Zamiast życzeń, zamiast mnie. Jolanta Brach-Czaina na Dzień Kobiet. Był rok 1995. "Jeżeli przez feminizm rozumiemy przekonanie, że prawa człowieka powinny być w równym stopniu respektowane w odniesieniu do kobiet i mężczyzn, to w Polsce wszyscy są feministami. Jeśli natomiast feminizmem jest egzekwowanie tego przekonania, to w Polsce feminizmu raczej nie ma. Taki stan świadomości utwierdza też polskie prawo. (...) Problem nierówności szans społecznych, wynikający z różnicy płci, jest niedostrzegany. Nierówność społeczna zdeterminowana płcią nie jest postrzegana jako determinacja,...

"Powiedzmy sobie szczerze, nie jest to taka rodzina, żeby herb na klacie tatuować"

Denis Johnson, "Szczodrość syreny", tłum. Krzysztof Majer, wyd. Karakter.

---

Kupcie, bo zabraknie i przyjdzie głód. Wybitna rzecz. Będzie pisane.

Mariusz Szczygieł "en passant" mówi coś bardzo ważnego w "Fakty muszą zatańczyć". Bardzo lubię ten fragment.

Na dobrą noc fragmencik ze "Strefy zgniotu" Elizy Kąckiej dla wszystkich fanów Tkaczyszyna-Dyckiego i - oczywiście - autorki.

Co jakiś czas są tu "wiersze na dobrą noc" ale tym razem fragment książki Mateusza Pakuły, "Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję". Nie żałuję tego, że nie mogłem zasnąć wczoraj czytając. Fantastyczne są tu fragmenty pisane rozpaczą i gniewem. Przypomina mi się pogrzeb babci, okropna msza w niewielkiej kaplicy na cmentarzu i ksiądz mówiący coś ("pierd**** coś" - tak raczej myślałem) o "naszej siostrze Marii". Jaka k**** twoja siostra, ty *****, który musisz zerkać do kartki, by przypomnieć sobie jej imię - pytałem siebie w duchu. I ten nerw, bez cenzury, bezradność...

"Ludzie znajdują sobie kieszonkowe szczęścia, których być nie powinno, a jednak czasem się trafiają" - stwierdza główna bohaterka "Komodo" Davida Vanna (przekład Dobromiła Jankowska) i zamierzam trzymać się tego zdania w nadchodzącym roku. "Kieszonkowe szczęścia" - ładne to. A książka naprawdę wciągająca i mądra.

Kryzys, czy zmierzch książki? - Tym pytaniem 86 lat temu Czesław Lechicki, wtedy niespełna trzydziestoletni historyk, publicysta, przeciwnik Boya-Żeleńskiego zaczynał swój "Przewodnik po beletrystyce". O Mniszkównie pisał, że to "zdolna grafomanka" i poświęcił jej ćwierć strony, choć Wanda Miłaszewska, dziś raczej zapomniana już pisarka katolicka została opisana na prawie dwóch kartach. Dąbrowskiej - całkiem słusznie - "szkodzi rozwlekłość", w nowelach "naturalizm aż niesmaczny", choć Lechicki docenia wybitność Marii z Szumskich. Żeromski zaś "moralności nie uznawał". Młody dość...

Zaprawdę powiadam wam, książkę Ostrowskiej "Oni" będziecie czytać na kompletach za kilka lat.

Dzisiaj bez wiersza, bo podczytuję nowego Różyckiego, czyli "Próba ognia. Błędna kartografia Europy" i podoba mi się ta fraza, choć przypomina o tym, że polscy eseiści jakoś nie potrafią (i nie chcą) wyjść z cienia narracji ustalonej przez krąg "Kultury" paryskiej, "Zeszytów Literackich" i podejmują podobne wątki, pisząc nawet dość podobnie. Ale czyta się przyjaźnie.

[ZAMIAST WIERSZA NA DOBRĄ NOC] (polska) KSIĄŻKA ROKU - Mikołaj Grynberg, “Poufne” Dzisiaj już dużo o tych książkach napisałem, ale moją uwagę zwraca fakt, że Grynberg i Rudzka grają znanymi i zgranymi dowcipami tak, że dostają one nowego życia. Dlatego na wieczór krótki fragment z Grynberga, żebyśmy się uśmiechnęli na wieczór. --- Dla wnuków stał się wspaniałym lekarzem, dziadkiem dziwnym, który miewał swoje wzloty. Raz w roku zabierał ich na zakupy. Ku zaskoczeniu wszystkich potrafił kupić stół bilardowy albo rower. Czasami brał ich do restauracji, a po złożeniu zamówienia...