Dzień przed wręczeniem PASZPORTÓW POLITYKI spotkamy się z nominowaną do tej nagrody AGNIESZKĄ PAJĄCZKOWSKA, autorką niezwykłych eseistycznych książek o fotografii i życiu społecznym: WĘDROWNY ZAKŁAD FOTOGRAFICZNY i NIEPRZEZROCZYSTE. Wieczór prowadzi Wojtek Szot.

Był jednym z najbardziej docenianych i nagradzanych pisarzy w Rosji. Dzisiaj Michaił Szyszkin - po wielu latach na emigracji - opowiada o tym, że w Rosji "milczenie to strategia na przeżycie. Ćwiczona przez wiele pokoleń. Mój dziadek nie milczał. Zmarł w gułagu. Ci, którzy milczeli, przeżyli". Szyszkin: - Wszystko zaczyna się od lektury. W rosyjskiej szkole czyta się głównie rosyjską literaturę. Zadaniem szkoły – i to niezależnie od reżimu – było ukształtowanie ludzi gotowych oddać życie za swoją ojczyznę. Tołstoj pisał o "kłamstwie patriotyzmu", ale takiego Tołstoja w szkole nikt nie...

- Czym jest "umiejętność patrzenia"? Pytam Grażynę Bastek, historyczkę sztuki i kuratorkę z Muzeum Narodowego w Warszawie. Odpowiedzi będzie kilka. *** Wojciech Szot: - Ferie. Wychodzimy z domu, idziemy na spacer. To może - pomyśli ktoś - muzeum? Gdy jesteśmy w Warszawie, możemy pomyśleć - Muzeum Narodowe! Gdzie skierować swoje kroki? Grażyna Bastek: - Najpierw lepiej sprawdzić, czy muzeum jest otwarte. A dokąd pójść? To już zależy od tego, co się lubi. Szot: - A jak się nie wie, co się lubi? Bastek: - To wtedy zaczyna się męka. Często widzę zmęczonych ludzi, którzy idą...

Ma swój klub czytelniczy, festiwal literacki, a teraz także podcast. Zdaniem laureata Bookera, Bena Okri, królowa Kamila sprawia, że "czytanie jest sexy". *** Choć wokół było wielu mężczyzn, był to wieczór dwóch kobiet. Młodsza założyła czarną aksamitną sukienkę z odkrytymi ramionami z najnowszej kolekcji znanego domu mody. Do tego złote kolczyki od Tiffany'ego. Starsza również zdecydowała się na czarną suknię. Fason był dostojniejszy - długi rękaw, złote bransolety, a do tego diamentowe kolczyki. Godne królowej. Tego wieczoru młodsza mówiła, że czytanie ukształtowało jej...

Leopold Staff, "Most".

Wiersz dostałem od P., który dba o to, żebym nie zapominał, że wchodząc na most nie muszę iść sam. To jest trudny czas - zawirowania w miejscu pracy i niepewność w psio-ludzkim bytowaniu sprawiają, że lekkość bytu jest nieosiągalnym ideałem. Jak wróci, może być nawet nieznośna.

Rzadko się zdarza, by Polacy byli głównymi bohaterami powieści pisanych przez południowoafrykańskich noblistów. I wcale nie tylko dlatego, że jest ich zaledwie dwóch. Narodowość głównego bohatera najnowszej powieści J.M. Coetzeego to niestety jeden z nielicznych powodów, by po nią sięgnąć. "Polak" miał był powrotem do tematów i atmosfery podejmowanych w najsłynniejszych dziełach noblisty, a okazał się ich powidokiem. Mój redakcyjny kolega Michał Nogaś umieścił "Polaka" (tłum. Aga Zano) wśród 24 najbardziej wyczekiwanych przez siebie książek roku. Rozumiem Michała - z fascynacją czytałem...

Nie żyje Maksym Krywcow, ukraiński poeta, którego debiutancki tom w tym roku ukaże się nakładem wydawnictwa Pogranicze. Zginął na froncie. - Coś w nim było prawdziwego - napisała po śmierci Krywcowa ukraińska pisarka, Oksana Zabużko. - Jego debiutancki tom był na mojej noworocznej liście „do kupienia", przyznała autorka "Planety Piołun". - Fiołkami mój najdroższy syn wyrośnie - napisała matka poety, nawiązując do jednego z jego wierszy. Maksym Krywcow miał 33 lata. Zginął razem z kotem Darwinem, o którym pisał w swojej twórczości. Pracował nad swoją pierwszą...

Pierwsza w tym roku moja Książka Tygodnia. W "Welewetce" znalazłem chaos form i tematów, ale znalazłem też niezwykle ciekawą opowieść o samej reporterce, która zmaga się z tożsamością, rodziną, przestrzenią. I ta autobiograficzna, rodzinna opowieść jest najsilniejszą stroną "Welewetki". *** Żeby tańczyć z obrazem nie wystarczy mieć silne ramiona. - Do obrazu trzeba się nadawać - mówi Joanna, jedna z bohaterek “Welewetki”, reportażu Stasi Budzisz poświęconego jej rodzinnym Kaszubom. Rodzinność jest u niezwykle ważna, ale do niej wrócimy za kilka chwil. Zostańmy z Joanną i obrazem, do...

Wiemy, kto w 1973 roku był nominowany do Nobla! Szwedzka Akademia co roku otwiera swoje archiwa i ujawnia kolejne nazwiska. 50 lat temu nominowano 100 osób, w tym - zaledwie - sześć kobiet. Wśród nominowanych są weterani noblowscy, ale też niezwykle ciekawi debiutanci. Zacznijmy od weteranów. Po raz 16 nominowano Thorntona Wildera. Ten wybitny amerykański prozaik i dramaturg, laureat m.in. Nagrody Pulitzera, tłumacz Sartre'a, najbardziej zasłynął sztuką "The Matchmaker", na podstawie której powstał legendarny musical "Hello, Dolly!". Wilder po raz pierwszy został nominowany w...

Udało mi się! Nie przeczytałem zbyt dużo. W okresie “świątecznym” obiecałem sobie, że nie będę siedział nosem w książkach i to mi się udało. Inna sprawa, że niezbyt wypocząłem. Ale to na inną opowieść, bliższą w klimacie początkowi listopada niż końcówce grudnia. Tak czy inaczej - książek czasem można mieć dość i niekiedy trzeba od nich odpocząć, zwłaszcza gdy książki to praca. Przeczytałem “zaledwie” trzy tytuły i będę sprawozdawał z lektury. Zaczynamy od pierwszego tomu “Kroniki ze Stambułu” Ersina Karabuluta w przekładzie Ady Wapniarskiej. Świetnie narysowana opowieść łącząca w sobie...