi. Jedynym sportem zimowym, który uprawiam jest całoroczna jazda na rowerze. Jak widzicie - musiałem to przeczytać.

“Poza trasą” to kilkanaście opowiadań o wyprawach Urbanelisa (i kolegów) w świat w poszukiwaniu narciarskich doznań. Stara się autor połączyć przygodową, odrobinę sztubacką przygodówkę z poradnikiem narciarskim i uwagami natury ogólnej (wykład o ekonomii Japonii mnie zdumiał). Do tego dostajemy sporo zdjęć. Zaletą książki Urbanelisa jest jego bezpretensjonalny styl - facet pisze o tym, o czym ma ochotę, trochę się stara stworzyć ciekawą fabułę (scena erotyczna to ci kolego nie wyszła), trochę celuje w merytoryczną książkę dla swoich fanów i fanek. Możliwe, że ktoś z was w ramach noworocznego postanowienia rzeczywiście ćwiczy szpagat, ale to nie jest dobre rozwiązanie dla literatury. W “Poza trasą” szpagat pomiędzy opowieścią dla zasypiających na sam widok stoku narciarskiego a książką dla fanów tego szaleństwa nie do końca się udaje. Jednocześnie podziwiam autora za to, że jest człowiekiem dość zdroworozsądkowym (dlatego jeszcze żywym) i nie ma misji ewangelizacyjnej, choć nie rozumiem czemu nie lubi short-tracka.

Szczęśliwie dla własnej wiarygodności nie unika autor tematu finansowania swoich eskapad, bo jednak od pewnego momentu zadawałem sobie tylko jedno pytanie - kto za to płaci? Okazuje się, że są firmy skłonne opłacić to szaleństwo, a autor nie boi się o tym napisać. Na szczęście temat prowadzenia własnego bloga rowerowego już dawno mi wywietrzał, ale gdyby tak mnie ktoś do Japonii chciał wysłać, to ja nie będę się opierał. Mogę w zamian nawet przebrać się za firmową maskotkę. Wracając do “Poza trasą” to chciałbym jednak znowu napisać coś niepochlebnego o wydawnictwie, bo jest to książka mocno opuszczona przez profesjonalną redakcję - niektóre wątki warto by rozbudować, niektóre ściąć, bywają niefortunne sformułowania i trochę bałaganu, a nawet powtórzenia w treści. Rozumiem, że biografia czy autobiografia sportowca to niekoniecznie dzieło na miarę “Gron gniewu”, ale warto było z autorem trochę posiedzieć nad tym tekstem, zwłaszcza że wydaje się autor osobą, z którą można się porozumieć.

Nie, nie jest to lektura obowiązkowa, ale jak macie w planach na przykład 20 godzin w autokarze na alpejskie stoki (lub milion minut w drodze do Zakopca), to kupcie sobie lub wypożyczcie. Redaktora Wróbel wypoczywa w Sopot a ja się zastanawiam nad jakąś bliską i niedrogą pustynią, ale zimowe przygody Urbanelisa na chwilę nawet mnie wciągnęły i wyobraziłem sobie jak robię toe-loopa.... a nie, to już inny sport. Zatem sami i same widzicie - książka raczej dla fanów i fanek, ale można spróbować.