Posty o gatunku literackim: non-fiction

Czytaj post
wywiad, Gazeta Wyborcza, Jan Mencwel, Wydawnictwo Krytyki Politycznej

[GAZETA WYBORCZA] "Jak odzyskać polskie rzeki? Make Smródka Great Again!"

Jak odzyskać polskie rzeki? Make Smródka Great Again! Mam dla Was wywiad nad rzekę i dla ochłody. Jan Mencwel, autor "Hydrozagadki" i "Betonozy" mówi jak jest. SZOT - W godle mamy zwierzę. To do czegoś powinno zobowiązywać. MENCWEL – Tylko kto widział to zwierzę? Mówi się, że to "orzeł biały", ale taki ptak nie istnieje. A bielik, o którym wszyscy myślą, że jest w naszym godle, nie jest orłem i nie jest biały. SZOT - Idąc dalej – okazuje się, że na pierwszych monetach mieliśmy raczej pawia niż orła. Może gdyby tam był bocian, to bardziej byśmy się przejęli? MENCWEL – Bocian...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Europejska Stolica Kultury 2029

[GAZETA WYBORCZA] "Pożądają jej Katowice i 25-tysięczna Pszczyna. Ten tytuł to zaszczyt i zastrzyk gotówki - Europejska Stolica Kultury 2029

Rzeszów, Pszczyna, Lublin, Kołobrzeg, a może Katowice i Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia? Kto powalczy o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029? W poniedziałek mija termin zgłaszania się miast chcących powalczyć o ten jakże prestiżowy tytuł. Nie wszystkie miasta odsłoniły karty, ale przez ostatnie dwa lata niejedno deklarowało swoje uczestnictwo. Swoją chęć ubiegania się o tytuł w ostatnich miesiącach deklarowały m.in. Bolesławiec, Bydgoszcz, Chocianów, Jastrzębie-Zdrój, Kielce (razem z Ostrowcem Świętokrzyskim, Sandomierzem i Starachowicami), Płock, Polanica-Zdrój, Toruń,...

Czytaj post
Czarne, Karakter, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Wydawnictwo Literackie, Filip Springer, Olga Tokarczuk, Adam Robiński, Stefan Żeromski, Gazeta Wyborcza, Jan Mencwel, Maciej Robert, Andrzej Chwalba

[GAZETA WYBORCZA] "Mamy nowy nurt w literaturze. I słowo "nurt" pasuje jak ulał, bo chodzi o książki o rzekach"

Pisanie tego tekstu sprawiło mi wiele radości. *** Różne były mody w ostatnich latach. Książki o drzewach, grzybach, czy drwalach zapełniały półki w księgarniach. W 2023 roku czas na… rzeki! Reporterzy i historycy, aktywiści społeczni i artyści - twórcy tłumnie piszą o swoich doświadczeniach z wodą. Wypłynęli na głębie, jak najbardziej współczesne, rezonujące z aktualnymi problemami, ale sięgają też do historii. Szukają momentu, gdy rzeka stała się wrogiem, którego trzeba ujarzmić i poddać kontroli człowieka. Springer w fabularyzowanej opowieści o pejzażu i zagubionych w...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Jakub Pitera, Juliusz Zweibaum, Kazimierz Zakrzewski

[GAZETA WYBORCZA] "Dlaczego nasi dziadkowie, lekarze z getta, tak źle reagowali na nazwisko Edelmana?"

Takie rozmowy przydarzają się rzadko. Wbrew pozorom ludzi, którzy piszą do nas i mówią: - Mam w sobie opowieść - jest niewielu. - Nie chciałbym, żeby to była rozmowa o mnie - tak sie zaczyna ten wywiad. Mój rozmówca, Jakub Pitera nosi w sobie historię swojego dziadka i pradziadka - Juliusza Zweibauma i Kazimierza Zakrzewskiego. Lekarzy, którzy w warszawskim getcie dokonali - nie w pojedynkę oczywiście - czegoś niezwykłego. Pitera: - Dokonali czegoś imponującego - zorganizowali właściwie pełne podziemne studia medyczne, prowadzili badania laboratoryjne, dokumentację, bibliotekę,...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Barack Obama, David Grann, Eleanor Catton, Matthew Desmond, Dennis Lehane, Jonathan Eig, Ann Napolitano, S.A. Cosby, Tiffany Clarke Harrison

[GAZETA WYBORCZA] "To "najbardziej oczytany prezydent USA w historii". Co czyta w wakacje Barack Obama?'"

Na wakacyjnej liście lektury byłego prezydenta USA są m.in. reportaż o biedzie w Ameryce, biografia Martina Luthera Kinga, powieści obyczajowe i kryminały. Czy jego lista zainspiruje polskich polityków?

***

A kto na liście?

Kilkoro starych znajomych - Eleanor Catton, David Grann, Dennis Lehane, Matthew Desmond. Ale też Ann Napolitano, czy "Blue Hour", debiut Tiffany Clarke Harrison, powieść obyczajowa o dwurasowej kobiecie, będąca - jak piszą recenzenci - poetycką kontemplacją nad takimi tematami jak macierzyństwo, gniew, żal i bycie czarną w Ameryce.

***

Dużo więcej dowiecie się z mojego...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza

[GAZETA WYBORCZA] "Oto tragedia Glińskiego. Wydaje kokosy na promocję Wildsteina, a świat i tak chce czytać Tokarczuk"

– Potrzeba przemyślenia na nowo literackiego kanonu nie ma służyć jakimkolwiek wykluczeniom, ale próbie odnalezienia odpowiedzi na pytanie o to, co we współczesnej literaturze jest ważne – uważa minister kultury. Dlatego w porozumieniu z resortem edukacji ustalono, że spis lektur będzie uwzględniał literaturę tworzoną przez osoby niebinarne. Ósmoklasiści będą czytać "Nigdy nie będziesz szło samo" Anouk Herman, a osoby przystępujące do matury mogą się spodziewać wierszy Marii Komornickiej – Piotra Własta. Medale Gloria Victis przyznano zaś Sylwii Chwedorczuk i Emilii Padoł za opracowanie...

Czytaj post
wywiad, Gazeta Wyborcza, Krzysztof Pomian

[GAZETA WYBORCZA] "Luwr odwiedza rocznie 10 mln ludzi. Jak im wytłumaczyć, by nie oglądali "Mony Lisy"?" - wywiad z Krzysztofem Pomianem

- Muzeum jest instytucją pokazującą przeszłość, ale skierowaną do przyszłości - mówi profesor Krzysztof Pomian w rozmowie, która dzisiaj ukazała się na łamach mojego miejsca pracy. Pomian: - Podstawową funkcją muzeum jest przechowywanie posiadanej przez nie kolekcji i jej przekazywanie w dowolnie odległą przyszłość. Na nią nakłada się druga funkcja, która często z nią koliduje - udostępniania kolekcji. Eksponowanie przedmiotów to jednocześnie narażanie ich. Mimo wyrafinowanych technik, jakimi dzisiaj dysponujemy, zawsze wystawienie przedmiotu na światło dzienne jest ryzykowne. Co jest...

Czytaj post
wywiad, Gazeta Wyborcza, Mateusz Adamczyk

[GAZETA WYBORCZA] "Trzeba szanować zdanie kobiet, które chcą, by mówić o nich "pani psycholog", a nie "psycholożka"" - rozmowa z Mateuszem Adamczykiem

- Norma językowa nie odpowiada naszym czasom. Działania normatywne były to często działania obronne - miały uchronić nasz język przed obcymi wpływami, miały scalić go po trudnych doświadczeniach historycznych - mówi mi w dzisiejszej GW znany wam zapewne z mediów społecznościowych językoznawca, Mateusz Adamczyk. ADAMCZYK: - Normę językową tworzyły elity, a w związku z brakiem edukacji stała się ona niedostępna innym warstwom społecznym, co tylko pogłębiło podziały. Powszechność szkolnictwa pozwoliła jakoś to wszystko wyrównać, ale nie czarujmy się - nie ma w Polsce równego dostępu do...

Czytaj post
Lew Tołstoj, Gazeta Wyborcza, Max Fisher, Krystian Lupa, Wolter, Kim Kardashian, Mark Zuckerberg, Albert Einstein, Józef Piłsudski, Cesare Lombroso, Kendall Jenner

[GAZETA WYBORCZA] Od Woltera w piżamie do Kardashianek na Instagramie. Krótka historia geniuszy z uwzględnieniem Lupy

Kim jest geniusz? Ekscentrykiem (ekscentryczką), któremu wolno więcej? Czy wystarczy sam talent? Co musi mieć geniusz? A może czego nie może mieć? Stawiam pytania i szukam odpowiedzi.

Wolter był geniuszem - niewiele osób zaprzeczy. Krystian Lupa był (i nadal jest) przez wielu uważany za teatralnego geniusza. A siostry Kardashian? Czyż nie są geniuszkami epoki zasięgów?

O tym, kim są "geniusze", przeczytacie jak klikniecie w sekcję komentarzy i podążycie za podanym kierunkiem zwiedzania.

---

Prawdopodobnie pierwszym, który zdał sobie sprawę z tego, że samo dzieło nie wystarczy, by zostać uznanym...

Czytaj post
Wydawnictwo Poznańskie, Wydawnictwo Literackie, Justyna Piekarczyk, Magdalena Wilczewska, Piotr Miklaszewski

[RECENZJA] Justyna Piekarczyk, "Adopcja na cztery łapy" i Magdalena Wilczewska, Piotr Miklaszewski, "Wyszczekane podróże"

Tajfuna mi przywieziono. Choć poznaliśmy się w schronisku, to trafił do mnie prosto z kliniki, gdzie przeszedł operację. W pierwszą podróż ruszyliśmy zatem na zdjęcie szwów. Autobusem, z psem w kloszu, który - pies, nie klosz - był jeszcze na etapie "zagryzę was wszystkich". “Miałem serce w przełyku, lecz nic mi się nie stało”, cytując klasyka. Tajfunowi też. Podróż przebiegła idealnie. I za nią były kolejne - do pracy, po mieście, pociągami, samochodami. Nerwów i trudnych sytuacji było sporo, ale uczymy się siebie kolejne lata metodą prób i błędów. Warto jednak popełniać mniej błędów, a...