Czasem trafiam na książki i autorów, których chcę poznać. Wbrew pozorom nie ma ich tak wielu. Dzisiaj dla Was rozmowa z jednym z takich twórców.

---

Zadebiutował zbiorem opowiadań “Lot”, który przyniósł mu kilka ważnych nagród i tylko zwiększył presję na młodego pisarza. Gdy wyszło “Upamiętnienie” (tłum. Maciej Świerkocki), czytelnicy mogli odetchnąć - książka miała świetne recenzje i szybko została przełożona na kilka języków. Bryan Washington przez wielu uważany jest za jednego z najbardziej utalentowanych amerykańskich pisarzy młodego pokolenia. 

Wojciech Szot - Gdybyś miał się krótko przedstawić, to co by było najważniejsze?

Jest jednym z najpopularniejszych hiszpańskich twórców komiksu. Jego najbardziej znanym dziełem  są "Zmarszczki" ("Arrugas"), na podstawie których nakręcono film. Książka ukazała się w kilkunastu krajach, i niedługo wyjdzie również w Polsce, gdzie Paco Roca znany jest dzięki takim tytułom jak: "Latarnia", "Koleje losu", "Dom", czy "Powrót do Edenu", o którym rozmawiamy.

W "Powrocie..." Roca opowiedział dzieciństwo i młodość swojej matki, Antonii. Jest w nim miejsce na nostalgię, ale przeważa realistyczna opowieść o trudach życia w przedwojennej Hiszpanii. 

Wojciech Szot - Bohaterami twoich...

Lata 30. XX w. Stróż kamienicy "przy ulicy Piaskowej piętnaście, działając w towarzystwie i za poduszczeniem swej wścibskiej małżonki, Florczak Genowefy, udał się do mieszkania numer trzydzieści trzy, od pięciu lat zajmowanego przez czterdziestoletniego podrzędnego śpiewaka naszej miejskiej operetki, pana Mieczysława Cieślaka". Cieślak to pierwszy, ale nie ostatni trup w nowej powieści Michał Witkowskiego "Tango". Po pięciu latach od ostatniej powieści autor "Lubiewa" i "Drwala" brawurowo wkracza w nowy dla siebie gatunek literacki, czyli kryminał retro. Wojciech Szot - "Tango" to...

Ander Izagirre, autor wyróżnionej prestiżową nagrodą książki "Potosi. Góra, która zjada ludzi", podczas gali upomniał się o siedzącego od trzech miesięcy w areszcie dziennikarza Pablo Gonzaleza, którego polskie służby zidentyfikowały jako agenta Rosji.

Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego wręczono – po raz 13. – w sobotę w warszawskim Teatrze Studio. Tegorocznym laureatem został Ander Izagirre za książkę "Potosí. Góra, która zjada ludzi" w przekładzie Jerzego Wołk-Łaniewskiego. Piszący po hiszpańsku Bask pokazuje walkę boliwijskich dziewczynek o lepsze warunki pracy w kopalni. I ich walkę ze wszechobecną przemocą.

Gdy Rosja zaatakowała w lutym Ukrainę, Andrij Kurkow był pierwszym pisarzem, o którym pomyślałem - chcę z nim pogadać.

Dlaczego? Bo jako jeden z nielicznych współczesnych pisarzy ukraińskich odniósł sukces nie tylko w naszej części Europy. Bo pisze po rosyjsku i to z pewnością - przynajmniej w latach 90.- pomogło w tym sukcesie, a dziś sprawia, że mam wiele pytań. Bo jest prezydentem ukraińskiego PEN Clubu, a ja jakoś wciąż wierzę w tego rodzaju instytucje. No i czytałem jego książki. Udało się i dzisiaj efekty znajdziecie w gazecie.

---

WSZ - Język determinuje to, jak myślimy. To jak ty myślisz?

Z Panem Grzegorzem poprawiliśmy okładkę książki Magdaleny Okraski, której recenzję napisałem dla GW. Na zdjęciu zamiast asfaltu przed dworcem w Myszkowie... dworzec w Myszkowie - wyremontowany, nowoczesny, a w tle równie nowoczesna fabryka powstała na terenach dawnego Wartexu. A teraz czas na zapowiadaną rozmowę.

---

- Dzień dobry Pani Mariuszu - od tego zdania zaczęła się moja znajomość z Grzegorzem z Poraja. Nie, nie zmieniłem imienia. Grzegorz Bojanek z Poraja napisał do Szczygła po tym, jak reporter krótko zrecenzował “Nie ma i nie będzie” Magdaleny Okraski. Książkę, o której dzisiaj rano dla was pisałem.

Dzisiaj mam dla was rozmowę z Marcinem Mellerem, który niedługo zadebiutuje jako powieściopisarz. Debiut to przygodowy, trochę obyczajowy, literatura jak to mówią "wakacyjna", nie obrażająca inteligencji czytelnika lubiącego potaplać się w cięższych klimatach. A że "Czerwona ziemia" dzieje się w Ugandzie (i Warszawie), którą poznałem kilka lat temu, to wziąłem Mellera na spytki. WSZ - Na co trzeba zwracać uwagę, pisząc o Afryce? - MM - Za „Czarny Ląd” biłbym po łapach. Podobnie jak za „słoneczną Italię” i „dżdżysty Albion”. Jeśli się osadza akcję w latach 90. i obecnych, trzeba uważać...

- To był tata-kwoka.

- Rodzina to odpowiedzialność, a matka się jej bała.

Z Agatą Passent na rozmowę o zapiskach i korespondencji Agnieszki Osieckiej zebranych w tomie "Czekając na człowieka" umawialiśmy się na początku roku. 14 lutego, tuż przed naszą rozmową zmarł Daniel Passent.

Agata Passent przełożyła rozmowę o jeden dzień.

- Dziękuję, że przyszłaś. Jestem trochę zaskoczony.

- Dlaczego? Myślałeś, że będę płakać cały dzień?

- Ludzie różnie reagują.

- Dużo płaczę. Utrata to proces, który nigdy się nie kończy. Najbardziej współczuję jednak wnukom, bo one najmniej dziadkiem zdążyły się "napaść",...

[MAM NADZIEJĘ, ŻE ROSJA STANIE SIE WIĘZIENIEM] - Zawsze pamiętaliśmy, że w naszym kraju trwa wojna - mówi Kateryna Babkina, ukraińska pisarka, która uciekła z Kijowa Kateryna Babkina, laureatka ubiegłorocznej Literackiej Nagrody Europy Środkowej “Angelus” dotarła do czekającego na nią Wrocławia. Miała przyjechać na rezydencję literacką w stolicy Dolnego Śląska dopiero w sierpniu, jednak wojna zmusiła ją do natychmiastowego wyjazdu z Kijowa. Z córeczką i matką są bezpieczne w mieszkaniu zaoferowanym przez Wrocławski Dom Literatury. Gdy umawialiśmy się na rozmowę, zadałem Katerynie...

- Szczególnie myślę dzisiaj o osobach queer z Ukrainy, które muszą walczyć nie tylko z queerfobią czy homofobią, ale i rosyjskim imperializmem - mówił mi Bryan Washington, którego pierwsza w Polsce książka, "Upamiętnienie" w przekładzie Macieja Świerkockiego już za chwilę nakładem Wydawnictwo Cyranka. To książka o tym, że w relacjach między ludźmi najważniejsza jest troska o innego człowieka. I chyba od wielu lat nie czytałem tak dobrej prozy, gdzie główni bohaterowie są niehetero. I do tego niebiali. I mają gdzieś co pomyślą o nich biali i hetero. Ma to swoją moc, za jakiś czas więcej o...