Gabriel Tallent, “Moja najdroższa”

Turtle po lesie porusza się jak puma. Skrada się, kocim ruchem omija przeszkody, ukryta za pniem jest niezauważalna. Nazwą ją Mowgli. Turtle ma problemy z czytaniem, a rówieśnicy interesują ją dużo mniej od nauki strzelania czy dbania o nóż - prezent od dziadka. Po Martinie Alvestonie, zaborczym ojcu Turtle, nie spodziewamy niczego dobrego - facet osaczył swoją najdroższą córeczkę i bardziej wydaje się być oprawcą, niż ojcem. Nie docenia jednak własnej córki. Może chwilami ma przebłyski i zaczyna się jej bać, ale na pewno nie spodziewa się tego, co się wydarzy. Turtle zaatakuje.

“Moja najdroższa” to specyficzne połączenie kilku gatunków literackich. Widzę w niej powieść obyczajową, będącą modną krytyką amerykańskiego społeczeństwa, odrobinę w duchu Vance’a, ale bez umoralniających przemów. Widzę świetnie napisany, wciągający thriller, klimatem jak w “Misery” Kinga, ale widzę też powieść przygodową, w duchu Twaina, tylko nowocześniej opracowaną. I widzę też jedno wielkie, acz niewygodne dla Tallenta porównanie - “Małe życie” Yanagihary, gdzie estetyzacja przemocy osiągnęła poziom skrajny, który u części czytelników i czytelniczek spowodował zarzuty o kicz. Tallent broni się (no muszę to napisać) talentem językowym - nawet przydługie opisy przyrody są tu gęsto i sprawnie napisane, a do tego - o czym dowiecie się dopiero w okolicach połowy tej książki - Turtle nie jest stereotypową ofiarą przemocowego ojca, autor zręcznie uniknął “fritzlowskiego” motywu (bo jednak bałem się, że ona za chwilę wyląduje w piwnicy i będzie to historia prawdziwa, choć niepotrzebna już) i wymyślił historię bardzo własną.

“Moja najdroższa” Gabriela Tallenta to ciekawy przykład powieści gatunkowej, wciągającej i dostępnej dla czytelników prozy lżejszej, która ma duże ambicje literackie, a w warstwie językowej (naprawdę dobre tłumaczenie Dariusza Żukowskiego) naprawdę zaskakująco dobra. To jest ten poziom w literaturze, którego mi brakuje. I w przeciwieństwie do mocno lansowanych ostatnio dzieł jak “Wyspa” Sigríður Hagalín Björnsdóttir, jest to wizja świeża i warta tych kilku godzin uwagi. Może niekoniecznie na majówkę, ale długą podróż pociągiem czy lot międzykontynentalny - pozycja idealna.

Kurzojady patronują książce. I się z tego nawet cieszę, bo choć elitarność prozy jest dla mnie cenna, to największe wrażenie zawsze robią na mnie autorzy i autorki, potrafiący połączyć ambicje literackie z masowym odbiorem. U nas robi to doskonale Tokarczuk, udaje się to Twardochowi czy Masłowskiej (o dziwo!). Tallent ma talent i “Moja najdroższa” z pewnością powinna się znaleźć na waszej liście lektur.