Posty o gatunku literackim: non-fiction

Czytaj post
W.A.B, Gazeta Wyborcza, Nagroda Literacka Nike, Grzegorz Piątek

Nagroda Literacka Nike 2022 - Nagroda Czytelników dla Grzegorza Piątka - mikroreportaż

NIKE Czytelników wędruje do… Grzegorza Piątka za „Gdynię obiecaną”! Gratulacje! Nagroda wędruje do Piątka, a my zapraszamy Was na wspólny spacer po mieście utkanym ze snów, marzeń, wyrzeczeń, przemocy, biedy. Znajdziecie go dzisiaj w GW, kierunek zwiedzania w komentarzu. Razem z Grzegorzem Piątkiem pojechałem do Gdyni, by opowiedzieć Wam o Stanisławie Czapskim, który nie został Jankiem Wiśniewskim, a przecież mógłby. Opowiemy wam o potworach czających się pod mostem w Tczewie, o domkach dla robotników, na które nie było ich stać, ale też o amerykańskiej kamienicy zbudowanej za...

Czytaj post
Znak, wywiad, Michał Witkowski, Gazeta Wyborcza

[GAZETA WYBORCZA] "Nudziłem się na mszach jak mops, ale jednak kościół to była strefa czarów" - rozmowa z Michałem Witkowskim

- A po co mi literatura? - pyta Michał Witkowski w naszej rozmowie o jego "Autobiografii", liczącej ponad 500 stron cegle, która właśnie chce trafić na Wasze półki. Witkowski: - Mogłoby jej nie być. Śpiewałbym. Robiłbym coś innego. Wyrażałbym się w inny sposób. Byłbym aktorem. Grałbym. --- Szot – Lubisz tego siebie sprzed lat? Witkowski – Gdyby ta osoba, którą teraz jestem, spotkała tę, o której pisze, toby się zupełnie nie zrozumiały. Zwłaszcza w wieku 13 czy 14 lat. To był zbuntowany nastolatek, a opisuje go osoba, która mogłaby być jego babcią. Szot – Już nie...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, esej

[GAZETA WYBORCZA] "Czy muzea pomogą powstrzymać katastrofę klimatyczną?"

O dodo, które zjadły mole, syropie klonowym i rogach jednorożca. --- Już pierwsze muzea próbowały zachować dla potomnych naturę - choćby pod postacią wypchanych zwierząt. Dzisiaj walczą o dużo wyższą stawkę: zachowanie planety dla przyszłych pokoleń. --- W XVI wieku angielski filozof Francis Bacon postulował, by „przygotować zbiór czy częściową historię naturalną wszystkich dziwów i cudownych płodów natury, wszystkiego wreszcie, co w naturze jest nowe, rzadkie i niezwykłe". Ponad dwieście lat później, w 1746 roku, Hieronim Radziwiłł, jeden z najpotężniejszych magnatów...

Czytaj post
wywiad, Gazeta Wyborcza, Michał Głowiński

[GAZETA WYBORCZA] "Prof. Michał Głowiński: "Mam swój wiek, ale nie jestem uodporniony na to, co się dzieje" - wywiad

Przyglądam się wielu rzeczom z dystansem, ale to taki dystans pełen przygnębienia. Nie przypuszczałem, że w Polsce ukształtuje się tak silny front nacjonalistyczny - mówi profesor Michał Głowiński.

Czterokrotnie był nominowany do Nagrody Literackiej "Nike". W 2010 roku opublikował autobiograficzne "Kręgi obcości", w których opowiedział m.in. o swojej homoseksualności.

Rozmowa jest efektem kilku spotkań, Profesor życzył sobie, byśmy mówili sobie po imieniu.  

Wojciech Szot: Jak się masz? Michał Głowiński: Jak widzisz. Marnie. Ale dożyłem 88 lat.

Swoje przeżyłeś.

- Tak myślisz? Getto zaliczyłem....

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Mateusz Wyżga

[GAZETA WYBORCZA] "Jeszcze nie tak dawno chłopstwo trąciło piwniczką z ziemniakami. Dziś się chłopstwa nie wstydzimy" - rozmowa z prof. Mateuszem Wyżgą

"Chłopki", "Chłopstwo", "Chamstwo" - rojno na półkach w chłopskim temacie. Porozmawiałem zatem z Mateuszem Wyżgą, autorem "Chłopstwa. Historii bez krawata". Efekt jest naprawdę ciekawy. *** - W dyskusji o chłopskiej przeszłości Polski irytuje mnie ujednolicanie tej opowieści, niedostrzeganie lokalnych różnic - mówi Mateusz Wyżga, profesor historii, który prześledził historię swojej rodziny kilka wieków wstecz. Mateusz Wyżga, profesor historii na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie, od lat szuka swoich przodków. Urodził się na wsi i - jak sam pisze - jest "częścią ciała...

Czytaj post
Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Natalia Judzińska

[RECENZJA] Natalia Judzińska, „Po lewej stronie sali”

„Rywka Profitkier nie została ikoną walki z wykluczeniem społecznym. Nie stała się Rosą Parks Europy Środkowo-Wschodniej”, pisze Natalia Judzińska o jednej z najważniejszych bohaterek tej niezwykłej książki. Rywka Profitkier pewnego dnia usiadła po tej stronie sali, po której siadać nie powinna. I to mimo, że żadna uchwała tego nie określała. Był początek roku 1937, a działo się to na uniwersytecie w Wilnie. Zdaniem audytora, który opierał się na zeznaniach świadków, przeważnie Profitkier nieprzychylnych, „Na prośbę studentki Drzewińskiej aby zajęte obce miejsce zwolniła,...

Czytaj post
Teresa Tyszowiecka Blask, Tiya Miles, Dowody

[RECENZJA] Tiya Miles, "Wszystkie rzeczy na drogę"

Niemal rok po rozstaniu się ze stanowiskiem sekretarza redakcji w Dowodach, światło dzienne ujrzało ostatnie po trochu “moje” dziecko, czyli “Wszystkie rzeczy na drogę” Tiyi Miles w przekładzie Teresy Tyszowieckiej Blask! Dziecko, bo była to książka, którą wynorałem i do której wydania przekonałem wydawnictwo, wiedząc, że jest to bardzo ryzykowna ekonomicznie decyzja. “Wszystkie rzeczy…” zachwycają z wielu powodów. Po pierwsze niezwykłą historią, wokół której amerykańska historyczka buduje wielopiętrową opowieść o losie czarnych kobiet w Ameryca Północnej. Tym, co spaja opowieść Miles...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Europejska Stolica Kultury 2029

[GAZETA WYBORCZA] "Znamy 12 polskich miast, które chcą być Europejską Stolicą Kultury. Ta lista zaskakuje" - Europejska Stolica Kultury 2029

Znamy 12 polskich miast, które chcą być Europejską Stolicą Kultury. Ta lista zaskakuje. Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, Katowice, Lublin, Łódź, Poznań, Szczecin, Toruń, Warszawa i Wrocław - te miasta ubiegały się o miano Europejskiej Stolicy Kultury przy poprzednim "polskim" rozdaniu w 2016 r. Konkurs wygrał Wrocław. W porównaniu z powyższą listą tegoroczne zestawienie kandydatów może wydać się mocno zaskakujące. Z niewielkimi wyjątkami nie ma w nim największych polskich metropolii, a po europejską rozpoznawalność, prestiż i pieniądze chcą też sięgnąć miasta znacznie...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Katarzyna Waniek, wywiad

[GAZETA WYBORCZA] "Dobre życie? Nawet filozofowie nie znają odpowiedzi na to pytanie - wywiad z Katarzyną Waniek

Dobre życie - coś, o czym marzy prawie każdy z nas. Ale czym ono jest? Czy jest w nim zawsze "fajnie"? Jak je osiągnąć? Postanowiłem poszukać odpowiedzi u osoby, która naukowo zajmuje się "dobrym życiem". --- - Recepty na "dobre życie" są naprawdę bardzo trudne do uogólnienia - mówi Katarzyna Waniek, profesor socjologii z Uniwersytetu Łódzkiego. „Problematyczne uwikłania w gwałtownie przyrastające, rywalizujące i zmieniające się światy społeczne" charakteryzują – zdaniem Katarzyny Waniek, socjolożki z Uniwersytetu Łódzkiego – osoby urodzone po 1980 roku. W artykule...