Dzisiaj w GW mam dla Was opowieść o reportażach Elizabeth Kolbert, które z wielu powodów powinny być lekturą obowiązkową.

---

Znamy kilka scenariuszy końca. Przeważnie wskazują one na sprawcę, który przychodzi z zewnątrz. Na przykład supernową, której wybuch sprawia, że do Ziemi dociera zwiększona dawka promieniowania gamma.

Niszczy warstwę ozonową i zabija 85 procent gatunków żyjących na planecie. Kiedy indziej uderza meteoryt. Prosto w ocean. Działanie ekosystemu zostaje zaburzone, w wodzie jest mniej tlenu, obniża się temperatura wód oceanicznych. Ginie 45 procent gatunków na Ziemi.

Czasem...

Lata 30. XX w. Stróż kamienicy "przy ulicy Piaskowej piętnaście, działając w towarzystwie i za poduszczeniem swej wścibskiej małżonki, Florczak Genowefy, udał się do mieszkania numer trzydzieści trzy, od pięciu lat zajmowanego przez czterdziestoletniego podrzędnego śpiewaka naszej miejskiej operetki, pana Mieczysława Cieślaka". Cieślak to pierwszy, ale nie ostatni trup w nowej powieści Michał Witkowskiego "Tango". Po pięciu latach od ostatniej powieści autor "Lubiewa" i "Drwala" brawurowo wkracza w nowy dla siebie gatunek literacki, czyli kryminał retro. Wojciech Szot - "Tango" to...

Dynamika internetowej imby jest mi dość obca. Unikam dla zdrowia psychicznego, ale są takie imby, które wykraczają poza prostą nawalankę w necie.

To, co powiedziała Olga Tokarczuk podczas Festiwalu Góry Literatury jest niedopuszczalne w sferze publicznej i nie za bardzo rozumiem z czym tu dyskutować.

Skoro sami i same oczekujemy standardów, twórzmy je.

Próbuję oczywiście zrozumieć autorkę "Empuzjonu", bo i tak całkiem dzielnie znosiła przez lata różne ataki. No i się ulało. Bywa. Nie przekreśla to ani twórczości, ani osiągnięć, a pokazuje, jak głęboko siedzą w nas - ludziach kultury -...

Dzisiaj w onlajnie GW znajdziecie mój wywiad z Piotrem Siemionem, autorem legendarnych "Niskich łąk", który po latach wraca na nasze półki z powieścią "Bella, ciao". Siemion jest typem diablo inteligentnym, za co bardzo go cenię. --- Piotr Siemion - Chodzę po ziemi i słucham, o czym mówią ludzie, co ich zajmuje, dręczy, fascynuje, i próbuję to opisać. Szot - I o czym ludzie rozmawiają? - Dzisiaj? O krzywdzie. Systemowej, w postaci kapitalizmu, patriarchatu czy dręczenia i zabijania zwierząt. Kiedyś się o tym nie mówiło, bo uczono nas, że tak musi być. Ale wreszcie przestaliśmy udawać,...

Obrońcy zwierząt mówią, że "obozy zoologiczne to współczesne obozy koncentracyjne". Jan Mohnhaupt w "Zwierzętach w Trzeciej Rzeszy" przypomina, że bywały czasy, gdy jedne graniczyły z drugimi. --- Najpierw znalazł się w obozie w Trawnikach, potem przeniesiono go do Sobiboru. Treblinka to jego trzeci obóz. Jest potężny, ale sprawia wrażenie potulnego ciamajdy. Przypomina ponoć niewielką krowę. Ma na imię Barry i lubi się wylegiwać w słońcu. Zagląda czasem do obozowego zoo, w którym obszczekuje jelenie i lisy. Ponoć dogaduje się też z więźniami - zachowały się wspomnienia, że...

Dzisiaj setne urodziny Mirona Białoszewskiego więc dobra okazja, by napisać dla Was kilka zdań o poezji. Niekoniecznie autora "Chamowa", choć i o nim dzisiaj tu będzie. Na rozruch mam dla Was tekst o doskonałej antologii wierszy ukraińskich poetów i poetek w przekładzie Bohdana Zadury. --- Są w antologii Zadury wiersze ironicznie i zadziornie opowiadające o ukraińsko-polskiej przyjaźni, jak w wierszu “More Than a Cult” Jurija Andruchowycza, w którym autor “Moscoviady” nawiązując do słynnego zdania Gertrudy Stein, pisze: “Stasiuk jest Stasiukiem jest Stasiukiem jest Stasiukiem jest...

Dlaczego idę na Paradę? Wydawało mi się, że w 2022 roku na to pytanie nie muszę już odpowiadać, ale byłem w błędzie, z którego wyprowadziła mnie dzisiejsza Wolna Sobota. Przystrojony w tęczową flagę dodatek do “GW” zamieścił bowiem tekst Witolda Beresia, “Biedni boomerzy patrzą na LGBT”. Pozornie przyjazny tęczowej społeczności tekst skonstruowany wokół lektury antologii pamiętników osób LGBT+, "Cała siła jaką czerpię na życie" w finale staje się dziaderską połajanką na żenującym poziomie, który doskonale pokazuje jak złym pomysłem jest obnoszenie się z własnymi ograniczeniami...

Pewnie znacie, ale o wielu faktach z jego życia nie wiecie. Napisałem kilka tysięcy znaków o Martínie Caparrósie, autorze m.in. "Głodu", który niedługo ponownie przyjedzie do Polski. Co ciekawe, jego najnowsza książka, "Dziadkowie" (tłum. Marta Szafrańska-Brandt) nie ukazała się jeszcze w Argentynie czy Hiszpanii. --- Martín Caparrós urodził się w 1957 r. w Buenos Aires. W wieku 16 lat zaczął pracować w dzienniku "Noticias". Caparrós wspominał : - Serwowałem tam kawę i roznosiłem depesze agencyjne aż do pewnego dnia, kiedy brakowało dziennikarzy i wydawca poprosił mnie o pomoc. Kazał...

David Bowie i George Michael chyba już wszystkim są znani jako ikony kultury queerowej. O Vaginal Davies czy Divine mogliście nie słyszeć. Dzisiaj w GW odpowiadam na pytanie dlaczego warto sięgnąć po "Biblię queeru", choć nie ukrywam, że jestem sceptyczny, zwłaszcza wobec pseudokampowego stylu, który po polsku wypada naiwnie i często jest okropnym pustosłowiem. Stworzona przez pochodzącego ze słynnej piwowarskiej rodziny brytyjskiego modela i pisarza Jacka Guinessa "Biblia queeru" to kilkanaście osobistych esejów poświęconych ikonom kultury queer. Ikonom globalnym, ale też tym mniej...

Booker dla Damona Galguta nie był wielkim zaskoczeniem w Wielkiej Brytanii, to solidny i dobrze znany czytelnikom pisarz, który w Polsce - mimo dwóch wydanych książek - nie zyskał popularności.

W Czarnym ukazała się właśnie nagrodzona Bookerem "Obietnica" w przekładzie Dariusza Żukowskiego.

Czy odniesie sukces? Nie mam złudzeń, choć chciałbym się mylić, bo to porządna literatura, ze zmieniającymi się znienacka narratorami i szekspirowską w duchu historią o ciążącym nad pewną rodziną fatum.

Może kogoś to zachęci?

WIĘCEJ TUTAJ