Posty o gatunku literackim: non-fiction

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Wydawnictwo RM, Jarosław Urbański

[GAZETA WYBORCZA] "W XIX wieku po 14 godzinach pracy w fabryce robotnik wracał do domu i szedł spać. Dziś to niemożliwe" - rozmowa z Jarosławem Urbańskim

Autorytet? Słowo, którym nie wolno szafować. Ale Jarosław Urbański, poznański socjolog i działacz na rzecz praw pracowniczych, jest moim autorytetem. Cieszę się, że udało nam się porozmawiać dla mojego miejsca pracy. *** Jarosław Urbański - Kiedyś praca nie była tylko miejscem zaspokojenia potrzeb ekonomicznych. Czeladnik i jego mistrz pracowali na jednej posesji domowej. Miejsce pracy to było miejsce życia. Potem budowano osiedla robotnicze w okolicach zakładów pracy, a na miejscu urządzano ludziom życie. Dzisiaj wiele osób uważa, że praca to miejsce, w którym jesteśmy tylko dla...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Ale Historia, Waldemar Stopczyński, zamach na Kutscherę

[GAZETA WYBORCZA] "Po wojnie jednego z uczestników zamachu na Kutscherę oskarżano o to, że zawiódł. Źródła temu przeczą"

Od ponad dekady Waldemar Stopczyński, nauczyciel z Wejherowa, domaga się korekty utrwalonej w podręcznikach, wspomnieniach, filmie Jerzego Passendorfera „Zamach" (1959), a także we współczesnych nam publikacjach wersji wydarzeń, do których doszło 1 lutego 1944 roku podczas słynnego zamachu na "kata Warszawy" SS-brigadeführera Franza Kutscherę. W akcji przeprowadzonej przez oddział Armii Krajowej do zadań specjalnych „Pegaz" zginęło czterech bojowców. Część winy za te ofiary spadła po wojnie na Stanisława Huskowskiego „Alego", uczestnika akcji i zastępcę jego dowódcy.

Stopczyński twierdzi, że...

Czytaj post
PWN, Grażyna Bastek

[RECENZJA] Grażyna Bastek, "Ilustrownik"

Koleżanka E. Dłużewska z redakcji “GW” była świadkinią moich zachwytów nad “Ilustrownikiem” Grażyny Bastek, więc wszystko, co tu napiszę, podlega fact-checkingowi. Może widzieliście kiedyś słowniki terminów plastycznych, w których banalnie napisanym definicjom towarzyszyły - często czarno-białe - ilustracje? A encyklopedyczny układ za nic nie pozwalał odnaleźć w ich lekturze przyjemności? Otóż - choć “Ilustrownik” jest leksykonem i słownikiem - to nie jest taka książka. To bogato zilustrowana opowieść o sztuce malarskiej, którą można czytać od dechy do dechy i czerpać z niej wiele...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Remigiusz Mróz, Maria Reimann, James Clear, Piotr Cieślak, B.A. Paris, Maria Gębicka-Frąc, Jessie Inchauspé, Anna Brzostowska, Joanna Kuciel-Frydryszak, Nora Roberts, J.D. Robb, Mark Wolynn, Edyta Żemła, Katarzyna Grochola

[GAZETA WYBORCZA] "Co Polacy czytali latem? Oto lista bestsellerów"

Lato spędziliśmy z "Chłopkami". Bestseller Joanny Kuciel-Frydryszak wciąż jest najchętniej kupowaną książką w Polsce. Ale to nie jedyny hit. Po raz trzeci, we współpracy z Nielsen BookScan Polska, publikujemy listę bestsellerów. "Chłopki", które były najlepiej sprzedającą się książką już zimą 2023 roku, na wiosnę spadły na drugie miejsce (na pierwszym znalazła się encyklopedia dla dzieci), a latem znowu wróciły na pierwsze miejsce księgarskiego podium. 

- Często słyszę, że „Chłopki" przywracają godność tym kobietom - mówiła Joanna Kuciel-Frydryszak w rozmowie z Katarzyną Wężyk. - Myślę, że...

Czytaj post
James Sturm, wywiad, Gazeta Wyborcza, Mirosław Tryczyk

[GAZETA WYBORCZA] "Pogrom w Jedwabnem nie był ani najważniejszy, ani największy. Nie rozpoczął też pogromowej fali"

Mirosław Tryczyk od wielu lat przypomina nam, że pogromy to nie tylko Jedwabne. - Minęło już ponad 80 lat. W końcu, do cholery, powinniśmy zacząć mówić prawdę - mówi w wywiadzie, który możecie przeczytać, gdy klikniecie w sekcję komentarzy. Tryczyk: Tuż obok nas leje się krew, nie mamy wielu powodów do optymistycznego spoglądania w przyszłość, obserwujemy powtórkę wydarzeń, które miały już miejsce w historii. Dlatego, żeby uświadomić sobie, do czego prowadzą niektóre działania polityków, warto mówić prawdę, a nie uprawiać politykę historyczną. (…) Tryczyk: - Niemiecki...

Czytaj post
Lublin, Gazeta Wyborcza, Europejska Stolica Kultury 2029

[GAZETA WYBORCZA] "Europejską Stolicą Kultury w 2029 roku będzie Lublin. "Decyzja nie była łatwa""

Lublin został Europejską Stolicą Kultury 2029! — Jestem niezmiernie szczęśliwy — mówi "Wyborczej" Rafał "KoZa" Koziński, jeden z twórców aplikacji. Koziński: — Cały czas jesteśmy traktowani przez wielu jak Polska B. W nas się nie wierzy, to u nas były strefy antyLGBT, na wschód od Warszawy kończy się życie, biała plama. Okazuje się, że nie. Zaprosiliśmy do naszego programu Lwów. My tą naszą, wschodnią Europą chcemy zachwycić Zachód. Więcej — TUTAJ

Czytaj post
W.A.B, David Grann, Piotr Grzegorzewski

[RECENZJA] David Grann, "Sprawa Wagera", tłum. Piotr Grzegorzewski

O tym, że nowy reportaż Davida Granna, “Sprawa Wagera” czyta się jak kryminał, napisał już jakiś tuzin krytyków. Przyznaję, że byłem wobec tego hasła sceptyczny, bo widziałem je już przy dziesiątkach książek i trochę ile można... Ale jednak! Wystarczyło kilka stron lektury i wciągnąłem się… no właśnie - jak w kryminalną historię napisaną przez rasowego prozaika. “Jedynym bezstronnym świadkiem było słońce”. Wystarczy jedno dobre zdanie i już wsiąkamy. Słońce - jak pisze Grann, którego na pewno znacie z “Czasu krwawego księżyca” - obserwowało, jak setki mężczyzn na kilku statkach, podążało...

Czytaj post
Czarne, Książka Tygodnia, Kaja Gucio, Pasje, Selby Wynn Schwartz

[KSIĄŻKA TYGODNIA] Selby Wynn Schwartz, „Po Safonie”, tłum. Kaja Gucio

Jeśli weźmiecie do rąk „Po Safonie”, czeka was niezwykła wyprawa do początków XX wieku, do świata kobiet, które postanowiły walczyć o swoje prawa. Wyprawa angażująca, pełna emocji i zaskakujących zwrotów akcji. Ile to już było książek o buntowniczkach, kobietach, które w epokach niesprzyjającej emancypacji, postanowiły żyć po swojemu? Od kilku lat twórczynie, ale też twórcy, chętnie sięgają po „herstorie”, czasem przynosząc nam opowieści fascynujące, pogłębione portrety ludzi i ich czasów, czasem opowiastki, popularne leksykony walecznych kobiet. „Herstoria” stała się - przynajmniej...

Czytaj post
Znak, Jadwiga Stańczakowa, Gazeta Wyborcza, Justyna Sobolewska

[GAZETA WYBORCZA] "Napisała książkę o babci, "tej od Białoszewskiego". Powrót był bolesny"

Czasem wydaje mi się, że wszyscy teraz piszą o swoich babkach lub matkach. Mamy "Hankę" Macieja Jakubowiaka, "Chłopki" Joanny Kuciel-Frydryszak. Tomasz S. Markiewka napisał "Historię życia mojej babki", a Martin Caparros - "Dziadków". To tylko kilka przykładów. Literatura łącząca osobiste wspomnienia z biografią i próbą spojrzenia na "wielką historię" z prywatnej perspektywy rozpanoszyła się na dobre. A czasem na złe. "Jadwiga. Opowieść o Stańczakowej" to dobra strona tego "babciowego" trendu. To historia o babci, która była najbliższą przyjaciółką, ale czasem też kimś — zwłaszcza dla...

Czytaj post
Agora, Gazeta Wyborcza, Grzegorz Gauden

[GAZETA WYBORCZA] "Żyd chciał zabić prezydenta Polski! Dowodów nie było żadnych, ale szybko się znalazły. Spreparowane"

Grzegorz Gauden napisał niezwykle ciekawą książkę o "polskiej sprawie Dreyfusa". Zatem pogadaliśmy. *** Szot: - Dlaczego porównujesz sprawę Steigera z Dreyfusem? Gauden: - Chodzi o ten sam mechanizm - zaangażowanie aparatu państwa do antysemickiej nagonki i całkowicie świadomego parcia przez funkcjonariuszy państwa do zbrodni sądowej. To nie był antysemityzm uliczny, antysemityzm ludowy. To antysemityzm elit, pielęgnowany w gabinetach wysokich urzędników państwa polskiego. Sędzia śledczy, nadprokurator i jego prokuratorzy, sędziowie orzekający w sprawie Steigera, protokolant...