Tadeusz Różewicz dla Państwa dzisiaj, nie tylko z okazji "Roku Różewicza" ale i tego, że już na początku grudnia ukaże się pierwszy tom biografii poety autorstwa Magdaleny Grochowskiej i - bo sobie podczytuję po godzinach - to będzie naprawdę ważna i dobra lektura.  

Deszczu srebrne gałązki rosną  jak gotyckich krużganków motyl,  ptaki dzwonki zielone niosą  na przejrzystych wstążeczkach lotu. 

Jeden uśmiech dziecinnych lądów  błękitniejszy mi jest niż woda,  bo mnie żłobi niedobra mądrość,  bo się kończy nieżywa młodość. 

Kurant jeszcze z pnącej się wieży,  wzgórz zielonych faluje dywan  i poznaję miasto w obłokach,  nie wiem tylko, jak się nazywa. 

Z tych wysokich przelotów we śnie  ludzie mali byli jak kwiaty.  Przebudzone o śmierć za wcześnie,  o, rzeźbione w kolorach światy! 

Norymbergi, o Awiniony,  rączką dziecka rzeźbione w...

Tym razem piszę o debiutanckiej powieści Jesmyn Ward, pisarki chyba wciąż zbyt mało w Polsce znanej, choć to jej trzecia już przełożona na polski książka. --- Czy życie czarnych chłopaków z Bois Sauvage jest zdeterminowane przez warunki społeczne i polityczne, czy jednak “amerykański sen” istnieje? Pisarstwo Ward, które dobrze znamy z jej dwóch kolejnych powieści - “Zbierania kości” i “Śpiewajcie, z prochów śpiewajcie” jest naznaczone tym pytaniem. Czasem zazdroszczę Amerykanom tych fantastycznych debiutów, ale trzeba pamiętać, że zupełnie inaczej wygląda za oceanem praca z...

Wierszy o 11.11 nie brakuje - w ostatnich latach powstało ich tyle, że można pewnie uzbierać antologię poezji poświęconej jutrzejszemu świętu. Na rozbieg przed tym, co jutro nas czeka (czy to nie okrutne wiedzieć co nas czeka i usuwać bruk z trasy zamiast... zamiast właśnie czego?) mam dla was wiersz Aleksandry Bradel z antologii "Przewodnik po zaminowanym terenie 2" zbierającej wiersze ukazujące się w piśmie "Helikopter". "Mentalnie wtłoczona w tłum / emocjonalnie ze sobą". Biorę to dla siebie jako dewizę na jutrzejszy dzień.

Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki w najnowszym "Helikopterze":

Długa lista nieprzyjaciół

oto imiona moich podstępnych

nieprzyjaciół (Ketrel i Fluanxol

Pernazyna i Trittico) którzy

odebrali mi wszystko co miałem

Fluanxol zanim się spostrzegłem

odebrał mi przeszłość

przy pierwszym pocałunku i Ketrel

zanim się od niego uwolniłem

zniszczył moje jutro i już przy pierwszym

pocałunku domagał się uległości

---

Tu wszystkie wiersze Tkaczyszyna-Dyckiego z tego numeru "Helikopteru"

Książkowe stosiki mam podzielone na specjalne podgrupy i jedną z nich jest ta z “książkami na wakacje”. Królują w niej tytuły “lotniskowo-pociągowe”, a więc te, które opowiadają o świecie, do którego dostęp mam tylko dzięki literaturze. Dlatego na ostatni wyjazd wziąłem ze sobą powieść Amala Sewtohula, “Made in Mauritius” w przekładzie Krzysztofa Jarosza. Wizja lektury książki o Chińczyku mieszkającym w kontenerze na oceanicznej wyspie podczas siedzenia w terminalach lotnisk była mi jakże radosną. I w końcu się udało. No i jaka to jest dobra powieść, powinniście Państwo sięgnąć, a zaraz Wam...

“Moją siłą była pamięć, a nie rozsądek”, kilka razy powtarza Hiram, bohater pierwszej powieści Ta-Nehisiego Coatesa, autora m.in. rewelacyjnego eseju “Między światem a mną” (tłum. Dariusz Żukowski). I o pamięci - dużo bardziej niż o braku rozsądku - jest to powieść.

“Wodny tancerz” (także przekład Żukowskiego) to intrygująca, choć miejscami zbyt uproszczona i pośpieszna opowieść o losach czarnych niewolników w Stanach Zjednoczonych w pierwszej połowie XIX wieku z odrobiną fantastyki. Odrobiną, ale jakże istotną.

“Przez całe życie pragnąłem się wyzwolić”, mówi Hiram, bohater i narrator...

O tej książce piszą już tabloidy, bo wynika z niej, że nasi wieszczowie w Rzymie przeżywali uniesienia mocno nienormatywne. Bardzo wam polecam, tak bardzo, że aż napisałem na okładkę kilka słów: "Słowacki wielkim poetą był, a jakim był człowiekiem? Marta Justyna Nowicka udowadnia, że wciąż niewiele wiemy o autorze “Króla-Ducha”, a jej queerowe interpretacje epistolografii poety wciągną nawet te osoby, które podczas omawiania “Kordiana” na lekcji polskiego wybrały się na mentalne wakacje. Odruchowo chciałoby się napisać o tej książce, że jest “odważna”, ale nie powinno być niczego...

Już chyba jesteście przyzwyczajeni do tego, że te wiersze to niezbyt pomagają zasnąć. Tak jest też tym razem. Dzisiaj wiersz Warsan Shire, urodzonej w Kenii, mieszkającej w Wielkiej Brytanii poetki, której rodzice pochodzą z Somalii. To jeden z najważniejszych w ostatnich latach wierszy poświęconych doświadczeniu bycia imigrantem/imigrantką, warto myślę go poznać. (autorstwa przekładu nie udało mi się ustalić mimo kilku prób) --- Warsan Shire, “Dom” nie porzuca się domu, chyba że dom to paszcza rekina biegniesz ku granicy tylko wtedy gdy całe miasto biegnie razem z...

Post udostępniony przez Zdaniem Szota (@zdaniem_szota)