[GAZETA WYBORCZA] "Nauczycielka o szkolnych lekturach: Przerabiałam "Dziady" i to była katastrofa"

Czego uczy "Balladyna"? Dlaczego Zosia jest karana za to, że nie chciała "zamęścia"? Czy rodzice zgodzą się na Orwella w podstawówce? Zmiany na liście lektur komentuje nauczycielka polskiego.

***

Czy czeka nas rewolucja w nauczaniu języka polskiego? Dr Kinga Białek w rozmowie z "Wyborczą" opowiedziała o propozycjach zespołu, którym kieruje. Od września 2026 roku zmieni się kanon lektur. Wiadomo, że każda taka decyzja budzi wiele emocji i szerokie dyskusje.

Czy wszystkie proponowane zmiany są dobre? "Wyborcza" zapytała o nie nauczycielkę języka polskiego z jednej z wrocławskich podstawówek.

***

Wojciech Szot: Zespół kierowany przez dr Kingę Białek ujawnił propozycje zmian w podstawie programowej dla szkół podstawowych w zakresie nauczania języka polskiego. W skrócie – mamy nową listę lektur. Co pani sądzi o tych zmianach?

Emilia Achcińska, nauczycielka: Zacznę od tego, że żałuję, że o edukacji polonistycznej najczęściej rozmawia się przy okazji nowych list lektur. I to lektury, a nie sama edukacja stają się głównym tematem. Do tego zawsze te zmiany są w jakimś stopniu związane ze zmianą władzy.

WSZ - Tym razem zmiana jest dużo większa i raczej polega na odejmowaniu, a nie dokładaniu nowych tytułów.

EA - Dobrze, że wycofano się z pomysłu, by na tym etapie wprowadzać jakiś konkretny kanon. Percepcja lektur bardzo szybko się dzisiaj zmienia i nawet wprowadzony przed kilkoma laty do tzw. kanonu "Kajko i Kokosz" jest dla młodych ludzi niezrozumiały. Podczas przerabiania tej pozycji zauważyłam i widziałam, jak uczniowie – kolokwialnie mówiąc – odpadali. Nie było to dla nich atrakcyjne. Dlatego cieszę się, że nauczyciele na podstawie własnej praktyki będą mogli coś usunąć, a coś dodać.

EA – Podoba mi się pomysł tego, by w klasach IV-VI nie było listy lektury. Kręgi tematyczne de facto są już od dawna. Kiedy weźmiemy do ręki dowolny podręcznik do języka polskiego, znajdziemy w nim teksty orbitujące wokół tematów wskazanych przez zespół dr Białek. Zatem dobranie do nich odpowiednich lektur nie będzie dla nauczycieli trudnością.

***

Co z "Dziadami" cz. 2 i "Balladyną"? Dlaczego Orwell budzi emocje rodziców i jakiej edukacji brakuje?

O tym w naszej rozmowie.