- Zamierzam w końcu przestać się tłumaczyć i robić swoje - mówiła mi Małgorzata Halber na początku 2023 roku. Rozmową z twórczynią Bohatera zacząłem rok obfitujący w spotkania, rozmowy i pytania. Zadawałem je Idze Świątek, Annie Weronice Marczak, czy profesorowi Rochowi Sulimie. Od prof. Marii Poprzęckiej usłyszałem, że warto spoglądać w niebo. Zeruya Shalev w pierwszym zdaniu wywiadu zadeklarowała, że nie uważa, by przez lata jej pisanie się zmieniło. W ostatnim przyznała, że jednak zmieniło się wiele. Wywiad to nie tylko przepytywanie, to czasem wspólna praca. Cieszę się, że wiele osób...

Czas na Wasz ulubiony "sukces Polaków na świecie". W 2023 roku w rolach głównych wystąpili: Piotr Beczała, Tomasz Konieczny, Jakub Józef Orliński, Hania Rani, Behemoth, Vader, 11 bit studios, Anna Sułkowska-Migoń, Krzysztof Warlikowski, Władysław Reymont, Agnieszka Holland, Mikołaj Grynberg, Łukasz Żal, Marcin Dorociński, Bartosz Sztybor i Krzysztof Ostrowski, Rozkoszny, Joanna Bator, Tina Oziewicz i - tradycyjnie - Olga Tokarczuk. *** Jak mierzyć "światowy" sukces w kulturze? To niełatwe. W literaturze sukcesem jest już przekład na inny język. Nagrody dla polskiej literatury...

Są tu dobrzy znajomi i zaskoczenia. Tym większe, że już sie ukazały po polsku. Jest już tradycją, że Barack Obama, były prezydent Stanów Zjednoczonych, pod koniec grudnia publikuje listę najciekawszych książek, które przeczytał w mijającym roku. Dla tysięcy czytelników na całym świecie lista Obamy to gwarancja inteligentnej rozrywki i ważnych tematów, o których mówią nie tylko Amerykanie. Kto znalazł się na tegorocznej liście? Oczywiście na liście Obamy nie zabrakło miejsca dla Jamesa McBride'a i jego "The Heaven & Earth Grocery Store". Książka urodzonego w 1957 roku amerykańskiego...

Czy żeby zostać wielkim artystą trzeba było paść owieczki? Możliwe. Możliwe też, że były wielkie malarki, choć Linda Nochlin trochę pozbawia nas złudzeń: “Drogie siostry, fakty są takie, że nie ma kobiecych odpowiedników Michała Anioła czy Rembrandta, Delacroix czy Cezanne’a, Picassa czy Matisse’a”, pisze Nochlin. Amerykańska historyczka sztuki zauważa, że “w sztuce, jak i w dziesiątkach innych dziedzin” sytuacja jest “demobilizująca i zniechęcająca dla wszystkich (a więc także dla kobiet), którzy nie mieli szczęścia przyjść na świat jako biali przedstawiciele klasy średniej, a...

Najgłośniejszy serial ostatnich tygodni, określany przez krytykę jako nowy "Miś", nie wszystkich rozbawił. Krytykują go: dziennikarz zajmujący się rynkiem pracy, znana feministka, miłośnicy lasów i wyżej podpisany.

- Nikt mi niczego nie dał, sam musiałem wszystko odziedziczyć - mówi Jan Paweł Adamczewski, właściciel mniejszej połowy Adamczychy, wsi gdzieś w polskiej kniei. - Ludzie, obudźcie się, jest już XVII wiek! - woła córka Jana Pawła do chłopów, których próbuje przekonać do tego, że za 350 lat nastąpi katastrofa klimatyczna, której trzeba przeciwdziałać.

Napisane przez Jakuba Rużyłło,...

- Jak biegnie chłopska, ludowa mowa? - pytam profesora Rocha Sulimę w rozmowie, do której lektury Was bardzo zachęcam.

- To mowa nieustannie zobowiązana wobec bytu - mówi autor "Antropologii codzienności", a w wywiadzie znajdziecie opowieść zarówno o chłopskiej, ludowej historii Polski ale też apel Profesora, by nie zapomnieć o historii robotniczej.

***

Roch Sulima: Trzeba pamiętać, że historia robotnicza jest bezpośrednio związana z historią chłopską, ludową.

Wojciech Szot: Co je łączy?

Roch Sulima: Słój z wiśniami.

Dlaczego? O tym dowiecie się z lektury naszej rozmowy, która dzisiaj ukazała się w moim miejscu pracy.

Putin, Obajtek, Urban, ornitolog z Auschwitz, pierwsza Polka, która opłynęła glob, ale też opowieści o osobach transpłciowych czy prozatorskie debiuty. Oto książki, które wydały i wydali w tym roku dziennikarki i dziennikarze "Wyborczej".

Dziennikarze "Wyborczej" nie ograniczają się tylko do artykułów, które możecie znaleźć w naszym serwisie. Ludzie "Wyborczej" piszą książki. I to jakie! Grube, wciągające, analityczne, nowatorskie, osobiste i przejmujące. Zobacz, co napisali.

Jarosław Kurski, pierwszy zastępca redaktora naczelnego „GW", napisał porywającą, autobiograficzną opowieść...

Aleksander Kaczorowski pisze tak, że jego bohaterowie stają przed nami jak żywi. I choć może dzisiaj w ogóle nie interesuje was Izaak Babel, rosyjski pisarz pechowo uwikłany w historię, to w trakcie lektury “Człowieka bez losu”, zaopatrzycie się w jego dzieła zebrane. *** Ponoć nie przypominał pisarza. Zdaniem przyjaciela, Izaaka Liwszyca, “można go było wziąć za komiwojażera albo maklera”. Miał być “z lekka przygarbiony, prawie bez szyi z powodu dziedzicznej odeskiej astmy, z nosem podobnym do dziobu kaczki”. Izaak Babel nie wyglądał też jak okaz zdrowia, gdy latem 1921 roku razem...

Pięknie mówił dzisiaj Fosse w wykładzie noblowskim zatytułowanym "Cichy język". Opowiadał o tym, że w gimnazjum paraliżowała go myśl o głośnym czytaniu. Prosił nauczyciela, by nie musiał tego robić. --- W jakimś sensie strach odebrał mi język i musiałem go odzyskać. A jeśli miałem to zrobić, to nie na warunkach stawianych przez innych, ale na własnych. Zacząłem pisać teksty, krótkie wiersze, opowiadania. I odkryłem, że daje mi to poczucie bezpieczeństwa, coś będącego przeciwieństwem strachu. W pewien sposób odnalazłem w sobie miejsce, które było tylko moje i z tego miejsca...

Za Mikołaja dzisiaj robi Marek Węcowski, historyk starożytności specjalizujący się w Grekach.

Co nam przynosi Węcowski? Opowieść o tym, czy dawni Grecy umieliby rozwiązać nasze problemy. Co by zrobili z instytucjami, w których rozsiadł się przeciwnik ich ustroju? Czy stosowali "grubą kreskę", a może... a może byli trochę jak każdy w polityce i jedno deklarowali, a drugie robili?

Bez prostych recept, za to z ciekawą opowieścią do Was przychodzimy.

Marek Węcowski wydał właśnie książkę "Tu jest Grecja! Antyk na nasze czasy", która zaskakuje jasnością wywodu i pozorną prostotą. Jednak pod...