- Widzi pan… No, nie umarłam — mówi Anda Rottenberg, kuratorka i krytyczka sztuki. Codzienność Rottenberg zdecydowanie jest niecodzienna, ale bywa też zaskakująco zwykła. Jej rozważania dotyczą sztuki, polityki, idei, ale również tego, co kupić w warzywniaku. Napięcie, jakie wywołuje ten kontrast, sprawia, że trudno oderwać się od "Schyłku. Dziennika 2019-2022". Porozmawialiśmy. *** Wojciech Szot - Robi pani podsumowania? Anda Rottenberg - Już podsumowałam rok. W radiu. WSZ - Ale tak dla siebie? AR - Nie. Traktuję to jak zadanie. Tak mam ze wszystkim. Nie wiem, kiedy to...

- Kiedy w życiu ci nie idzie, może porażka to twój styl - opowiada Agnieszka Dauksza, autorka "Ludzi nieznacznych", poruszającego eseju na przecięciu literatury, socjologii i filozofii. Dauksza zastanawia się nad tym, "czym właściwie jest porażka i czym mogłaby być, gdyby uwolnić ją od zobowiązań, w które zaplątał ją nowoczesny dyktat ciągłego postępu"? *** Dauksza - Stale straszy się ludzi porażką jako najgorszym złem – czymś, co ich ośmieszy, pogrąży. Porażka jest straszakiem w rękach rodzin wychowujących dzieci, szkół, Kościoła, instytucji państwowych i pracodawców. Wiele...

Nie ma lepszego towarzysza na obłąkańcze czasy niż "Rękopis znaleziony w Saragossie" Wojciecha Hasa, piszę w miejscu pracy.

Choć o filmach nie piszę, to gdy redaktor M. powiedział, że chciałby tekst na 60 rocznicę premiery "Rękopisu...", zaświeciły mi się oczka. Bo to jedno z najdziwniejszych dzieł w historii kina. Owiane legendami i opowieściami, które mogą wręcz odstręczać od jego obejrzenia.

7 powodów, dla których warto obejrzeć film Hasa? Pewnie i sto by się znalazło. Jakie były Wasze powody? Po jakie argumenty byście sięgnęli, żeby zachęcić do jego obejrzenia? A może ktoś chce odradzić? Pogadajmy...

- Najważniejsze, by nie polaryzować czytelników - mówi Joanna Kuciel-Frydryszak podczas wywiadu, w którym rozmawiamy o reakcjach na "Chłopki", o literackich wyzwaniach stojących przed pisarzami i pisarkami, ale też o tych jak najbardziej prozaicznych. - Znaleźliśmy się bowiem pod ścianą - mówi autorka największego fenomenu czytelniczego tej dekady. *** Wojciech Szot: "Chłopki" zmieniły twoje życie? Joanna Kuciel-Frydryszak: Może nie życie, ale sytuację jako autorki na pewno. Spełniło się moje marzenie, z kategorii tych, o których myślisz, że nigdy się nie ziszczą. Zyskałam...

— Olga opowiada o żydowskiej tożsamości jako ukrytej części polskiej tożsamości. Doskonale to rozumiem jako osoba, która odczuwa ból fantomowy po rozpadzie Jugosławii — mówi Milica Markić, tłumaczka książek Tokarczuk na serbski. Markić przełożyła 13 książek polskiej noblistki, co jest światowym rekordem. Porozmawialiśmy. *** Wojciech Szot: Dlaczego akurat polski, a nie francuski czy angielski? Milica Markić: Zawsze mnie ciągnęło do Europy Środkowej, tych naszych "bliźnich" — Węgrów, Polaków. W duchu Gombrowicza można powiedzieć, że ich historie są pełne gołych cesarzy i Don...

Gdy zaczynaliśmy plebiscyt "Książka 25-lecia", pisaliśmy, że "przez 25 lat w polskiej literaturze działy się rzeczy niezwykłe". Niezwykłe rzeczy wydarzyły się także w trakcie plebiscytu. Przez trzy tygodnie byliśmy świadkami setek rozmów o literaturze, sporów i ostrych czasem kłótni w komentarzach i mediach społecznościowych. 

Czytelnik bądź czytelniczka "Wyborczej" skrywająca się pod pseudonimem "abanazar" napisała pod jednym z naszych artykułów, że "plebiscyt" jest jak głosowanie na najlepszą piosenkę rockową. "Ludzie się pokłócą o Deep Purple i Hendrixa, a i tak zawsze wygrywa »Stairway to Heaven«".

"Księgi Jakubowe" książką 25-lecia! *** Gdy w połowie stycznia opublikowaliśmy listę 25 tytułów wybranych do plebiscytu "Książka 25-lecia" przez ponad 40 dziennikarzy i dziennikarek, nie mieliśmy faworytów. "Chłopki" Joanny Kuciel-Frydryszak, "Księgi Jakubowe" Olgi Tokarczuk, a może "Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną" Doroty Masłowskiej? Każda z 25 książek biorących udział w plebiscycie jest wyjątkowa, ważna i z pewnością zmieniła coś w życiu niejednego czytelnika. Wygrać jednak mogła tylko jedna. Decyzją czytelników i czytelniczek "Wyborczej", plebiscyt "Książka...

Dzisiaj na Cmentarzu Powązkowskim rodzina, przyjaciele i czytelnicy pożegnali Marcina Wichę. W tych smutnych okolicznościach jest coś, co pozwala spoglądać w przyszłość. W kwietniu nakładem Wydawnictwa Muzeum Warszawy ukaże się "Kamionek", ostatnia książka zmarłego pod koniec stycznia laureata Nagrody Literackiej "Nike". *** — Kiedy tam chodzę, uświadamiam sobie, że w ciągu 150 lat niemal wszystko zdążyło tu zmienić swoje przeznaczenie — mówił Marcin Wicha w rozmowie z "Wyborczą". "Tam" oznacza Kamionek, warszawskie osiedle, które wyewoluowało z — włączonej w 1890 r. do Warszawy...

- Dyktat wyniku zabija odwagę, zabija potrzebę podejmowania ryzyka, które w tak nieoczywistym i uzależniającym zajęciu, jakim jest praca przy książkach, przynosi najwięcej niespodziewanych owoców - mówi Beata Stasińska, legendarna wydawczyni i redaktorka, a dzisiaj - agentka literacka.

***

Beata Stasińska - Kiedy szukałam książek dla W.A.B., spotykałam się z używanym przez zagranicznych wydawców i agentów w pozytywnym sensie epitetem, który mnie wówczas zaskakiwał i nieco mroził. Rekomendowano mi niejednokrotnie książki jako napisane "neutralnym, przezroczystym stylem". By czytelnik się "nie...

To ostatnie chwile plebiscytu "Książka 25-lecia". Od trzech tygodni w moim miejscu pracy niemal codziennie rozmawiam o polskiej literaturze - z krytyczkami i krytykami, pisarzami i pisarkami, dziennikarzami, bookstagramerami i jednym raperem. W poniedziałek wywiad z "legendą rynku książki" (kogo tak się nazywa, jak myślicie?), a na finał jeszcze kilka słów ode mnie. Nie tylko o "Sąsiadach". *** Ile można rozliczać dziadka za Wehrmacht? - Czytaj niebezpiecznie - postuluje Azar Nafisi, irańska literaturoznawczyni, zmuszona przed laty do wyjazdu z kraju. Jej zdaniem zbyt często...