- Gdy dzisiaj patrzę na portrety matki, to czasami myślę, że powinny być malowane śmielej, bez lęku — mówi Stanisław Baj, wybitny malarz, który od dziesięcioleci portretuje matkę, tworząc tym samym unikatowy w polskiej sztuce cykl obrazów. Stanisław Baj - Lęk, to był mój największy problem, gdy malowałem matkę. Sentymenty w malarstwie nie są dobrym doradcą. Z jednej strony nie chciałem jej urazić, a z drugiej chciałem powiedzieć prawdę o najbliższej mi osobie. Bo w sztuce jedynie prawda ma szansę przetrwać. Wojciech Szot - Jaka to była prawda? Stanisław Baj - Wciąż nie wiem. Im...

Wojciech Szot: Co dla ciebie znaczy "być mężczyzną"?

Karl Ove Knausgård: Bycie mężczyzną to wypełnianie funkcji. Najpierw jest się synem, potem ojcem. Ale po drodze jest się członkiem męskiej społeczności. Najpierw wśród kolegów - na podwórku, w szkole. Później - w pracy czy wśród przyjaciół. Ta męska społeczność ma swoje wymagania, określa, jaki mężczyzna powinien być. Wyznacza granice.

Kiedy dorastałem w latach 70. XX w., w Norwegii wzorcem męskości byli wikingowie. Nie umiałem się w tym wzorcu odnaleźć. Wszystko, co robiłem, było z nim niezgodne.

WSZ - Co robiłeś?

Karl Ove - Płakałem, lubiłem kwiatki, interesowały mnie ubrania.

Dzisiaj chciałby, żebyście poznali dwie wyjątkowe postacie - Martę Wiktorię Trojanowską i Stanisławę Bisikiewicz. Kim są? Już za chwilę wam powiem. *** To, że powstają biografie Marii Konopnickiej czy Róży Luksemburg, nikogo nie dziwi. Ale biografia bibliotekarki, która w powojennym czasie poświęciła życiem książkom i czytelnikom - zaskakuje. Książka "Siłaczka z Młodzianowa. O bibliotekarce Stanisławie Bisikiewicz" to opowieść o harcie ducha, wierze w moc literatury i tytanicznej pracy na czytelniczym froncie. Kim była ta zwykła-niezwykła kobieta? O Bisikiewicz, pracującej w...

- Przynależę do moich bohaterów - mówi Hanna Krall w rozmowie, do której lektury Was dzisiaj zapraszam. *** Wojciech Szot - Rytm świata się zmienił? Hanna Krall - Świat przyspieszył. Ugwałtownił. Dzisiaj wszystko jest gwałtowne, uczucia zwłaszcza, wiecznie rozgorączkowane, zapalczywe. Nienawistne najczęściej. WSZ - Nie rozczarowałyby mnie rozgorączkowane uczucia. Czasem jednak myślę, że mamy zawyżone oczekiwania wobec świata. HK - Ja nie mam żadnych oczekiwań. Życie się toczy jak chce, a ja mam się przyglądać. Czasami mam się dziwić, czasami bać się, albo zachwycać. WSZ -...

Czy idąc do opery mężczyźni powinni zaopatrzyć się w granatowy garnitur i białą koszulę? Co z adidasami i dżinsami? Marcin Bogucki, muzykolog i kulturoznawca jest postacią fascynującą - miłośnik opery, fan Eurowizji i człowiek, który zna dziesiątki piosenek disco-polo. Jak to łączy? - Dywersyfikuję swoje zainteresowania! Rzeczywiście wszystkie te rzeczy interesują mnie w podobnym stopniu. Zapomniałeś jeszcze o Konkursie Chopinowskim, a to wcale nie tak daleko od Eurowizji. Jedno i drugie wydarzenie jest konkursem muzycznym, w obu przypadkach ciekawe są kwestie dotyczące płci i...

Niesamowite. To słowo utkwiło mi w głowie, gdy skończyłem czytać książkę Piotra M. Majewskiego “Kiedy wybuchnie wojna”. Sięgnąłem po nią bez szczególnych oczekiwań, przeciętnie zainteresowany jej tematem, ze świadomością, że trochę wiem i nie wiem, po co miałbym wiedzieć więcej. Majewski jednak już po kilkunastu stronach udowodnił mi, że nic nie wiem, ale - co ważniejsze - sprawił, że nie mogłem się oderwać i dzisiaj cieszę się, że mogliśmy porozmawiać z okazji premiery trzeciej już jego książki w serii historycznej KryPola. Majewski jest historykiem, który doskonale łączy wciągającą,...

Tegoroczna gala Nagrody Literackiej "Nike" pełna była — zrozumiałych — emocji. Niewdzięczną rolę miał zwłaszcza przewodniczący jury, Krzysztof Siwczyk. Tegoroczna gala nagrody wzbudziła w środowisku literackim i artystycznym emocje z powodu uczestnictwa w obradach jury Marii Anny Potockiej, o której w tekście Angeliki Pitoń "Za drzwiami MOCAK-u: »Pachniesz ofiarą«" opowiadali pracownicy Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie. Potocka od utworzenia muzeum w 2010 r. pełniła funkcję jego dyrektorki. — Nie odpowiadała na wiadomości, maile. Była nieodgadniona, trzymała nas mocno na dystans,...

Od ponad dekady Waldemar Stopczyński, nauczyciel z Wejherowa, domaga się korekty utrwalonej w podręcznikach, wspomnieniach, filmie Jerzego Passendorfera „Zamach" (1959), a także we współczesnych nam publikacjach wersji wydarzeń, do których doszło 1 lutego 1944 roku podczas słynnego zamachu na "kata Warszawy" SS-brigadeführera Franza Kutscherę. W akcji przeprowadzonej przez oddział Armii Krajowej do zadań specjalnych „Pegaz" zginęło czterech bojowców. Część winy za te ofiary spadła po wojnie na Stanisława Huskowskiego „Alego", uczestnika akcji i zastępcę jego dowódcy.

Stopczyński twierdzi, że...

Wywiad z Urszulą Kozioł jest zadaniem trudnym, nie ma co ukrywać. Byli tacy, co mówili mi, że to się nie uda. Udało się. Wyszła rozmowa boleśnie prawdziwa. Urszula Kozioł jest finalistką Literackiej Nagrody "Nike" za tom "Raptularz". *** Wojciech Szot: - Chciałem jeszcze o tym pisaniu wierszy… Urszula Kozioł: - Będę nudna! WSZ - Proszę bardzo. UK - Gdy się pisze kryminał, to można od ósmej do czternastej wystukać 20 stron. I się pisze, że ojciec zabrał dziecko i zabił je. Narzędzia zbrodni nie znaleziono. Pytam: gdzie zabił? Koło kościoła? To trzeba wejść do kościoła. Tam...

Czas na drugi wywiad z finalistami i finalistkami Nagrody Literackiej Nike. Marzanna Bogumiła Kielar napisała fantastyczny tom poezji "Wilki" i właśnie o nim rozmawiamy. *** WSZ - Jakie rośliny w ogrodzie miała twoja babcia? MBK - Maciejkę, rosła przed okazałym gankiem dużej poniemieckiej willi obok lwich paszczy. Ten dom dziadek kupił w 1952 roku. Mieszkałam w nim do dziewiątego roku życia, dopóki nie przeprowadziliśmy się do domu, który mój ojciec wybudował 300 metrów dalej. Zapach maciejki wieczorami był obłędny. Babcia miała też, po obu stronach długiej ścieżki prowadzącej...