- Jeżeli XIX wiek połączył męstwo z “etnosem”, to dzisiaj męstwo jest łączone z globalizacją, a gdy patrzymy na globus, to nie jest dobrze - mówi Wojciech Śmieja, w rozmowie do której wysłuchania was dzisiaj zachęcam. - W ostatnim czasie pojawiło się określenie “patriarchat technologiczny” - “patriartech” lub "techno-patriarchy" - pokazujące, że przemiany technologiczne i ekonomiczne wcale nie muszą oznaczać demokratyzacji i emancypacji. Mamy wiele sygnałów, że taki rodzaj przemian utwierdza globalną dominację bardzo wąskiej elity i przynosi męskocentryczne koncepty polityczne typu...

Fornalską zastąpiła Wrzosowa, Buczek musiał ustąpić Strażackiej, a Świerczewski Sienkiewiczowi. Jednak Karol Marks trzymał się mocno. W mojej rodzinnej miejscowości jedna z ostatnich w Polsce ulic autora "Kapitału" długi czas krzyżowała się z placem Odrodzenia, który to płynnie - bo bardziej niż placem, był zbiorem parkingów i rozjazdów - przechodził w plac Jana Pawła II. Marks łączący Kasprzaka z Odrodzeniem to trudny bohater. Niemiec, Żyd, okropny mądrala, którego tezy z jednej strony dawały milionom ludzi nadzieje na zmianę, a z drugiej - tych samych ludzi uwięziły w zbrodniczych...

“Martwy pisarz” wydał mi się tytułem idealnym na początek urlopu nie tylko ze względu na tytuł i moje serdeczne uczucia wobec osób piszących. W zwyczajnych, domowych warunkach, staram się nie czytać kryminałów, bo każdy, nawet najpodlejszy, muszę skończyć. A to skutkuje niedospaniem często z winy dzieł o dość podrzędnej proweniencji. Nie czuję się po czymś takim najlepiej. Tym razem jednak celem było właśnie niespanie. Oraz to, bym nie umarł z nudów podczas powtarzalnych etapów tzw. dalekiej podróży. Zatem postawione przed twórczością Sulari Gentill zadania należały do...

Mistrzowska powieść. Jedna z tych książek, które sprawiają, że wraca ochota do czytania wielkich narracji. “Żądło” uruchamia w czytelniku to specyficzne uczucie osobistej więzi z opowieścią. Więzi będącej jak cukierek, którego chce się smakować powoli, a jednocześnie nie można się uwolnić od żądzy natychmiastowej jego konsumpcji. Miłe uczucie. Ostatnia taka relacja z powieścią pojawiła się u mnie bodajże, gdy czytałem “Straszliwą zieleń” Labatuta (tłum. Tomasz Pindel). Zatem minęło już kilka miesięcy. “Żądło” to czwarta powieść w dorobku irlandzkiego pisarza. Zadebiutował w 2003 roku...

Dziwna to sprawa. Mam poczucie klęski czytelniczej. Ot - rozumiem ile tu dobra, a jednocześnie wszystko to jakby obok mnie. Miało poruszać, a nie poruszyło. Może właśnie dlatego, że miało poruszać? *** "W Polsce zawsze łatwiej o legendę niż o prawdziwy życiorys", pisał przed laty Tadeusz Drewnowski o innym Tadeuszu - Borowskim. Sam przy tym tworząc kolejną legendę o autorze "Pożegnania z Marią". Czy biografka poety, Marta Byczkowska-Nowak opowiedziała prawdę czy mit? Dzisiaj trudno odpowiedzieć na to pytanie - niech potomni ocenią. Wydaje się, że prawdę. Ale pewnie Drewnowski też był...

Nie tylko dla “Millenialsów”, czyli o tym, jak zachwyciły mnie dwie wspaniałe wystawy w krakowskim Bunkrze Sztuki. Dlaczego musisz to zobaczyć - już służę podpowiedzią. *** 260 kilogramów figurek z "jajek niespodzianek" przysłał krakowskiej artystce Marcie Antoniak, absolwentce Wydziału Malarstwa krakowskiej ASP, kolekcjoner z Hamburga. Wiedział, że trafiły w odpowiednie ręce. Antoniak bowiem fascynuje popkultura lat 90. XX w., a jej prace znajdują się m.in. w kolekcji Bunkra Sztuki i Muzeum Narodowego w Gdańsku. Figurki z "jajek niespodzianek" dołączyły do dziesiątek innych...

— Potrzeb, które zgłaszają nam pisarze i tłumacze jest bardzo dużo. Są wśród nich takie postulaty jak ustawa o ubezpieczeniach artystów, które nie są związane tylko z polem literackim — mówił "Wyborczej" pisarz i tłumacz Jacek Dehnel z Unii Literackiej podczas czwartkowej konferencji w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Ministra Hanna Wróblewska ogłosiła na niej powstanie nowego zespołu, który ma na te potrzeby odpowiedzieć. Przewodniczącą "Zespołu do spraw pola literackiego" została Agata Diduszko-Zyglewska, doradczyni MKDiN, wieloletnia warszawska radna Lewicy. Resort w...

- Widzi pan… No, nie umarłam — mówi Anda Rottenberg, kuratorka i krytyczka sztuki. Codzienność Rottenberg zdecydowanie jest niecodzienna, ale bywa też zaskakująco zwykła. Jej rozważania dotyczą sztuki, polityki, idei, ale również tego, co kupić w warzywniaku. Napięcie, jakie wywołuje ten kontrast, sprawia, że trudno oderwać się od "Schyłku. Dziennika 2019-2022". Porozmawialiśmy. *** Wojciech Szot - Robi pani podsumowania? Anda Rottenberg - Już podsumowałam rok. W radiu. WSZ - Ale tak dla siebie? AR - Nie. Traktuję to jak zadanie. Tak mam ze wszystkim. Nie wiem, kiedy to...

- Kiedy w życiu ci nie idzie, może porażka to twój styl - opowiada Agnieszka Dauksza, autorka "Ludzi nieznacznych", poruszającego eseju na przecięciu literatury, socjologii i filozofii. Dauksza zastanawia się nad tym, "czym właściwie jest porażka i czym mogłaby być, gdyby uwolnić ją od zobowiązań, w które zaplątał ją nowoczesny dyktat ciągłego postępu"? *** Dauksza - Stale straszy się ludzi porażką jako najgorszym złem – czymś, co ich ośmieszy, pogrąży. Porażka jest straszakiem w rękach rodzin wychowujących dzieci, szkół, Kościoła, instytucji państwowych i pracodawców. Wiele...

Nie ma lepszego towarzysza na obłąkańcze czasy niż "Rękopis znaleziony w Saragossie" Wojciecha Hasa, piszę w miejscu pracy.

Choć o filmach nie piszę, to gdy redaktor M. powiedział, że chciałby tekst na 60 rocznicę premiery "Rękopisu...", zaświeciły mi się oczka. Bo to jedno z najdziwniejszych dzieł w historii kina. Owiane legendami i opowieściami, które mogą wręcz odstręczać od jego obejrzenia.

7 powodów, dla których warto obejrzeć film Hasa? Pewnie i sto by się znalazło. Jakie były Wasze powody? Po jakie argumenty byście sięgnęli, żeby zachęcić do jego obejrzenia? A może ktoś chce odradzić? Pogadajmy...