W Krakowie kilka dni temu miałem przyjemność porozmawiać z Taharem Ben Jellounem, wybitnym marokańskim pisarzem. W 1987 roku za powieść „Święta noc" otrzymał prestiżowe francuskie wyróżnienie literackie, Nagrodę Goncourtów. Był pierwszym pochodzącym z krajów arabskich laureatem nagrody. Dzisiaj sam wchodzi w skład jej jury. Do Krakowa przyjechał z okazji obrad, na których jurorzy Goncourtów podjęli decyzję o składzie tegorocznego finału nagrody. Rozmawialiśmy tuż po obradach. --- Wojciech Szot: Mówi pan o komentarzach pod pańskimi niedawnymi tekstami w obronie...

Cztery miasta powalczą w finale o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2029 roku. Kto ma szansę na 100 milionów złotych dotacji?

Europejska Stolica Kultury to jedna z najciekawszych unijnych inicjatyw kulturalnych. Nagradzane miasta poza tytułem dostają finansowe wsparcie od Komisji Europejskiej oraz - przeważnie - szeroki strumień krajowych dotacji. W ostatnich latach dużo częściej niż do dużych miast tytuł wędruje do mniejszych miejscowości. Jakie miasta dostaly się do finału? ZOBACZ

- Gdy chodziłem do liceum, miałem w klasie kolegę, który cały czas był bardzo smutny. Trzymał się na uboczu, nie zaprzyjaźniał się z nikim. Podszedłem i zapytałem o przyczynę smutku. Powiedział, że jest uchodźcą z Palestyny. Jego rodzina musiała wyjechać w 1948 roku do Maroka. Miał na imię Younès. Zaprzyjaźniliśmy się – mówił mi w Krakowie Tahar Ben Jelloun, wybitny marokański pisarz.

- Literatura nie może być w rękach jednej grupy, nie wtedy, gdy tworzy intymną więź z każdym czytelnikiem - napisała palestyńska pisarka Adania Shibli, gdy po ataku Hamasu na Izrael, odwołano z nią spotkanie we Frankfurcie.

Jak już będę duży, to chcę być choć trochę tak mądry, jak Małgorzata Omilanowska. *** Wojciech Szot - Co pani poczuła 15 października? Małgorzata Omilanowska - Ulgę. Ulgę, że nie muszę się wyprowadzać z Polski. Podjęliśmy z mężem decyzję, że jeśli nie uda się zakończyć władzy PiS, to jednak będziemy emigrować, co w naszym wieku jest już bardzo trudne. Ale dożywać swoich dni w tak dusznej atmosferze, ze świadomością, że dojdzie do erdoganizacji państwa… Gdybyśmy nie osiągnęli takiego wyniku wyborczego, to nie byłoby już szans na kolejne demokratyczne wybory. Czuję olbrzymią...

Już dzisiaj w Krakowie zostanie ogłoszona lista finalistów najbardziej prestiżowej nagrody literackiej w świecie francuskim. Do Krakowa przyjadą wszyscy członkowie Akademii Goncourtów przyznającej Nagrodę Goncourtów, bo oczywiście o niej tu mowa. Do Polski zawitają m.in. Christine Angot, znana polskim czytelnikom dzięki kontrowersyjnemu esejowi „Kazirodztwo" (tłum. Ewa Wieleżyńska), Pascal Bruckner, autor „Gorzkich godów" (tłum. Wojciech Gilewski), powieści, która stała się kanwą filmu Romana Polańskiego, Philippe Claudel (m.in. „Raport Brodecka" w przekładzie Krystyny Sławińskiej), czy...

Świat literatury od kilku dni żyje skandalem frankfurckim.

Wszystko zaczęło się już w lipcu, gdy zdecydowano, że palestyńska pisarka, Adania Shibli zostanie - za powieść „Drobny szczegół" - wyróżniona prestiżową nagrodą LiBeraturpreis. Najpierw odszedł juror nagrody, potem odwołano wręczenie Shibli nagrody, które miało nastąpić podczas Targów Książki we Frankfurcie.

Ale to nie wszystko. We Frankfurcie wystąpił Slavoj Żiżek i powiedział, co myśli o konflikcie między Palestyną, a Izrealem. I też wybuchł skandal.

Kto zrezygnował z obecności we Frankfurcie, kto się oburzył na kogo i co na ten...

Czas na Nasz ulubiony dział, czyli SUKCES POLAKÓW ZA GRANICĄ. Krzysztof Ostrowski i Bartosz Sztybor zdobyli jedną z najważniejszych amerykańskich nagród literackich - Hugo Award. Ponad 1,8 tys. członków i członkiń Światowej Konwencji Science-Fiction zdecydowało o nagrodzeniu komiksu "Cyberpunk 2077: Big City Dreams" wydanego przez Dark Horse Books, przy którym pracowali Polacy. Kategoria - Best Graphic Story. Obok Sztybora i Ostrowskiego nagroda powędrowała też do Filipe Andrade i Alessio Fioriniello. To pierwsza taka nagroda dla polskich twórców. Brawo!!!

- Gdyby pan wiedział, ile ja bojów o ten podręcznik stoczyłem - mówi mi Krzysztof Mrowcewicz, profesor, eseista i poeta, autor podręcznika do języka polskiego „Przeszłość i dziś”, a do tego… miłośnik numerologii. Mrowcewicz: Byłem na przykład krytykowany za kolokwialny język. Tylko że ja uważałem to za jedną z największych zalet tej książki. Nie wiem, na ile to jeszcze widać w ostatniej wersji. Przykręcono mi śruby *** Jest wybitnym eseistą, erudytą najwyższej miary, a przy tym człowiekiem skromnym i zaskakującym rozmówcę swoimi pasjami. Jest też Mrowcewicz autorem jednego z...

Okazuje się, że mnóstwo ludzi w Polsce pisze dramaty - mówi mi Beniamin Bukowski, jeden z najbardziej utalentowanych młodych polskich dramaturgów. Bukowski jest jurorem w Nagrodzie Dramaturgicznej im. Tadeusza Różewicza i rozmawiamy o tym, czy patron nagrody nad nią ciąży, czy jej sprzyja. I oczywiście o tym, czy w teatrze lepszy martwy, czy żywy autor bądź autorka. Bukowski: - Różewicza jako dramatopisarza odkryłem w pełni na początku studiów, po zobaczeniu w szkole teatralnej „Kartoteki" wyreżyserowanej jako egzamin przez Rafała Szumskiego. Na poziomie tematu, historii to dzieło...

Nie żyje Louise Glück, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury z 2020 r. Zmarła w wieku 80 lat. Była uważana za jedną z największych amerykańskich pisarek XX wieku.

Informację o śmierci poetki podał w piątkowy wieczór Jonathan Galassi, redaktor z wydawnictwa Farrar, Straus & Giroux, które publikowało dzieła Glück.

- Poezja Louise Glück oddawała głos naszej nieufnej, ale nieustannej potrzebie wiedzy i dostrzegania powiązań w świecie, który często nas zawodzi - oświadczył Galassi. I dodał: - Jej dzieło jest nieśmiertelne.

- To było zaskakujące, gdy rano 8 października poczułam panikę....