- Bo wam szło tylko o niepodległość - z rozgoryczeniem mówi jeden z bohaterów "Romansu Teresy Hennert" Zofii Nałkowskiej, powieści napisanej ledwie pięć lat po "odzyskaniu ukochanego śmietnika", jak stwierdził inny pisarz, Kaden-Bandrowski. Przed kilkoma miesiącami postanowiłem przeczytać kilka powieści, w których pisarze i pisarki niemal "na gorąco" rozliczali się z tą nową Polską. Przeczytałem "Pokolenie Marka Świdy" Andrzeja Struga, "Romans..." Nałkowskiej, "Łuk" Kadena-Bandrowskiego ale też mniej znaną "Fortunę kasjera Śpiewankiewicza". I wróciłem do "Przedwiośnia"...

Od ponad dekady Waldemar Stopczyński, nauczyciel z Wejherowa, domaga się korekty utrwalonej w podręcznikach, wspomnieniach, filmie Jerzego Passendorfera „Zamach" (1959), a także we współczesnych nam publikacjach wersji wydarzeń, do których doszło 1 lutego 1944 roku podczas słynnego zamachu na "kata Warszawy" SS-brigadeführera Franza Kutscherę. W akcji przeprowadzonej przez oddział Armii Krajowej do zadań specjalnych „Pegaz" zginęło czterech bojowców. Część winy za te ofiary spadła po wojnie na Stanisława Huskowskiego „Alego", uczestnika akcji i zastępcę jego dowódcy.

Stopczyński twierdzi, że...

b.p. Zylberberg Becalel Mosze kierownik straży kibucu Ichud w Dzierżoniowie padł od kuli skrytobójczej na posterunku 26 IX 1946 *** Pogrzeb Becalela Zylberberga był uroczysty. Gazeta „Nowe Życie. Trybuna Wojewódzkiego Komitetu Żydowskiego" 20 października donosiła, że za trumną szła wdowa po Becalelu, z którą ożenił się ledwie trzy miesiące wcześniej. Przed konduktem kroczyło 50 delegacji z wieńcami. A nad mogiłą przemawiali „przewodniczący Komitetu Żydowskiego w Dzierżoniowie ob. Orlin, przewodniczący Powiatowej Rady Narodowej ob. Michalak, wicestarosta powiatu Rychbaskiego ob....

We wrześniu 1747 r. Hieronim Florian Radziwiłł nakazał swoim pracownikom sprowadzić z Rygi „Murzynków 24 lub 30, Murzynek też ze dwadzieścia". „Kalek nie przyjmuję". Deklarował, że za dzieci zmarłe w transporcie zapłaci „pół co za zdrowych lub ćwierć".

Po co właścicielowi Białej, jednemu z najbogatszych ludzi w Rzeczypospolitej, 50 czarnych dzieci? „Młodzież zaś dlatego mieć chcę, bym onych do różnego mógł aplikować rzemiosła na osadzenie potem niemi słobody jakiej lub przedmieścia, którego tu w Białej". (...) Czyżby Radziwiłł szukał taniej siły roboczej? Na podstawie pozostawionych przez...

Dzisiaj mamy dla Was coś specjalnego! Debiutuję w dodatku historycznym GW, "Ale historia" i debiutuję w tandemie z językoznawcą Mateuszem Adamczykiem! Zadaliśmy w naszym artykule kilka pytań. - Czy "przed wojną" panował w Polsce feminatywny raj? - Czego chciały przedwojenne feministki? Doktor Chwalibóg czy doktorki Chwalibożanki? - Czy PRL zniszczył nam feminatywy? - Co jest w języku "naturalne"? - Czy w Polsce wszystko musi znajdować „poparcie naszych przodków", by stało się powszechnie uznawaną normą?

Z językoznawcą, Mateuszem Adamczykiem napisaliśmy artykuł, w którym stawiamy...