Każdy z nas musiał zmierzyć się z systemem edukacji. Niektórzy wspominają go z uśmiechem na twarzy, inni - z łzą w kąciku oka. Jako uczennica liceum, przekraczając próg szkoły, nieczęsto myślę o tym, w jaki sposób zdobywali wiedzę moi przodkowie i przodkinie. Osobą, która zadała sobie to pytanie, jest Marta Strzelecka. Aby poznać odpowiedź, wybrała się w podróż do szkoły w Nałęczowie, prężnie działającej na początku dwudziestego wieku.

Celem tutejszej nauki było przygotowanie kobiet z różnych klas do umiejętnego prowadzenie gospodarstwa. Do placówki pod opieką ziemianek przybywały głównie...

Już dzisiaj w Krakowie zostanie ogłoszona lista finalistów najbardziej prestiżowej nagrody literackiej w świecie francuskim. Do Krakowa przyjadą wszyscy członkowie Akademii Goncourtów przyznającej Nagrodę Goncourtów, bo oczywiście o niej tu mowa. Do Polski zawitają m.in. Christine Angot, znana polskim czytelnikom dzięki kontrowersyjnemu esejowi „Kazirodztwo" (tłum. Ewa Wieleżyńska), Pascal Bruckner, autor „Gorzkich godów" (tłum. Wojciech Gilewski), powieści, która stała się kanwą filmu Romana Polańskiego, Philippe Claudel (m.in. „Raport Brodecka" w przekładzie Krystyny Sławińskiej), czy...

Świat literatury od kilku dni żyje skandalem frankfurckim.

Wszystko zaczęło się już w lipcu, gdy zdecydowano, że palestyńska pisarka, Adania Shibli zostanie - za powieść „Drobny szczegół" - wyróżniona prestiżową nagrodą LiBeraturpreis. Najpierw odszedł juror nagrody, potem odwołano wręczenie Shibli nagrody, które miało nastąpić podczas Targów Książki we Frankfurcie.

Ale to nie wszystko. We Frankfurcie wystąpił Slavoj Żiżek i powiedział, co myśli o konflikcie między Palestyną, a Izrealem. I też wybuchł skandal.

Kto zrezygnował z obecności we Frankfurcie, kto się oburzył na kogo i co na ten...

„Ja jestem prosta dziewczyna i piszę wszystko co myślę”. Prostą dziewczyną przelewajacą na papier wszystkie swoje myśli jest - o dziwo - Wisława Szymborska. W wierszowanym liściku do Zbigniewa Herberta deklaruje, że do Pragi poszłaby za nim nawet piechotą, co rymuje się ze „złoto”. Gdy przyjrzeć się rymom, jakie przyszła laureatka Nobla stworzyła w tym wierszu, można napisać jakąś nową opowieść. Mamy bowiem stolicę, która ma ulicę. Proszę oczywiście o grosze, prześcieradło coś ukradło, a żenić to przecież życie odmienić. Z wódki są smutki, a krowy mają głowy. Nie zdziwiłbym się, gdyby...

Decyzja o przyznaniu Abdulrazakowi Gurnahowi literackiego Nobla była sporym zaskoczeniem. Był to pisarz niemal nieznany czytelnikom, co - jak pokazują kolejne ukazujące się w Polsce powieści Gurnaha - było przeoczeniem, które na szczęście nadrabiamy. Jednocześnie dopiero „Raj” w przekładzie Krzysztofa Majera sprawił, że pisarstwo Gurnaha naprawdę do mnie przemówiło i dopiero teraz w pełni zrozumiałem motywy, które mogły stać za decyzją szwedzkich akademików. Okazuje się, że ten mieszkający w Anglii, a pochodzący z Zanzibaru, pisarz jest twórcą niezwykle intrygującym. Otóż Gurnah...

"Literatura jest snem rozumu" pisze w fascynującym i prowokującym do myślenia eseju William Marx. Czym było platońskie wygnanie poetów? Sprzeciwem wobec kłamstwa poezji? A może jedną "Odyseję" zastąpiła filozoficzna anty-"Odyseja", opowiadająca egzystancję antyheroiczną, dzieje zwykłej duszy po przeciętnie ciekawej śmierci? Mit filozoficzny u Platona - zdaniem Marxa - ma zastąpić epickie i tragiczne legendy. I wtedy powstaje literatura - gdy pojawia się wobec niej sprzeciw. Nie byłoby literatury bez wygnania poetów. "Literatura zaczyna się po prostu wtedy, gdy zaczyna mieć...

Czas na Nasz ulubiony dział, czyli SUKCES POLAKÓW ZA GRANICĄ. Krzysztof Ostrowski i Bartosz Sztybor zdobyli jedną z najważniejszych amerykańskich nagród literackich - Hugo Award. Ponad 1,8 tys. członków i członkiń Światowej Konwencji Science-Fiction zdecydowało o nagrodzeniu komiksu "Cyberpunk 2077: Big City Dreams" wydanego przez Dark Horse Books, przy którym pracowali Polacy. Kategoria - Best Graphic Story. Obok Sztybora i Ostrowskiego nagroda powędrowała też do Filipe Andrade i Alessio Fioriniello. To pierwsza taka nagroda dla polskich twórców. Brawo!!!

W Odrzanii całe dzieciństwo miałem pod górkę. Na moje nieszczęście mieszkaliśmy w dolinie. Na przystanek - pod górę. Do szkoły - pod górę. Nawet cmentarz mieliśmy „na górce”, więc rodzinny optymizm kazał nam mówić, że spokój znajdziemy kiedyś „na górce”. Nie poniemieckie, nie odrzańskie, nie podwałbrzyskie, ale "podgórkę" to były okolice. Moja rodzinna miejscowość miała niezwykłe szczęście. Do 1945 roku reklamowała się hasłem „najwyżej położonego miasta w Prusach”, w Polsce pozostał jej tytuł „najwyżej położonego ratusza”. Zawsze coś. Różnie się łączyło przedwojenne z powojennym. A to...

- Gdyby pan wiedział, ile ja bojów o ten podręcznik stoczyłem - mówi mi Krzysztof Mrowcewicz, profesor, eseista i poeta, autor podręcznika do języka polskiego „Przeszłość i dziś”, a do tego… miłośnik numerologii. Mrowcewicz: Byłem na przykład krytykowany za kolokwialny język. Tylko że ja uważałem to za jedną z największych zalet tej książki. Nie wiem, na ile to jeszcze widać w ostatniej wersji. Przykręcono mi śruby *** Jest wybitnym eseistą, erudytą najwyższej miary, a przy tym człowiekiem skromnym i zaskakującym rozmówcę swoimi pasjami. Jest też Mrowcewicz autorem jednego z...

Nie ukrywam, ucieszyłem się, gdy wydawnictwo zaproponowało mi napisanie blurba na nową powieść Zielińskiej. Po pierwsze ucieszyłem się, bo jest to pisarka, której drodze twórczej kibicuję i uważam, że jest to osoba, której twórczy potencjał doskonale się rozwija, autorka ucząca się na błędach, z książki na książkę tworząca dzieła lepsze, bardziej wciągające, z ciekawszą psychologią postaci. Po prostu dojrzalsze. I tak też - jak się okazało po lekturze - jest w „Grzybni”. Oczywiście drugim powodem mojej radości z propozycji działu promocji była kwestia finansowa, bo jestem miłośnikiem...