- A po co mi literatura? - pyta Michał Witkowski w naszej rozmowie o jego "Autobiografii", liczącej ponad 500 stron cegle, która właśnie chce trafić na Wasze półki. Witkowski: - Mogłoby jej nie być. Śpiewałbym. Robiłbym coś innego. Wyrażałbym się w inny sposób. Byłbym aktorem. Grałbym. --- Szot – Lubisz tego siebie sprzed lat? Witkowski – Gdyby ta osoba, którą teraz jestem, spotkała tę, o której pisze, toby się zupełnie nie zrozumiały. Zwłaszcza w wieku 13 czy 14 lat. To był zbuntowany nastolatek, a opisuje go osoba, która mogłaby być jego babcią. Szot – Już nie...

Rozmowa z Zytą Rudzką to doświadczenie o szczególnym uroku. --- Szot - Powiemy, jak zareagowałaś na mój telefon z prośbą o wywiad? Rudzka - "Żadnych tam o mamusi, tatusiu i jak trudne było dzieciństwo". Szot - Dlaczego? Rudzka - Dopuszczenie artystek do publicznego głosu często odbywa się warunkowo, przez użycie ich życia prywatnego. Chodź na wywiad i czuj się jak u psychologa, a my damy ci się zająknąć o tym, co teraz napisałaś. A jeszcze zrobimy ci sesję z większym włosem i cycem. Nie lubię forsowania granic i odmawiam, ale rozumiem, że są osoby, które odczuwają potrzebę...

Przyglądam się wielu rzeczom z dystansem, ale to taki dystans pełen przygnębienia. Nie przypuszczałem, że w Polsce ukształtuje się tak silny front nacjonalistyczny - mówi profesor Michał Głowiński.

Czterokrotnie był nominowany do Nagrody Literackiej "Nike". W 2010 roku opublikował autobiograficzne "Kręgi obcości", w których opowiedział m.in. o swojej homoseksualności.

Rozmowa jest efektem kilku spotkań, Profesor życzył sobie, byśmy mówili sobie po imieniu.  

Wojciech Szot: Jak się masz? Michał Głowiński: Jak widzisz. Marnie. Ale dożyłem 88 lat.

Swoje przeżyłeś.

- Tak myślisz? Getto zaliczyłem....

Najkrócej bym powiedział, że na obce frazy dobrze jest mieć ucho, na słowa też. Szczerze? Słowa "Różewicz" i "Kawafis" też kiedyś były dla mnie obce, ale chyba miałem ucho - mówi Piotr Sommer, finalista Nagrody Literackiej Nike 2023.

Wojciech Szot: - Zacznę od pytania bardzo ogólnego, ale ważnego. Dlaczego poezja? Gdyby sięgnął Pan pamięcią do swojego debiutu, to dlaczego akurat poezja, a nie proza, opowiadania, może dziennikarska, reporterska praca w języku?

Piotr Sommer: - No tak, pytanie jest dość ogólne, radbym Panu wierzyć, że jest ważne. Sprawy ogólne mają duże znaczenie, prawda?

Zatrzym...

Czas na drugą rozmowę w naszym cyklu wywiadów z finalistkami i finalistami Nagrody Literackiej "NIKE". Wiktoria Bieżuńska opowiada nam o tym, jakie decyzje podjęła pisząc "Przekrocząc próg, zagwiżdżę", dlaczego dziecięca perspektywa wciąż jest rzadko pokazywana w literaturze, ale też co ma polska sztuka lat 90. do Jej powieści. --- - Nie chciałam, by ta książka była krzyczącym oskarżeniem, jakąś otwartą raną, w pisaniu starałam się kierować empatią wobec wszystkich bohaterów i bohaterek, którzy sięgają po przemoc z bezsiły, niemocy, a jednocześnie niczego nie wyjaśniać, nie...

Rozmawiam z Janem Marią Kłoczowskim, tłumaczem "Fenui" Patricka Deville (i całego cyklu książek tego niesamowitego pisarza).

Jan Maria Kłoczowski jest nominowany do Nagroda Literacka Gdynia za przekład monumentalnej książki Jeana Fabre, "Stanisław August Poniatowski i Europa wieku świateł", a my porozmawialiśmy dzięki inicjatywie "Piąta strona okładki" wydawnictwa Oficyna Literacka Noir sur Blanc, wydawcy "Fenui".

Cały film do obejrzenia:

Dobre życie - coś, o czym marzy prawie każdy z nas. Ale czym ono jest? Czy jest w nim zawsze "fajnie"? Jak je osiągnąć? Postanowiłem poszukać odpowiedzi u osoby, która naukowo zajmuje się "dobrym życiem". --- - Recepty na "dobre życie" są naprawdę bardzo trudne do uogólnienia - mówi Katarzyna Waniek, profesor socjologii z Uniwersytetu Łódzkiego. „Problematyczne uwikłania w gwałtownie przyrastające, rywalizujące i zmieniające się światy społeczne" charakteryzują – zdaniem Katarzyny Waniek, socjolożki z Uniwersytetu Łódzkiego – osoby urodzone po 1980 roku. W artykule...

Tomasz Różycki jest jednym z najważniejszych dla mnie głosów poetyckich. Tym bardziej cieszę się, że mogliśmy porozmawiać o poezji, nagrodach, prozie, życiu. --- RÓŻYCKI: Jestem wzruszony falą ludzkiej życzliwości. Ogromnie miło widzieć swoją książkę pośród pięciu innych wybranych przez jury, spotkać się z nominowanymi. Bardzo szanuję jury, wiem, że nie jest łatwo wybrać spośród tylu propozycji. Ta nagroda ma dla mnie wartość ze względu na jej patronkę. Wisława Szymborska miała dość specyficzny stosunek do bycia poetką i ironicznie to w swojej poezji komentowała. Bardzo to lubię....

Jak odzyskać polskie rzeki? Make Smródka Great Again! Mam dla Was wywiad nad rzekę i dla ochłody. Jan Mencwel, autor "Hydrozagadki" i "Betonozy" mówi jak jest. SZOT - W godle mamy zwierzę. To do czegoś powinno zobowiązywać. MENCWEL – Tylko kto widział to zwierzę? Mówi się, że to "orzeł biały", ale taki ptak nie istnieje. A bielik, o którym wszyscy myślą, że jest w naszym godle, nie jest orłem i nie jest biały. SZOT - Idąc dalej – okazuje się, że na pierwszych monetach mieliśmy raczej pawia niż orła. Może gdyby tam był bocian, to bardziej byśmy się przejęli? MENCWEL – Bocian...

- Muzeum jest instytucją pokazującą przeszłość, ale skierowaną do przyszłości - mówi profesor Krzysztof Pomian w rozmowie, która dzisiaj ukazała się na łamach mojego miejsca pracy. Pomian: - Podstawową funkcją muzeum jest przechowywanie posiadanej przez nie kolekcji i jej przekazywanie w dowolnie odległą przyszłość. Na nią nakłada się druga funkcja, która często z nią koliduje - udostępniania kolekcji. Eksponowanie przedmiotów to jednocześnie narażanie ich. Mimo wyrafinowanych technik, jakimi dzisiaj dysponujemy, zawsze wystawienie przedmiotu na światło dzienne jest ryzykowne. Co jest...