Plebiscyt "Książka 25-lecia". "Księgi Jakubowe" książką 25-lecia!

"Księgi Jakubowe" książką 25-lecia!

***

Gdy w połowie stycznia opublikowaliśmy listę 25 tytułów wybranych do plebiscytu "Książka 25-lecia" przez ponad 40 dziennikarzy i dziennikarek, nie mieliśmy faworytów.

"Chłopki" Joanny Kuciel-Frydryszak, "Księgi Jakubowe" Olgi Tokarczuk, a może "Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną" Doroty Masłowskiej?

Każda z 25 książek biorących udział w plebiscycie jest wyjątkowa, ważna i z pewnością zmieniła coś w życiu niejednego czytelnika. Wygrać jednak mogła tylko jedna.

Decyzją czytelników i czytelniczek "Wyborczej", plebiscyt "Książka 25-lecia" wygrały "Księgi Jakubowe" Olgi Tokarczuk.

(...)

Saga, literacka podróż, obietnica wspólnego odkrywania tajemnic, traktat o religii, powieść o mocy ksiąg, łotrzykowski romans, wreszcie czytelna gra z konwencjami i tradycjami literackimi - wszystko to sprawiło, że "Księgi Jakubowe" z miejsca okrzyknięte zostały dziełem wyjątkowym.

"Polska historia potrzebuje herezji", mówiła Tokarczuk w rozmowie ze Sławomirem Sierakowskim. "Pomyślałam nawet, że każde pokolenie powinno pisać swój własny rewers kanonu powieści historycznej, w jaki wyposażył nas Sienkiewicz", mówiła zaś Dariuszowi Foksowi.

Ekscentryczni heretycy, którzy rozsadzają sienkiewiczowską wizję jednolitego narodu, służą - nie tylko w "Księgach…" - Tokarczuk do opowiedzenia o tym, co wykluczone ze zbiorowej pamięci.

***

W jednej z najbardziej zapadających w pamięć scen powieści, z zepsutej karety "wprost w błoto" rohatyńskiego rynku wyskakuje poetka Drużbacka.

Znikąd pomocy. Chichoczące kobiety z koszami mówią po rusińsku. Mijający poetkę Żyd zdaje się ją rozumieć, ale odpowiada "coś w swoim języku". Dalej Ormianie, Turcy...

"Czy ktoś tu mówi po polsku?!" krzyczy zirytowana Drużbacka. "Niby to jedno królestwo, ta sama Rzeczpospolita, ale tutaj jakaś zupełnie inna...", pisze narrator "Ksiąg".

Czy celem jest tu odnalezienie i odtworzenie zaginionego świata? Z pewnością. Ale nie tylko o to gra Tokarczuk.

***

Więcej o "Księgach Jakubowych" oraz "top 10" Waszych wyborów znajdziecie w moim miejscu pracy.