Hamlet Zinkowski maluje graffiti w Charkowie, a Kateryna Perewerzewa prowadzi portal poświęcony kulturze. Paweł Pieniążek opisuje, jak Ukraińcy stawiają opór Rosji. Paweł Pieniążek, dziennikarz i korespondent wojenny, który relacjonował konflikty zbrojne m.in. w Syrii, Afganistanie i Iraku, współpracownik "Tygodnika Powszechnego", był w Ukrainie od momentu rosyjskiej agresji do września 2022 roku. Efektem pracy reportera jest "Opór. Ukraińcy wobec rosyjskiej inwazji" - książka opisująca zaangażowanie "zwykłych" mieszkańców w walkę z najeźdźcą i wzajemną pomoc. Pieniążek: "Opór i wiara...

Noblista odpowiada na zapotrzebowanie Zachodu na kogoś, kto będzie "mostem między kulturami". I choć nie unika mówienia o polityce, są w Turcji tematy, o których nawet Orhan Pamuk nie mówi. I nikt nie pyta go o nie.

W 2023 r. Turcja obchodzi setną rocznicę ustanowienia republiki: 29 października 1923 r. proklamowano oficjalną nazwę państwa, a Wielkie Zgromadzenie Narodowe wybrało Mustafę Kemala Atatürka na pierwszego prezydenta. 

Czy to stulecie Turcy będą świętować jako mieszkańcy kraju demokratycznego i świeckiego, czy autorytarnego i podążającego drogą dalszej islamizacji, okaże się już po tym weekendzie.

Na zdjęciu drzemiący Orhan Pamuk. Sam się narysował.

A ja mam dla was dzisiaj dwie o nim opowieści. I jedną o Turcji.

Zaczynamy?

---

Dwanaście godzin. Codziennie. Tyle poświęcał Pamuk na pisanie “Nocy zarazy”. Pisał w dzień i w nocy. Trzy godziny snu, godzina pisania i znowu trzy godziny snu.

Rysunek pokoju, w którym powstawała powieść znalazł się w uroczej książce, “Uzak Dağlar ve Hatıralar” (Góry odległe i wspomnienia). To wybór kilkuset stron z notatników tureckiego Noblisty, który ukazał się w Turcji w zeszłym roku.

Notatki obejmują lata 2009-2021. Pamuk okazuje się być świetnym rysownikiem....

Do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej za rok 2022 nominowano pięcioro twórców i twórczyń.

Są wśród nich współczesny klasyk z Opola, debiutant z Beskidu, wokalistka rockowa i tłumacz z duńskiego.

- Maciej Bobula za tom "Pustko", wyd. Warstwy

- Stanisław Kalina Jaglarz za tom "gościć sójki", wyd. Biblioteka Śląska w Katowicach

- Kamila Janiak za tom "miłość", wyd. WBPiCAK w Poznaniu

- Jadwiga Malina za tom "Teoria powtórzeń". wyd. Stowarzyszenie Pisarzy Polskich O/Kraków

- Tomasz Różycki za tom "Ręka pszczelarza", wyd. Znak.

Gratulacje!

A jak chcecie poznać bliżej nominowanych i posłuchać np. ich piosenek - klik, klik, klik.

O czym i czym jest "Mein Gott" Filipa Springera? O tym najlepiej opowie Państwu autor.

Wiecie, że Błażej Brzostek, autor "Wstecz. Historii Warszawy od początku" jest też znawcą historii... Rumunii? Dla Oficyna Literacka Noir sur Blanc rozmawiamy o powieści „Złota dziewczynka z Jassów” Catalina Mihuleaka (tłum. Kazimierz Jurczak). Jak klikniecie (kierunek klikania w komentarzu), to dowiecie się więcej o Rumunii pierwszej połowy XX wieku, przybliżymy Wam też genezę słowa „pogrom”... Nasza rozmowa była planowana na 15 minut, a wyszło nam prawie godzinę. Dlaczego? Bo Brzostek jest niesamowicie mądrym gadułą, a to co opowiadał sprawiało, że mi szczęka opadała. Będziecie...

Zawsze zazdrościliśmy ptakom. Niektórzy marzyciele chcieli unosić się w przestworzach, by podziwiać lasy, miasta, czy rzeki. Fascynowały ich ptaki łagodnie unoszące się nad horyzontem. I choć dzisiaj może nam się wydawać, że stanowili większość, byli nieliczni.

Większość marzycieli miała naturę drapieżników i wolała podziwiać ptaki nagle nurkujące w przestworzach i atakujące niczego nie spodziewające się ofiary. Orły w herbach nie wzięły się tylko z podziwu dla nakarmionego majestatu.

Sven Lindqvist, nieżyjący już, szwedzki reporter i historyk, autor wstrząsającej książki “Wytępić całe to...

- Ta książka jest - w pewnym zakresie - dla mnie wstrząsem. O "Mojej ukochanej..." Renaty Lis mówię w Drugie Śniadanie Mellera, gdzie mieliśmy fantastyczną rozmowę o czytelnictwie, literaturze i wielu innych sprawach. A mieliśmy, czyli piszący te słowa, Marcin Meller prowadzący, Justyna Suchecka, Grzegorz Kasdepke i Maciej Marcisz.  

- Wystawa Vermeera jako współczesny, lekko snobistyczny park rozrywki?

- Na wielkie wystawy mówi się dzisiaj "blocbustery", a muzea zaczynają przypominać wielkie wytwórnie filmowe.

Z profesor Marią Poprzęcką rozmawiam w weekendowej GW o tym, co i jak można oglądać. I po co. I co naprawde warto.

Jedno z pytań - o to dlaczego profesorze nie podoba się Beksiński i Łempicka - nadesłał pewien znany miłośnik sztuk plastycznych - Mariusz Szczygieł.

---

MARIA POPRZĘCKA - I Beksiński, i Łempicka nie stawiają widzom żadnych wymagań, ich obrazy są obliczone pod konkretne upodobania. Udają przekroczenia -...

Tym, co mnie w GW najbardziej irytuje i co sprawia, że jest mi naprawdę przykro, to łatka medium transfobicznego. Nie da się ukryć - zapracowano w "Gazecie..." na taką. Wywiady z transfobami i traktowanie ich na równi z osobami transpłciowymi... To się dzieje w wielu mediach, "Gazety..." nie wyłączając. Dlatego cieszę się z rozmowy z Mają Heban o jej nadchodzącej książce "Godność, proszę", bo staram się, by można było jednak inaczej rozmawiać, inaczej traktować rozmówców i rozmówczynie. I rozmawiać o tym, co naprawdę ważne. "Miłej" lektury. --- Osoby transpłciowe goni czas. Mamy...