Posty o gatunku literackim: non-fiction

Czytaj post
Znak, Gazeta Wyborcza, Duży Format, Mateusz Adamczyk

[DUŻY FORMAT] "Wstyd pisać "witam" na początku mejla? Co zmieni się w języku polskim" - wywiad z Mateuszem Adamczykiem

Czas na debiut! Rozmową z popularnym językoznawcą Mateuszem Adamczykiem debiutuję w "Dużym Formacie"! To miłe. A o czym rozmawiamy? *** Wojciech Szot - „Gdyby kózka nie…" Mateusz Adamczyk – „...toby nóżki nie złamała". Ulubiona zagadka popularyzatorów i popularyzatorek wiedzy o języku. Co to jest to „toby"? Dotychczasowa łączna pisownia od 1 stycznia 2026 roku stanie się rozdzielną. WSZ - Czy musimy wszyscy się trochę podszkolić z ortografii w najbliższych miesiącach? MA – Nigdy nie zaszkodzi, ale mamy jeszcze trochę czasu, by się przyzwyczajać. A stanie się to również...

Czytaj post
Stephen King, Andrzej Sapkowski, Olga Tokarczuk, Henryk Sienkiewicz, Bolesław Prus, Biblioteka Narodowa, Jo Nesbo, Adam Mickiewicz, Remigiusz Mróz, J.K. Rowling, promocja czytelnictwa, Joanna Kuciel-Frydryszak, Wojciech Chmielarz, Marcel Moss, Katarzyna Bonda, Harlan Coben

[GAZETA WYBORCZA] "Czy "Pan Tadeusz" wciąż będzie lekturą? "Sieci" już straszą z okładki"

Czytelnictwo zmalało w porównaniu do zeszłego roku. Nie zmieniło sie jedno - wciąż Wieczny Mróz przed Sienkiewiczem! Na trzecim miejscu najczęściej czytanych polskich twórców znalazła się Joanna Kuciel-Frydryszak. Co jeszcze wiemy z badania? Piszę o tym w miejscu pracy.  

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Mario Vargas Llosa

[GAZETA WYBORCZA] "Ostatni tytan hiszpańskojęzycznej literatury. Mario Vargas Llosa nie żyje"

Mario Vargas Llosa (1936-2025) Uwielbiał rozmawiać o polityce. Trumpa szczerze nie cierpiał, dziwił się republikanom. Cieszyło go, że w Ameryce Południowej rządy wojskowych straciły na popularności, a rzeczywistość niemal zawsze starał się widzieć optymistycznie. Był zaangażowany w losy Peru, swojej ojczyzny - już jako młodzieniec spiskował przeciwko dyktaturze, w latach 80. XX wieku zrobił sobie przerwę od literatury i zaangażował się w walkę przeciwko nacjonalizacji banków. W 1990 roku kandydował na prezydenta i przez lata był krytykiem peruwiańskich władz. Książki Vargasa Llosy...

Czytaj post
wywiad, Gazeta Wyborcza, Karolina Korwin-Piotrowska

[GAZETA WYBORCZA] "10 polskich filmów 25-lecia według Karoliny Korwin-Piotrowskiej. "Mam do Kożuchowskiej słabość""

- Myślę, że wszyscy wiedzą, że jestem uczciwa - jak coś mi się nie podoba, to mi się nie podoba. Nie ma w tym drugiego dna — mówi Karolina Korwin-Piotrowska. Korwin-Piotrowska: - Chciałabym jednak, żeby ludzie zwracali uwagę na coś innego. Na to, że potrafię się szczerze zachwycić i pisać o tym. Przecież w tej robocie najfajniejsze jest wyławianie pereł i wspieranie ludzi, którzy robią dobrą robotę. Opowiadanie o czymś, co nie jest tylko "contentem", który przeleci przez nas jak nieświeży kebab. *** Rozmawiamy o polskich filmach ostatniego ćwierćwiecza. *** Wojciech Szot: Po...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Joanna Kuciel-Frydryszak, Człowiek Roku

[GAZETA WYBORCZA] "Plebiscyt na Człowieka Roku Czytelników "Wyborczej". Joanna Kuciel-Frydryszak, autorka "Chłopek""

Bardzo się cieszę, że w tym roku - po raz pierwszy - tytuł Człowieka Roku "Gazety Wyborczej" przyznają też nasi Czytelnicy i Czytelniczki. A jeszcze bardziej, że wśród nominowanych znalazła się pisarka - Joanna Kuciel-Frydryszak. Miałem przyjemność napisać laudacje dla nominowanej. Poniżej jej fragment. *** Choć nie jest gwiazdą platform społecznościowych, ani telewizji, to na spotkania z nią przychodzą tłumy. Joanna Kuciel-Frydryszak, autorka "Chłopek. Opowieści o naszych babkach" to od ponad dwóch lat jedno z najgłośniejszych nazwisk w Polsce. I osoba, która zmienia naszą...

Czytaj post
sztuka, Muzeum Narodowe w Warszawie, Karol Radziszewski, Joanna Rajkowska, Mirosław Bałka, Agnieszka Polska

[GAZETA WYBORCZA] "Autoportrety w XXI wieku. Spotkanie z tym dziełem może być wstrząsem"

Zbigniew Libera wskazujący na Zbigniewa Liberę wskazującego na... Zbigniewa Liberę w wieku dziecięcym (czego nie zobaczycie, bo FB uznał zdjęcie za promocję nagości, choć wszyscy są tu ubrani. Musiałem zmienić zdjęcie na mniej liberalne). Dzieło - bez pierwszego Libery - możecie zobaczyć na wystawie "Autoportrety" w Muzeum Narodowym w Warszawie. Wystawie, która miejscami zachwyca, a miejscami rozczarowuje. Jak choćby doborem zaproszony artystów i artystek - nie znalazło się miejsce dla nikogo urodzonego w latach 90. XX wieku lub później. Twórcy wystawy deklarują, że chcieliby...

Czytaj post
Muzeum Warszawy, Marcin Wicha, Agnieszka Rayss, Gazeta Wyborcza

[GAZETA WYBORCZA] "Nieśmiałe arcydzieło. Ostatnia książka Marcina Wichy"

Tylko Wicha mógł napisać "Apostrofę do asfaltu", którą tu znajdziecie. Ukazała się ostatnia książka laureata Nike. Poświęcona jest skromnemu warszawskiemu osiedlu. *** Marcin Wicha, zmarły w styczniu tego roku pisarz i projektant, autor m.in. książki "Rzeczy, których nie wyrzuciłem", za którą dostał Nagrodę Literacką "Nike", nad "Kamionkiem" pracował przez większość 2024 roku. "Widoczki sobie opisuję" - pół żartem, pół serio mówił, gdy pracowaliśmy nad wywiadem dla "Wyborczej". "Kamionek" to esej Wichy z fotografiami Agnieszki Rayss przygotowany z okazji wystawy "Znaleźne....

Czytaj post
Agnieszka Sobolewska, Wydawnictwo Literackie, Cat Bohannon

Cat Bohannon, "Ewa. Ewolucja jest kobietą", tłum. Agnieszka Sobolewska

Po lekturze "Ewy" Cat Bohannon wiem jedno - zbyt rzadko znajduję czas na lekturę książek popularnonaukowych. Trochę już zapomniałem jaką przyjemnością jest lektura dobrze napisanej, sążnistej opowieści, która próbuje zmienić sposób, w jaki myślimy o świecie. Taką książką jest właśnie "Ewa" (tłum. Agnieszka Sobolewska) napisana przez amerykańską akademiczkę związaną z Columbia University. Książka pokazuje, że kobiety przez dziesiątki lat były niewidoczne nie tylko dla patriarchalnego społeczeństwa, ale - i to czasem jeszcze bardziej - dla patriarchalnej nauki. To, o czym pisała...

Czytaj post
Grażyna Plebanek, rynek książki, Mark Zuckerberg, sztuczna inteligencja, Gazeta Wyborcza

[GAZETA WYBORCZA] ""Największa kradzież dzieł w historii ludzkości". Zuckerberg użył milionów spiraconych książek"

"Największa kradzież dzieł w historii ludzkości". Zuckerberg użył milionów spiraconych książek. *** Tysiące tytułów polskich książek znajduje się w bazie pirackiej biblioteki, z której korzystała Meta przy trenowaniu własnego modelu sztucznej inteligencji. Polskich pisarzy i pisarki zaalarmował Rafał Hetman, reporter nominowany w 2022 r. do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego. "Podajcie dalej ten post, bo coś czuję, że zaraz fejsbuk utnie mu zasięgi" — napisał. Jego post udostępniło dziesiątki twórców. -> O co chodzi? Wszystko zaczęło się w lipcu 2023 r., gdy komiczka Sarah...

Czytaj post
Mariusz Gądek, Gazeta Wyborcza, Fernanda Melchor, Katarzyna Sosnowska, Laura Bates, Aleksandra Herzyk, Patrycja Wieczorkiewicz, Jan Mazur, Minato Kanae, Patryk Skorupa

[GAZETA WYBORCZA] "Nie możesz otrząsnąć się po serialu "Dojrzewanie"? Oto 5 książek, które warto przeczytać"

Japoński thriller psychologiczny, reportaż ze świata inceli, dramat psychologiczny o meksykańskich dzieciakach i esej o "manosferze". - Mizoginia jest jak terroryzm - mówi literatura.

"Dojrzewanie" wstrząsnęło widzami na całym świecie. Serial o 13-letnim chłopcu oskarżonym o zabójstwo koleżanki ze szkoły sprawił, że w wielu krajach wybuchła dyskusja o mizoginii, przemocy wobec kobiet i internetowej "manosferze".

"Chciałem wyć z rozpaczy (...) To jest po prostu arcydzieło" - napisał Marcin Meller na jednej z platform społecznościowych. Keir Starmer, premier Wielkiej Brytanii, powiedział, że...