Rywka Basman Ben-Chaim *** Pozbieraj - niedozbierane. Dośpiewaj - niedośpiewane. Odczuwaj - za ocalonych. Proś za nich - nieproszonego. Ze strzegącymi na ubocznej drodze kroków - co zaginione, dośpiewaj resztę grozy niedomówionej. (tłum. Mieczysława Buczkówna) --- Rywka Basman Ben-Chaim urodziła się w litewskim Ukmergė w 1925 roku. W młodości fascynowała ją poezja Katii Mołodowskiej. Gdy naziści zajęli Litwę, Basman dwa lata spędziła w wileńskim getcie skąd została przetransportowana do Kaiserwald, obozu koncentracyjnego nieopodal Rygi. Po wyzwoleniu zamieszkała w...

Przyszła mi do głowy Anna Świrszczyńska w tym momencie odrętwienia. "rodzę,/ za słabe słowa, na to nie ma słów". Na to też. Przynajmniej przyzwoitych. Pocieszeniem jest w tym wierszu owo rodzenie "nieustającej błyskawiczności świata", bo zapowiada też zmiecenie tego dziadocenu, który mamy za oknami. Kiedyś.

“Rajcuje mnie to, że ludzie opowieścią budują własną, bardzo subiektywną rzeczywistość. Niektórzy mi zarzucają, że nie ma takiej Nowej Huty, Pewnie, że nie ma. To są subiektywne spostrzeżenia tych ludzi, to jest mój wymyślony wszechświat. Moja Nowa Huta polega na tym, że ja się w niej nadal gubię”.

Zapraszam do lektury fragmentów mojej wczorajszej rozmowy w Staromiejskim Domu Kultury z nominowanym do Paszportów “Polityki” Igorem Jarkiem. Kto dostanie Paszport - Mira Marcinów, Patrycja Sikora, czy Igor Jarek - dowiemy się już wieczorem.

---

IJ - Cieszę się z tego, że książka została...

Kilka dni temu napisał do mnie pewien poeta z prośbą o ocenę wierszy. Cóż - bywa. Zawsze jestem w tej materii dalece ostrożny, bo co innego oceniać marzenia, a co innego ich emanacje już wydane. A tu tomiszcze spore, nieprzebrane troszkę, ale autor miły, pisze grzecznie i poprawnie przystankowo. Coś tam napisałem, że trochę zbyt Różewiczem tu mi pachnie, że brakuje mi w nich własnego głosu, że ani to traktat jak u Bąka, ani "nowy namysł" (cokolwiek ja miałem na myśli pisząc te słowa) jak u Góry. Obiecywałem bardziej pogłębioną lekturę w najbliższych miesiącach. Dowiedziałem się w...

Paszport “Polityki” w dziedzinie Literatury powędrował do… ...Miry Marcinów za “Bezmatek”! Gratulacje!

Cieszyłby mnie każdy wynik Paszportów, choć od początku Marcinów była faworytką wszystkich komentujących tegoroczne rozdanie. Trzymam kciuki za wszystkie osoby, które były nominowane w tegorocznej edycji Paszportów - zmieńcie tu coś, bo tu nudno.

Mam kilka zastrzeżeń wobec “Bezmatek” Miry Marcinów, którymi dzieliłem się z Państwem w maju ubiegłego roku. Ta chwytająca za serce opowieść o umieraniu i procesie żałoby wydaje się momentami przeredagowana, zbyt równo przycięta. To książka,...

Wydanie albumu owadów galicyjskich (Insecta Haliciae) zbiegło się w 1865 roku ze zwołaniem galicyjskiego Sejmu Krajowego. Przypadek? Nie sądzę. Po lekturze kolejnej “cegły” od amerykańskiego historyka (w przekładzie Tomasza Bieronia) mam refleksji na kilkadziesiąt stron, ale też jedną krótką i od niej zacznę. Otóż Wolff udowodnił mi już chyba ostatecznie, że XIX wiek jest jednak nudniejszy od XVIII. Trochę to żart, ale też porównując wspaniałość materiałów, które Wolff wykorzystał w “Wynalezieniu Europy Wschodniej” z tym, który znajdziecie w “Idei Galicji”, to jest to pierwsza myśl, jaka...

Kamila Janiak z tomu "Zakaz rozmów z osobami nieobecnymi fizycznie" dla Państwa na dobrą noc. Smutny wiersz, ale z odrobiną pocieszenia w finale. Przynajmniej będzie czysto.

Dzisiaj w

Staromiejski Dom Kultury

pierwsze spotkanie z cyklu “debiuty”, którego zostałem kuratorem. Klasycznie wyglądałoby to tak:

- wymyślam przez rok 12 spotkań

- prowadzę 12 spotkań

I wszystko kręci się wokół debiutów (super!) oraz mnie wcielającego się w postać kuratora - ustanawiającego hierarchię (ja wybieram) i ramy dyskursu (ja pytam). Bardzo mi się ta rola podoba i oczywiście jest kręcąca, ale jednak uruchomiłem myślenie krytyczne i zaproponowałem zmiany, a SDK im przyklasnął.

Od ponad roku mówimy o “zmianie”, teksty, a nawet całe książki są pełne frazesów o tym, że “świat po pandemii...

Kohlau to typowa górnicza osada w Sudetach. Kilkanaście domów, szyby kopalń (galenit, kowelin, baryt) i "gasthaus", który przechodził z rąk do rąk - na najstarszych zdjęciach należy do Oswalda Währischa i to jego nazwisko widnieje na fryzie otaczającym budynek. Póżniej jej właścicielami byli H. Leder, a na początku lat 30. K. Williger. Pocztówki kupowano w restauracji. Nie dbano o aktualizacje widoku - tak Leder jak i Williger reklamowali się tą samą pocztówką. Pito Gottesberger Pilsnera. W 1945 roku nastały nowe władze, zaczęto wydobywać baryt a restauracja zaczęła służyć za magazyn....