Posty o gatunku literackim: non-fiction

Czytaj post
Toni Morrison, Gazeta Wyborcza

[GAZETA WYBORCZA] "Padł rekord. Jeszcze nigdy nie zakazano aż tylu książek"

Padł rekord. Jeszcze nigdy nie zakazano aż tylu książek. Amerykańskie Stowarzyszenie Bibliotek (ALA) przygotowało raport, z którego wynika, że w 2023 roku w szkołach i bibliotekach w USA zakazano rekordowej liczby książek. Jeszcze nigdy tyle tytułów nie było na cenzurowanym. W 2023 roku zakazem objęto 4240 książek. Jeszcze dwa lata temu - 1651 tytułów. Emily Drabinski, prezeska ALA: - Zakazy książek to atak na naszą wolność czytania. Nasze społeczeństwo i kraj są silne dzięki różnorodności. Większość bibliotek promuje naukę i empatię, ale są też takie, które temu...

Czytaj post
W.A.B, Gazeta Wyborcza, Henryk Waniek

[GAZETA WYBORCZA] "Dziadek był fanatykiem Polski. A kiedy ona nastała, to się po nim przejechała, jak mogła" - rozmowa z Henrykiem Wańkiem

- Co było cudem w pana życiu? Henryk Waniek - Cała egzystencja jest cudem. To nie był przymiotnikowy, cudowny cud, jakaś cudowność urojona, ale cud sam w sobie. Życie toczyło mi się od jednego cudu do następnego. *** - Wędrowanie nie musi być świadome - mówi mi Henryk Waniek, niezwykły malarz i pisarz, którego zbiór esejów "Wędrowiec śląski" właśnie się ukazał. Waniek: - Zaczyna się z chwilą narodzin, od wrzucenia nas w ten świat. Początkowo jesteśmy raczej noszeni i wożeni, ale przecież kawałek po kawałku, krok po kroku, zaczynamy dreptać gdzieś. Wszystko jest wędrówką....

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, rynek książki

[GAZETA WYBORCZA] "Ceny książek szokują coraz mocniej. Czy można zatrzymać to szaleństwo?"

Z polskim rynkiem książki jest źle. Według statystyk co trzy dni zamyka się w Polsce jedna księgarnia. Rosną ceny książek — w listopadzie 2023 r. o ponad 8 proc. w skali roku. Rośnie zadłużenie księgarń, które — według Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor — wyniosło pod koniec 2023 roku 14,3 mln zł. Spada za to sprzedaż książek i prasy. W 2023 r. o 14 procent. A czytelnictwo, co pokazują raporty Biblioteki Narodowej, maleje. W 2017 r. 38 proc. badanych w wieku co najmniej 15 lat zadeklarowało przeczytanie minimum jednej książki. W 2022 r. - 34 proc. Czy rozwiązaniem tych...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Londyńskie Targi Książki, Richard Osman

[GAZETA WYBORCZA] Czy sztuczna inteligencja zastąpi pisarzy? To temat numer jeden na prestiżowych targach"

Czy sztuczna inteligencja zastąpi pisarzy? Co czyta Londyn, a co promuje Instytut Książki? Do czego dopłacają polscy wydawcy i jakie książki mają szanse wypłynąć na Wyspach? *** Sztuczna inteligencja nie schodzi z ust wydawców i agentów na Londyńskich Targach Książki. - Dla wydawnictw będzie to trzęsienie ziemi, dla autorów tylko chwilowe zawirowanie - mówią optymiści. Świat czeka na twoją książkę", "Moc metadanych", "Drukuj w Korei", "U nas najlepsi ghostwriterzy czekają na Ciebie". Reklamy firm na Targach Książki w Londynie przypominają o tym, że jest to nie tylko wielkie...

Czytaj post
Instytut Książki, Gazeta Wyborcza, Bartłomiej Sienkiewicz, Grzegorz Jankowicz, Robert Piaskowski

[GAZETA WYBORCZA] "Dlaczego minister Sienkiewicz łamie program Koalicji Obywatelskiej?"

Konkursy w instytucjach kultury? Zapomnijcie! Pod koniec lutego minister kultury Bartłomiej Sienkiewicz ogłosił, że połączy Instytut Książki ze stworzonym za czasów PiS Instytutem Literatury. Na osobę odpowiedzialną za przeprowadzenie fuzji wyznaczył Grzegorza Jankowicza. Ledwie dwa tygodnie później minister ogłosił na konferencji prasowej, że na tym nie koniec zadań Jankowicza. Filozof, krytyk, tłumacz, dyrektor programowy krakowskiego Festiwalu Conrada i redaktor działu Kultura "Tygodnika Powszechnego", gdy przestanie już być pełnomocnikiem ds. połączenia IK i IL, zostanie...

Czytaj post
Czarne, Jacek Hugo-Bader, Grupa Wydawnicza Relacja, Anna Dzierzgowska, Martyna Tomczak, Jessica Bruder, Barbara Ehrenreich

O dziennikarstwie - na marginesach "Gdybym wiedziała" Barbary Ehrenreich, tłum Anna Dzierzgowska

Zapewne spotkaliście się w mediach społecznościowych z filmami, na których ludzie różnych profesji opowiadają o sobie, zaczynając od zdania: “Jestem [tu pada jakieś określenie], więc to oczywiste, że…”. Jestem dziennikarzem, więc to oczywiste, że… Spróbujmy wspólnie uzupełnić to zdanie. Pozwolicie, że zacznę: “Jestem dziennikarzem, a więc to oczywiste, że śledzę newsy”. Co pomyśleliście? Zdradźcie w komentarzach. - Jestem dziennikarką, a więc to oczywiste, że wykorzystuję swój zawód, by opisywać życie tych, których nie zauważasz. Myślę, że tak mogłaby powiedzieć Barbara Ehrenreich,...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Jerzy Jarzębski

[GAZETA WYBORCZA] ""Jerzy Jarzębski jest wyjątkowy". Zmarł wybitny literaturoznawca, specjalista od Gombrowicza"

Zmarł profesor Jerzy Jarzębski. - Jerzy Jarzębski jest wyjątkowy - pisał Marian Bielecki w recenzji twórczości Profesora. - Trudno sobie dzisiaj wyobrazić jakiekolwiek studia o Gombrowiczu, Schulzu i Lemie i wielu innych prozaikach nowoczesnych, które nie nawiązywałyby do ustaleń Jerzego Jarzębskiego - mówiła profesor Renata Przybylska podczas jego jubileuszu 45. lecia pracy na Uniwersytecie Jagiellońskim. *** Jarzębski wielokrotnie upominał się o reformę szkolnictwa akademickiego. Pisał w "Wyborczej": - Szkolnictwo wyższe dorobiło się systemu, który faszeruje władze...

Czytaj post
Filip Fierek, patronaty, Drzazgi, Lucy Delap

Patronat - Lucy Delap, "Feminizmy. Historia globalna", tłum. Filip Fierek

Od kilku dni zbieram się, by Wam napisać, że bardzo, ale to bardzo polecam zainteresować się "Feminizmami" Lucy Delap w przekładzie Filipa Fierka. Dlaczego warto? Będę o tym jeszcze pisał, ale dzisiaj mam dla Was cytat: "Z rąk białych spotyka nas krzywda, za którą nie ponoszą żadnej odpowiedzialności, ponieważ milczymy. (..) Choć nie mamy białych, anielskich twarzy, poziomem kultury dorównujemy wszystkim białym kobietom". Pisała tak w 1886 roku czytelniczka "Western Echo", magazynu ukazującego się na Złotym Brzegu, ówczesnej brytyjskiej kolonii, dzisiaj znanej jako Ghana. Dla...

Czytaj post
Empik, Wojciech Charchalis, Książka Tygodnia, Pasje, Dipo Faloyin

[KSIĄŻKA TYGODNIA] Dipo Faloyin, „Afryka to nie państwo. Pora przełamać stereotypy”, tłum. Wojciech Charchalis

- Afryka dzika, dawno odkryta – tak o nadbałtyckich Chałupach śpiewał Zbigniew Wodecki. Afryka jednak wcale nie jest dzika. Dipo Faloyin w doskonałej książce „Afryka to nie państwo. Pora przełamać stereotypy” uczy nas tego, co zdaniem wielu mieszkańców tego kontynentu, powinniśmy o nim wiedzieć. Nie znajdziecie lepszej książki o Afryce. (...) Gdy na początku lat 80. „cały świat” zobaczył zdjęcia głodujących etiopskich dzieci, na pomoc ruszyli celebryci. „Głód w Etiopii stał się płomiennym symbolem rosnących nierówności na świecie”, pisze Faloyin. W styczniu 1985 roku czterdzieścioro...

Czytaj post
Agora, wywiad, Gazeta Wyborcza, Marcin Adamiec

[GAZETA WYBORCZA] "Były ksiądz: To dzięki mojej żonie nie odszedłem z Kościoła katolickiego" - wywiad z Marcinem Adamcem

Takiego zdjęcia się tutaj pewnie nie spodziewaliście. Okazją do ślubnej fotografii jest rozmowa z Marcinem Adamcem, byłym księdzem, który swoje doświadczenia opisał w książce "Odnaleziony ksiądz". *** Adamiec - Kościół musi się zmienić. Kariera kapłańska dzisiaj oparta jest często na wielkiej, ludzkiej tragedii. Idziesz tam naładowany ideałami, chcesz naśladować Chrystusa, a po dziesięciu latach okazuje się, że siedzisz w jakiejś parafii, gdzie najambitniejszym twoim zadaniem jest wyremontowanie kościoła. Nie masz dzieci, rodziny, zainteresowań. Remont organów to szczytny cel, ale...