Dzisiaj na dobrą noc pytania, które stawia nam Pablo Neruda w "Księdze pytań". Przełożone przez Filipa Łobodzińskiego a zilustrowane przez Isidro Ferrera. Piękna książka, może troche zbytek, ale chyba nadchodzi najlepszy na takie nabytki czas?

"Daleka Północ" Alfreda Rogalskiego to niezwykły zapis doświadczeń młodego chłopaka, który gdy pisze te słowa ma zaledwie 20 lat. Jest rok 1943, od czterech lat trwa wojenna katastrofa. A tak wspomina przeprowadzkę z rodzinnych Budek do Rawicza: "Pierwsza podróż odbyta w dzieciństwie była dla mnie chorobą. Podróż z miejsca rodzinnego w odległe, nieznane strony była we wczesnym dzieciństwie pierwszym rzutem w przyszłość, sformułowaniem siebie samego (podmiotu) wobec świata (przedmiotu). Jechałem pociągiem nie znając jego istoty. Nie pamiętam dlatego wyglądu pociągu dzieciństwa. Był on...

Przez cały rok mój ojciec, rabin z Warszawy, nie pozwalał swym dzieciom na żadne gry. Nawet kiedy chciałem bawić się w przebierankę z moim młodszym bratem Mosze, Ojciec mawiał: „Po co tracić czas na takie bzdury? Lepiej recytować psalmy”.

Często, kiedy dostawałem dwa grosze od mojego ojca i mówiłem mu, że chciałbym sobie kupić czekoladę, lody albo kredki, mawiał: „Lepiej byś zrobił, gdybyś znalazł biedaka i oddał mu swoje grosze, gdyż dobroczynność jest wielką cnotą”.

Ale w czasie święta Chanuki, po zapaleniu świec chanukowych, Ojciec pozwalał nam grać w drejdla przez pół godziny. Pamiętam...

Pewnie mogłem wybrać inny wiersz z tomu Tuwima, "Czyhanie na Boga", ale ten jest niezwykle ciekawy zwłaszcza, gdy zestawi się go z Lechoniowym "Herostratesem" czy "kramarskim ludem" Słonimskiego. Skamandryci są bardzo polscy, bo choć różni, to ulepieni z tej samej gliny i w ostateczności jednak marzący o Polsce mądrej i pewnej siebie. Pewnie nigdy takiej nie doczekamy, tym bardziej warto wracać do poezji sprzed stu lat.  

U nas trwają urodziny Skamandrytów. Jak wejdziecie na nasz profil, znajdziecie wiersze założycieli ugrupowania, a na insta (kurzojady_insta) okładki tomików. Czas zatem na Kazimierza Wierzyńskiego i wiersz z tomu "Wiosna i Wino". Mi sie też dzisiaj dusza na zimę zamknęła, a dzień jakos obrócił szybko i dość samotnie, bo w bibliotece. Naznosiłem z niej sporo dobra w postaci plików jpg, doc i txt. Stay tuned.

Już w 1919 roku Słonimski i Lechoń opublikowali wspólny tom "Facecje republikańskie", będący zbiorem poezji komentujących ostatnie miesiące w nadwiślańskim kraju. Czas zatem na "Sonet" Słonimskiego, w którym to autor stanowczo informuje, co o nas sądziliby romantyczni bohaterowie.

Czas na Jarosława Iwaszkiewicza i tom poezji "Dionizje". "Jesień w Warszawie" proponuję Państwu do lektury.  Liryczny portret jesiennej stolicy i kilka bólów poety są urocze, ale warto zwrócić uwagę na charakterystyczną dla Skamandrytów cechę pisania poezji jakby reporterskiej, która zatrzymuje w wersie nazwiska, sytuacje, piosenki czy tytułu książek literackich konkurentów. Blisko tej poezji do prasowej satyry, która przecież wypełniona będzie całkiem zabawnymi czasem wierszami.  Iwaszkiewicz miewał lepsze momenty, ale dzisiaj świętujemy młodość, zatem czas na młodego autora "Panien z Wilka".

"Herostrates" Jana Lechonia to jeden z najsłynniejszych skamandryckich wierszy. Sława frazy "A wiosną niechaj wiosnę, nie Polskę, zobaczę" z pewnością przerosła popularność samego wiersza, jak i - wydzielona - zaburza jego sens, bo przecież poecie chodzi o to, by Polska nie była tylko pustą metaforą, a żywym organizmem, który nie będzie potrzebował celebry i patosu. "Herostratesa" znajdziecie w tomie "Karmazynowy poemat". I na zdjęciu.

29 listopada 1918 roku w Warszawie, przy ulicy Nowy Świat 57 poeci Jarosław Iwaszkiewicz, Jan Lechoń, Antoni Słonimski, Julian Tuwim i Kazimierz Wierzyński otworzyli w kawiarnię „Pod Pikadorem”. Dzisiaj uważa się to wydarzenie za nieformalny początek grupy poetyckiej Skamander.

W najbliższych latach powstaną tomy z wierszami, które cytujemy do dzisiaj. Można uznać, że dla polskiej poezji XX wieku jest to jedno z najważniejszych, jak nie najważniejsze, wydarzenie. Powstały też teksty satyryczne, kabaretowe, piosenki i sztuki teatralne.

Ponieważ poezja jest nam na Kurzojadach bliska, zatem...