Był jednym z najpopularniejszych pisarzy swoich czasów. I najbardziej kontrowersyjnych. A życiorysem mógłby obdzielić kilka osób. Hugo Bettauer, austriacki Żyd z amerykańskim paszportem, do historii literatury przeszedł jednak dzięki temu, że przewidział Holokaust. W 1922 roku. *** Mam dzisiaj dla Was opowieść o niezwykłym pisarzu-skandaliście, który w 1922 roku opublikował dzieło, które widzicie na zdjęciu. *** Hugo Bettauer od dziecka miał niespokojną duszę. Już mając 16 lat, w 1888 roku, uciekł z domu i udał się do egipskiej Aleksandrii, skąd jednak nakazano mu powrót do...

Czas na majówkowy przewodnik muzealny! Bywają różne muzea. Czasem narodowe, które kuszą dziełami znanymi z podręczników. Takie muzea zwiedzać można bez obaw, bo przetestowali je znawcy i wycieczki szkolne. Można w nich znaleźć cuda. Bywają też muzea, które cuda obiecują, ale ich głównym celem jest dotarcie do naszych portfeli. Niemal wszystkie te nadmorskie muzea bursztynów, sale tortur czy luster tylko czyhają na moment, gdy oszołomieni wolnością, jaką daje urlop, na chwilę stracimy rozsądek. Krótki moment nieuwagi i już nas mają. Żeby zobaczyć coś wyjątkowego, nie trzeba udawać...

Paul Auster (1947-2024) "Podobno samo życie podsuwa gotowe opowieści, ale tylko tym, co potrafią opowiadać. Skoro tak, to może przeżycia zdarzają się tylko ludziom, którzy umieją przeżywać." ("Trylogia nowojorska", tłum. Michał Kłobukowski)

- No i o to będzie chaja na Śląsku... - mówi mi Dariusz Zalega, historyk i współwłaściciel klubokawiarni Rebel w Chorzowie. W "Chacharach. Ludowej historii Górnego Śląska" Zalega pisze o "motłochu, plebsie, tłuszczy, dziadach... Wsiokach i robolach", czyli o ludowej historii Śląska. *** Wojciech Szot: Kim jest lud na Śląsku? Dariusz Zalega: Panuje przekonanie, że historia ludowa to historia chłopstwa. Ale biorąc pod uwagę, że Śląsk był jednym z pierwszych w świecie słowiańskim uprzemysłowionych regionów, nie możemy z pojęcia "lud" wykluczyć robotników i...

Majówka z książkami? W moim miejscu pracy mam dla Was kilka podpowiedzi. Myślę, że podczas długiego majowego weekendu warto sięgnąć po ciekawe nowości, ale też nadrobić lektury klasyków. Tytułowy bohater "Martina Edena", powstałej przed ponad stu laty powieści Jacka Londona marzył o zostaniu pisarzem. Wiedział, że do uprawiania tej profesji trzeba się dobrze przygotować. Czytał niemal maniakalnie. Jednak "stosy książek, które przewertował, zwiększyły tylko jego niepokój. Każda karta była szparą pozwalającą zajrzeć do królestwa wiedzy. W miarę czytania głód nie tyle malał, ile rósł...

Do muzeów bursztynów nie chodzę, wystawy narzędzi tortur omijam szerokim łukiem. Ale do muzeum instagramowego trendu "Accidentally Wes Anderson" poszedłem. Niestety. Dlaczego, mimo wspomnianej niechęci do eksponatów muzealnych w stylu dziwne pojazdy, stare rowery, butelki, zdecydowałem się odwiedzić muzeum poświęcone instagramowemu i tiktokowemu trendowi "Accidentally Wes Anderson"? Po pierwsze, bo uwielbiam jego "Grand Budapest Hotel" i "Wyspę psów". Po drugie dlatego, że instagramowy trend polegający na robieniu (i przerabianiu) zdjęć na stylistykę znaną z jego filmów, należał do...

Szykujecie już majówkowe stosy lektur? Nie może w nich zabraknąć tej książki! *** W tej świetnie udokumentowanej opowieści, Katz - jeden z najważniejszych historyków zajmujących się queerową historią - przedstawia nie tylko samą Eve Adams, ale też odmalowuje obszerny i niezwykle ciekawy obraz wspólnoty "odmieńców", w której przenikają się różne ideologie. Są tu homofobiczni lewicowi rewolucjoniści i odważne lesbijki. Są kobiety, które chcą tylko świętego spokoju i te, które idą na barykady. Mężczyźni, którzy ukrywają się w głębokich szafach i tacy, którzy w Greenwich Village - tak się...

Dzisiaj mam dla Was krótką relację z wystawy w poznańskim Centrum Kultury Zamek. "Łataj! Ceruj!. Długie życie ubrań" przypomina nam o tym, że zamiast kupować nowe ubrania, warto odrobinę uwagi poświęcić tym, które już mamy. Przygotowana przez Martę Smolińską wystawa opowiada o tym, jakim zagrożeniem dla współczesnego świata jest "fast fashion", czyli "relatywnie tanie, modne ubrania, które kupujemy w tzw. sieciówkach", jak pisze kuratorka. Produkując i kupując ciągle nowe ubrania, firmy odzieżowe oraz my, konsumenci, przyczyniamy się do zwiększania ilości odpadów, rosnących stosów...

Nie jestem zwolennikiem rewolucji w edukacji, ale zaproponowane zmiany nie są nawet pozytywną korektą listy lektur.

Patrząc na efekt konsultacji społecznych i finałową propozycję listy lektur, wiele było hałasu o nic.

Ministerstwo Edukacji Narodowej opublikowało właśnie projekty "rozporządzeń zmieniających podstawę programową kształcenia ogólnego" po konsultacjach społecznych. Wśród nich znajdują się nowe listy lektur. Projekty zostaną teraz skierowane do konsultacji międzyresortowych.

Zmiany są kosmetyczne, w niektórych przypadkach niezrozumiałe. Dlaczego wylatują reportaże Wańkowicza, skoro...

Bez wierszy Bełzy i reportaży Wańkowicza, za to z książkami Zofii Kossak-Szczuckiej i wywiadem z Janem Pawłem II. Tak wygląda nowa lista lektury po prekonsultacjach społecznych.

W połowie lutego Ministerstwo Edukacji Narodowej przedstawiło propozycje nowych podstaw programowych, w tym nowej listy lektur. Skierowany do konsultacji społecznych projekt wzbudził kontrowersje. Najgłośniej było w mediach prawicowych, które w obronę wzięły "W pustyni i w puszczy" Henryka Sienkiewicza, ale też "Pana Tadeusza", który miał wylecieć z listy lektur, co nie było prawdą.  

24 kwietnia Ministerstwo Edukacji...