"Istniejemy teraz w ulotnym rozkwicie życia i wiedzy", "jesteśmy liśćmi, które rozwiewa wiatr" a "Droga Mleczna to dymna smuga po prochu strzelniczym na tle satynowego nieba". Gdyby to była nowa powieść Paulo Coelho, to nawet bym nie jęknął. Ale powieść nagrodzona Bookerem? "Orbita", powieść angielskiej pisarki Samanthy Harvey, to dzieło miejscami pretensjonalne, nudne i banalne. I choć czasem przez wodospad zbyt pięknych zdań przebijają się ciekawe refleksje czy poruszające opowieści, to całość zdecydowanie jest poniżej poziomu, którego oczekuję po powieściach nagradzanych...

Książki Roku? Proszę. Moja dziesiątka 2024 roku to... Uzasadniam poniżej. *** Dziwna to instytucja, literatura. Dziwna, bo tworzy iluzję wolności. W końcu napisać - wydawałoby się - można wszystko. Mimo to dzieła literackie zawsze ograniczone są do tego, co dopuszczalne w kulturze, obciążone granicami naszych języków. Refleksja ta, której początek czytelnik może znaleźć w wywiadzie, którego Jacques Derrida udzielił Derekowi Attridge'owi, towarzyszyła mi, gdy szukałem tegorocznej “dziesiątki”. Ale towarzyszyła nie tylko jako myślenie o literaturze, a myślenie o czytaniu. Które...

Majówka z książkami? W moim miejscu pracy mam dla Was kilka podpowiedzi. Myślę, że podczas długiego majowego weekendu warto sięgnąć po ciekawe nowości, ale też nadrobić lektury klasyków. Tytułowy bohater "Martina Edena", powstałej przed ponad stu laty powieści Jacka Londona marzył o zostaniu pisarzem. Wiedział, że do uprawiania tej profesji trzeba się dobrze przygotować. Czytał niemal maniakalnie. Jednak "stosy książek, które przewertował, zwiększyły tylko jego niepokój. Każda karta była szparą pozwalającą zajrzeć do królestwa wiedzy. W miarę czytania głód nie tyle malał, ile rósł...

Z Elizabeth Strout łączy mnie niechęć do gotowania. Strout: - Jak się tego dowiedziałeś? Tak! Moja mama gotowała po prostu okropnie. Tam, skąd pochodzę, jedzenie służyło odżywianiu się, niczemu więcej. Nie było źródłem przyjemności. Nic dla mnie nie znaczyło. Dzisiaj jest już inaczej, ale dalej nie przepadam za gotowaniem. *** Na księgarnianych półkach znajdziecie nową powieść Strout, "Lucy i i morze" w przekładzie Ewy Horodyskiej. *** Szot: - Lucy i jej były mąż podczas pandemii, wyjeżdżają razem z Nowego Jorku i przeprowadzają się do Maine. Sprytny zabieg. Chciałaś im dać...

Jody Rosen napisał niezwykłą historię rowerów - "Na okrągło". To opowieść między innymi o tym, jak szybko rower podbił świat, ale też o tym, po co światu rowery. Dwóch miłośników dwóch kółek przed Państwem, czyli Bartłomiej Kaftan, tłumacz książki i Wojciech Szot, dziennikarz, recenzent.

Porozmawiamy o tym, co znajdziecie w książce Rosena i naszych rowerowych pasjach.

Rower pojawił się w moim życiu przypadkiem. Dorosłym życiu, bo wcześniejsze jednoślady kończyły marnie, a razem z nimi moje zainteresowanie podbijaniem świata na dwóch kółkach. Na ile istotny był fakt, że w rodzinnej miejscowości wszędzie było pod górkę? Płaskie jak stolnica (nie wiem skąd mi się biorą kuchenne porównania, ja nigdy ciasta nie upiekłem i zamierzam w tym wytrwać) Mazowsze to teren zupełnie innej rangi, niż zbocza miasta chwalącego się najwyżej w Polsce położonym ratuszem. Zatem rower ponownie w moim życiu pojawił się, gdy mieszkałem już na Mazowszu, miałem stresującą...

Znamy dziesięć tytułów*, spośród których wybrane zostanie piątka finalistów Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego! Oto oni/one! 1. Matthieu Aikins, "Nadzy nie boją się wody. Reportaż o ucieczce przed wojną", przeł. Tomasz Macios, wyd. Znak 2. Anna Bikont, "Cena. W poszukiwaniu żydowskich dzieci po wojnie", wyd. Czarne 3. Urszula Chylaszek, "Kanska. Miłość na Wyspach Owczych", wyd. Wydawnictwo Poznańskie 4. Anna Goc, "Głusza", wyd. Dowody na Istnienie 5. Elizabeth Kolbert, "Pod białym niebem. Natura przyszłości", przeł. Jakub Jedliński, wyd. Wydawnictwo Filtry 6. Christina...

Nie był to trudny wybór. Książka Roku Zdaniem Szota to… “Ten się śmieje, kto ma zęby” Zyty Rudzkiej, wyd. W.A.B. -- Czas na laudację. Mówią, że pisze “po zyciemu” i “rudzko”. I to jest komplement, którego można zazdrościć, choć to uczucie warte powściągania. Każde zdanie poddaje obróbce skrawaniem. W ruch idą wiertarki, piły, nożyce i gilotyny. Szlifierkę stosuje niechętnie. Lubi chropowatość języka, rytm i melodię, chwilami śpiewną podwórkową nutę przechodzącą w rykoświstąkanie dziadowskiej ballady. Monolog fryzjerki męskiej Wery, powołanej do życia przez Zytę Rudzką, to...

Katarzyna Włodkowska napisała reportaż wybitny. Jak już to zdanie wybrzmiało, mogę dodać - z pewnymi mankamentami, które niczego jednak nie ujmują “Na oczach wszystkich”, która to książka jest wstrząsającym, doskonale udokumentowanym i przemyślanym reportażem o niewidzialności przemocy domowej. - To najdłuższe dwadzieścia kilometrów w ich życiu - pisze Włodkowska o ucieczce Ewy i córek z “domu złego”. O tym, co się działo w domu Mariusza Sapały, dzisiaj wie, jak to się kolokwialnie mówi, “cała Polska”. Opisanie historii kilku lat przemocy, zamykania żony w piwnicy, gwałtów, bicia i...

"Odłożyłem papiery na biurko, obok trzydziestu ołówków, temperówek, aspiryn, leków. Zamknąłem oczy i czułem jak przechodzę między lnianymi płachtami, które babka płukała w azotanie srebra, przez co skóra ojca miała niebieskawy odcień"

Edward Pasewicz, "Pulverkopf"

Zapraszam na rozmowę z laureatem nagrody Angelusa, tegorocznym finalistą nagrody Nike i Gdynia, jednym z moich ulubionych poetów, który okazał się Autorem powieści wybitnej, która wciąga w otchłań, jak już damy sobie przyzwolenie na zanurzenie się w jej toni.

Gdy rozmawialiśmy do druku jakiś czas temu Edward Pasewicz powiedział mi,...