- Dla nas w Gdyni literatura jest ważna na co dzień. Zależy nam na tym, żeby kultura czytania była istotna dla naszych mieszkańców i mieszkanek – mówiła podczas gali wiceprezydentka Gdyni, Oktawia Gorzeńska, która przedstawiła się jako "mól książkowy".

19. edycja nagrody "Gdynia" była okazją do nowych odkryć literackich. Bo — jak mówiła podczas ogłaszania zwycięzcy w kategorii poezja Barbara Klicka, pisarka i jurorka — chodzi o wsłuchanie się z uwagą w nowe głosy.

Całość TUTAJ

Czasem wydaje mi się, że wszyscy teraz piszą o swoich babkach lub matkach. Mamy "Hankę" Macieja Jakubowiaka, "Chłopki" Joanny Kuciel-Frydryszak. Tomasz S. Markiewka napisał "Historię życia mojej babki", a Martin Caparros - "Dziadków". To tylko kilka przykładów. Literatura łącząca osobiste wspomnienia z biografią i próbą spojrzenia na "wielką historię" z prywatnej perspektywy rozpanoszyła się na dobre. A czasem na złe. "Jadwiga. Opowieść o Stańczakowej" to dobra strona tego "babciowego" trendu. To historia o babci, która była najbliższą przyjaciółką, ale czasem też kimś — zwłaszcza dla...

Grzegorz Gauden napisał niezwykle ciekawą książkę o "polskiej sprawie Dreyfusa". Zatem pogadaliśmy. *** Szot: - Dlaczego porównujesz sprawę Steigera z Dreyfusem? Gauden: - Chodzi o ten sam mechanizm - zaangażowanie aparatu państwa do antysemickiej nagonki i całkowicie świadomego parcia przez funkcjonariuszy państwa do zbrodni sądowej. To nie był antysemityzm uliczny, antysemityzm ludowy. To antysemityzm elit, pielęgnowany w gabinetach wysokich urzędników państwa polskiego. Sędzia śledczy, nadprokurator i jego prokuratorzy, sędziowie orzekający w sprawie Steigera, protokolant...

Po świetnej książce "Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję" Mateusz Pakuła wraca z bardzo ciekawie skonstruowaną opowieścią o swoim dziadku. "Skóra po dziadku" to jednak nie tyle nostalgiczne wspomnienie, co próba — czasem dramatyczna, a czasem komediowa — rekonstrukcji przeszłości. Napisana z dezynwolturą. Porozmawialiśmy. *** Wojciech Szot: Piszesz: "Zanim się dowiedziałem, kim właściwie są Żydzi, już byłem antysemitą". Jak to? Mateusz Pakuła, autor wydanej właśnie książki "Skóra po dziadku" oraz głośnej książki i nagradzanego spektaklu "Jak nie zabiłem...

Biblia w każdej klasie? Taka niespodzianka może czekać uczniów w Oklahomie.

- Biblia to niezwykle ważny dokument historyczny — tak podczas spotkania oklahomskiej Rady Edukacji mówił Ryan Walters, który kieruje nią od 2022 roku. Już w czerwcu Walters nakazał szkołom publicznym, by wykorzystywały Biblię jako "wsparcie dydaktyczne". - Od jesieni każdy nauczyciel i każda klasa będą miały Biblię — ogłosił. W klasach mają znaleźć się także Konstytucja Stanów Zjednoczonych, "Deklaracja niepodległości" i Dziesięć Przykazań.

Pod koniec lipca Walters opublikował zestaw wytycznych określających, jak takie wsparcie dydaktyczne miałoby wyglądać.

Legenda. Do niewielu osób to słowo pasuje tak, jak do Grzegorza Rosińskiego.

Rozmawiać z legendą jest ciekawie. Bo legenda już ma na koncie wielką monografię, kilkaset wywiadów, a jej biografię zna każdy fan. Legenda jest zmęczona, ale riposty ma cięte. I czasem słyszy, jak ktoś gwiżdże. Wtedy się opowieść zaczyna na nowo.

Zatem dzisiaj rozmawiam z Legendą. Grzegorz Rosiński.

***

Wojciech Szot - Gdy dzisiaj ogląda pan swoje dzieła sprzed lat na ekspozycji, co pan czuje?

Grzegorz Rosiński - Satysfakcję, nawet przyjemność. Widzę, że moja twórczość była ciągłym poszukiwaniem. Gdy dochodziłem do...

Plagiat, zapożyczenie czy inspiracja? Czytelniczka alarmuje w sprawie książki Agaty Tuszyńskiej.

(jak dobrze ktoś napisał - "jak zwał, tak zwał" xD)

***

Do "Wyborczej" przyszedł list od czytelniczki: "W sprawie książki Agaty Tuszyńskiej »Jamnikarium«".

"Jamnikarium" dostała od koleżanki, a że jest miłośniczką psów, zabrała się do lektury. Nie była to pierwsza taka książka w jej domowej bibliotece. "Kilka lat temu dostałam (...) inną książkę o psach. A mianowicie »Psy znanych i lubianych" Włodzimierza Gibasiewicza«.

Naszą Czytelniczkę zdziwiło, że "obie książki są bardzo podobne".

W liście...

Czy wybitnym prawnikom można zadać pytanie o to, czy krasnoludki istnieją? Można. W kodeksie nie ma zakazu. Zatem pytam dzisiaj o krasnoludki prof. Witolda Kuleszę i dr. hab. Jana Kuleszę. Warto poczytać, bo to rozmowa o ważnych sprawach *** Wojciech Szot: Czy krasnoludki istnieją? Witold Kulesza: Oczywiście! Choć — jak to przedstawił Koszałek-Opałek — "gdy zaczęły dzwony z wież kościelnych bić", musiały się skryć pod ziemią. W polskim kodeksie karnym napisano jednak, że zakazane jest ograniczanie człowieka w jego religijnym wyznaniu. Zatem należałoby stworzyć warunki, w...

- Czy zawsze tak samo widzieliśmy kolory? - pytam Justynę Bajdę, autorkę świetnej książki "Błękitny »fin de siècle«. Kolor niebieski w kulturze i literaturze Młodej Polski". *** Rozmawiamy o niebieskim, przez wiele stuleci najdroższym kolorze świata. Ale rozmawiamy też o kulturze XIX wieku. Wiedzą Państwo, że "zdarzało się, że ekstrawaganckie kobiety zakładały na bale suknie dekorowane żarówkami"? Bajda: - Za tak ubraną damą musiał ktoś nieść rodzaj akumulatora i kręcić korbką, by w odpowiednim momencie suknia świeciła. Bolesław Prus w 1883 r. pisał o damie "od stóp do głów oblanej...

Praga, czerwiec 1933 roku. Stanisława Walasiewicz leży na podłodze praskiego apartamentu. Czeka na wyjątkowego gościa. Jest gwiazdą światowego formatu. Mieszka w Cleveland, ale gdy trzeba reprezentować Polskę, przylatuje do Europy. Kiedy rok wcześniej na igrzyskach olimpijskich w Los Angeles zdobyła złoto na w biegu na 100 m, stała się idolką tysięcy młodych sportowców i sportowczyń. W Polsce fetowano jej sukces — w końcu to drugi złoty medal dla Polki w historii igrzysk. Gdyby amerykański urząd nie ociągał się z przyznaniem jej obywatelstwa, z jej medalu cieszyliby się Amerykanie. Bo...