Posty napisane przez: Wojciech Szot

Czytaj post
wywiad, Gazeta Wyborcza, Justyna Bajda, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego

[GAZETA WYBORCZA] "Jak wygląda niebo tych, których stać? Gdyby nie ultramaryna z lapis-lazuli bylibyśmy ubożsi" - rozmowa z Justyną Bajdą

- Czy zawsze tak samo widzieliśmy kolory? - pytam Justynę Bajdę, autorkę świetnej książki "Błękitny »fin de siècle«. Kolor niebieski w kulturze i literaturze Młodej Polski". *** Rozmawiamy o niebieskim, przez wiele stuleci najdroższym kolorze świata. Ale rozmawiamy też o kulturze XIX wieku. Wiedzą Państwo, że "zdarzało się, że ekstrawaganckie kobiety zakładały na bale suknie dekorowane żarówkami"? Bajda: - Za tak ubraną damą musiał ktoś nieść rodzaj akumulatora i kręcić korbką, by w odpowiednim momencie suknia świeciła. Bolesław Prus w 1883 r. pisał o damie "od stóp do głów oblanej...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Zdenek Koubek, Stanisława Walasiewiczówna, Stella Walsh

[GAZETA WYBORCZA] "Zdena Koubková biła rekordy, zdobywała medale. I nagle oświadczyła, że żyje teraz jako mężczyzna"

Praga, czerwiec 1933 roku. Stanisława Walasiewicz leży na podłodze praskiego apartamentu. Czeka na wyjątkowego gościa. Jest gwiazdą światowego formatu. Mieszka w Cleveland, ale gdy trzeba reprezentować Polskę, przylatuje do Europy. Kiedy rok wcześniej na igrzyskach olimpijskich w Los Angeles zdobyła złoto na w biegu na 100 m, stała się idolką tysięcy młodych sportowców i sportowczyń. W Polsce fetowano jej sukces — w końcu to drugi złoty medal dla Polki w historii igrzysk. Gdyby amerykański urząd nie ociągał się z przyznaniem jej obywatelstwa, z jej medalu cieszyliby się Amerykanie. Bo...

Czytaj post
wywiad, Gazeta Wyborcza, Joanna Mytkowska, Muzeum Sztuki Nowoczesnej

[GAZETA WYBORCZA] "Szefowa Muzeum Sztuki Nowoczesnej: Nie będziemy miejscem, w którym rozgości się komercja" - rozmowa z Joanną Mytkowską

- Co to jest nowoczesność? - pytam Joannę Mytkowską, dyrektorkę Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Już niedługo chyba najbardziej oczekiwane otwarcie tego roku. Co będzie można zobaczyć w MSN-ie? Dlaczego "Nie będzie to jednak »lekcja sztuki współczesnej«"? Ale — przede wszystkim — co czuje osoba, która kilkanaście lat pracuje w instytucji, która wciąż jest w budowie? Joanna Mytkowska: Na pierwszym piętrze, naprzeciwko wielkiego okna, z którego widać Pałac Kultury i Nauki, stanie "Przyjaźń" Aliny Szapocznikow. To rzeźba przedstawiająca dwóch mężczyzn ze sztandarem, która w 1955 rok została...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Booker, Richard Powers, Percival Everett, Colin Barre, Rita Bullwinkel, Samantha Harvey, Rachel Kushner, Hisham Matar, Claire Messud, Anne Michaels, Tommy Orange, Sarah Perry, Yael van der Wouden, Charlotte Wood

[GAZETA WYBORCZA] "Kto ma szansę na Bookera? 13 najlepszych książek roku"

Znamy nominacje do Bookera, najważniejszej nagrody literackiej w anglojęzycznym świecie. Na "długiej liście" znalazło się 13 książek.

Jury pod przewodnictwem pisarza Edmunda de Waala zdecydowało, że o finał powalczy sześciu autorów już mających na koncie nominacje do tej niezwykle prestiżowej nagrody, ale też aż trzech debiutantów. 

Nagrodę Bookera przyznano po raz pierwszy w 1969 roku. Przez ponad pięć dekad stała się ona najważniejszą nagrodą literacką w anglojęzycznym świecie. Laureat otrzymuje 50 tysięcy funtów, ale Booker to nie tylko bezpośredni zastrzyk gotówki — zwycięskie książki...

Czytaj post
Wydawnictwo Literackie, wywiad, Gazeta Wyborcza, Kim de l'Horizon, Elżbieta Kalinowska

[GAZETA WYBORCZA] "Tożsamość: niebinarna. Kim de l'Horizon napisał_ najgłośniejszą niemieckojęzyczną książkę XXI wieku"

Zawód: Osoba pisząca. Tożsamość: niebinarna. Kim de l'Horizon napisał_ najgłośniejszą niemieckojęzyczną książkę XXI wieku. "Drzewo krwi" w ciągu trzech lat od premiery zostało przełożone na kilkanaście języków. - Udzielił_m dziesiątków wywiadów, a nikt nie zapytał mnie o to, czym jest miłość - skarżył_ się "New York Times'owi". Zapytałem. - Blisko jest mi do definicji miłości stworzonej przez bell hooks - mówi "Wyborczej" Kim de l‘Horizon. - Nie jest to statyczne uczucie, ale praktyka, w której ważne jest wzajemne wsparcie. Nie jest to łatwa praktyka. Może być gwałtowna,...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Leonardo da Vinci, Igrzyska Olimpijskie

[GAZETA WYBORCZA] "Urażeni "Ostatnią Wieczerzą" z Paryża pomylili bogów"

W 1988 roku australijska malarka Susan Dorothea White stworzyła „Pierwszą Wieczerzę" - zastąpiła 13 białych mężczyzn kobietami o zróżnicowanym pochodzeniu. White: - Na miejscu Chrystusa Leonarda znajduje się Aborygenka ubrana w koszulkę z flagą Aborygenów australijskich. Pozostałe postacie przedstawiają kobiety z różnych regionów świata, które są częścią dzisiejszego społeczeństwa australijskiego. Judasz Leonarda jest u mnie blondynką w kraciastej koszuli i ogrodniczkach, która trzyma aborygeńską sakiewkę. W 1999 r. fotografka Annie Leibovitz sfotografowała obsadę i twórców serialu...

Czytaj post
Magdalena Grzebałkowska, Gazeta Wyborcza, podcast, 8:10, Nagroda Literacka Nike

8:10 - podcast "Gazety Wyborczej" - rozmawiam z Magdaleną Grzebałkowską

- Cieszę się, że nie jest to rozmowa do kamery, ponieważ miałbyś materiał na reportaż pod tytułem "Jak wygląda zdesperowany autor w ostatnich godzinach pisania książki" - mówi mi Magdalena Grzebałkowska, przyłapana ostatniego dnia pisania biografii Marii Konopnickiej. Grzebałkowska: - Łba nie myłam od czterech dni, jestem w koszuli nocnej, mam nieogolone nogi i po prostu jest mi gorąco i już nie mogę. I naprawdę szczęśliwa jestem, a nie mogę dobić tej Konopnickiej. Strasznie twarde życie, ale już naprawdę dzisiaj umrze. *** Jeśli chcecie posłuchać, jak brzmi reporterka ostatniego...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Maria Pinińska-Bereś, Muzeum Narodowe we Wrocławiu

[GAZETA WYBORCZA] "Czy kobieta jest człowiekiem? To pytanie wciąż jest w Polsce aktualne"

Była prekursorką sztuki feministycznej, marzyła, żeby móc samej nosić swoje rzeźby. Jej prace były rewolucyjne, choć wciąż mało znane publiczności. Zbyt mało. W jej sztuce, jak sama pisała, "kryje się dramat, w jaki uwikłuje nas życie". Maria Pinińska-Bereś wyprzedzała swoje czasy. Była buntowniczką i krytyczką patriarchalnej martyrologii. Warto znać ją samą i jej twórczość, a świetną ku temu okazją jest wystawa poświęcona artystce, którą od lipca można obejrzeć w należącym do Muzeum Narodowego we Wrocławiu Pawilonie Czterech Kopuł. Dzieła Marii Pinińskiej-Bereś od lat są obecne w...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Jerzy Bralczyk

[GAZETA WYBORCZA] "Zdycha czy umiera - kogo oburzyły słowa prof. Bralczyka. W tej awanturze chodzi nie tylko o język"

Umierają, nie zdychają - mówi Dorota Sumińska, popularna lekarka weterynarii i autorka m.in. książki "Rok pod psem". Wtórują jej Adam Wajrak, Jacek Dehnel i tysiące komentatorów w sieci.

W połowie lipca językoznawca w programie TVP "Sto pytań do..." wypowiedział się na temat języka, którym się posługujemy do opisywania ostatniego momentu w życiu zwierząt.

Bralczyk: – Jednak co ludzkie, to ludzkie. Jestem starym człowiekiem i preferuję te tradycyjne formuły i sposób myślenia. Nawet mówienie, że choćby najulubieńszy pies umarł, będzie dla mnie obce. Nie, pies niestety zdechł – powiedział...