- Widzi pan… No, nie umarłam — mówi Anda Rottenberg, kuratorka i krytyczka sztuki. Codzienność Rottenberg zdecydowanie jest niecodzienna, ale bywa też zaskakująco zwykła. Jej rozważania dotyczą sztuki, polityki, idei, ale również tego, co kupić w warzywniaku. Napięcie, jakie wywołuje ten kontrast, sprawia, że trudno oderwać się od "Schyłku. Dziennika 2019-2022". Porozmawialiśmy. *** Wojciech Szot - Robi pani podsumowania? Anda Rottenberg - Już podsumowałam rok. W radiu. WSZ - Ale tak dla siebie? AR - Nie. Traktuję to jak zadanie. Tak mam ze wszystkim. Nie wiem, kiedy to...

- Kiedy w życiu ci nie idzie, może porażka to twój styl - opowiada Agnieszka Dauksza, autorka "Ludzi nieznacznych", poruszającego eseju na przecięciu literatury, socjologii i filozofii. Dauksza zastanawia się nad tym, "czym właściwie jest porażka i czym mogłaby być, gdyby uwolnić ją od zobowiązań, w które zaplątał ją nowoczesny dyktat ciągłego postępu"? *** Dauksza - Stale straszy się ludzi porażką jako najgorszym złem – czymś, co ich ośmieszy, pogrąży. Porażka jest straszakiem w rękach rodzin wychowujących dzieci, szkół, Kościoła, instytucji państwowych i pracodawców. Wiele...

Nie ma lepszego towarzysza na obłąkańcze czasy niż "Rękopis znaleziony w Saragossie" Wojciecha Hasa, piszę w miejscu pracy.

Choć o filmach nie piszę, to gdy redaktor M. powiedział, że chciałby tekst na 60 rocznicę premiery "Rękopisu...", zaświeciły mi się oczka. Bo to jedno z najdziwniejszych dzieł w historii kina. Owiane legendami i opowieściami, które mogą wręcz odstręczać od jego obejrzenia.

7 powodów, dla których warto obejrzeć film Hasa? Pewnie i sto by się znalazło. Jakie były Wasze powody? Po jakie argumenty byście sięgnęli, żeby zachęcić do jego obejrzenia? A może ktoś chce odradzić? Pogadajmy...

- Najważniejsze, by nie polaryzować czytelników - mówi Joanna Kuciel-Frydryszak podczas wywiadu, w którym rozmawiamy o reakcjach na "Chłopki", o literackich wyzwaniach stojących przed pisarzami i pisarkami, ale też o tych jak najbardziej prozaicznych. - Znaleźliśmy się bowiem pod ścianą - mówi autorka największego fenomenu czytelniczego tej dekady. *** Wojciech Szot: "Chłopki" zmieniły twoje życie? Joanna Kuciel-Frydryszak: Może nie życie, ale sytuację jako autorki na pewno. Spełniło się moje marzenie, z kategorii tych, o których myślisz, że nigdy się nie ziszczą. Zyskałam...

- Dyktat wyniku zabija odwagę, zabija potrzebę podejmowania ryzyka, które w tak nieoczywistym i uzależniającym zajęciu, jakim jest praca przy książkach, przynosi najwięcej niespodziewanych owoców - mówi Beata Stasińska, legendarna wydawczyni i redaktorka, a dzisiaj - agentka literacka.

***

Beata Stasińska - Kiedy szukałam książek dla W.A.B., spotykałam się z używanym przez zagranicznych wydawców i agentów w pozytywnym sensie epitetem, który mnie wówczas zaskakiwał i nieco mroził. Rekomendowano mi niejednokrotnie książki jako napisane "neutralnym, przezroczystym stylem". By czytelnik się "nie...

- Wziąłem się za "Lalkę" i odpadłem w połowie - mówi mi Łona, niezwykły raper, autor legendarnych już tekstów. Ale zanim o "Lalce", to padło pytanie, które zawsze chciałem mu zadać. *** - "Ty bardziej Olga Tokarczuk czy Blanka Lipińska"? Adam Zieliński, Łona: Olga Tokarczuk. Choć w sumie: co ja tam wiem? Czytałem "Biegunów" i połowę "Prowadź swój pług przez kości umarłych". Trochę mi wstyd, że nie przeczytałem czegoś więcej. Więc na klasyczne już pytanie „Czy dużo pan czyta", to powiem tak: więcej jest książek, które chciałbym przeczytać niż tych, które...

Marcin Wicha (1972-2025) Pisał, że „powinien istnieć specjalny znak interpunkcyjny. Graficzny odpowiednik skurczu krtani”. Powinien. Znalazłby się w tym miejscu. Dokładnie w tym:

O MARCINIE PISZĘ TUTAJ

- W związku z kłopotliwą sytuacją w bieżącym roku i z większymi wydatkami rodzice szykują mi zarobki, bo szczególnie na przednówku brakuje podstawowych artykułów żywnościowych, jak chleb i kartofle. Wynajmują mnie ludzie we wsi do odpasania tak zwanej kolejki przy ogólnowiejskiej trzodzie bydła, pasanego przez pastucha wynajętego na cały okres letniego pasania, a pomoc stanowi dwóch pomocników - tak rok 1908 zapamiętał Michał Więcko, kronikarz wsi Pomygacze. *** - Jest też zupełnie niezwykła "Kronika wsi Pomygacze" Michała Więcki… - opowiada mi dzisiaj Paweł Rodak, profesor z...

“Wszystko się zaczyna i kończy w ziemi”, pisze Kora Tea Kowalska w “Patrz pod nogi”, eseju, który będzie czytany przez kolejne pokolenia tych, co czują, że esencja świata zalega w ich mieszkaniach, na strychach, w piwnicach. Tych, co zbierają. Ale też - mam taką nadzieję - tych, którzy kochają przedmioty. Czyli niemal wszystkich. Bo to książka, którą naprawdę musicie przeczytać. Kowalska - archeolożka i kolekcjonerka - opowiada o praktyce zbieraczej widzianej z kilku, bardzo osobistych perspektywych. Pierwsza to perspektywa specjalistki, wykształconej do tego, by… No właśnie, co robi...

Niewiele jest równie irytujących mitów, jak ten o przedwojennej Warszawie. Mit "Wenecji Północy", po której elegancko ubrani panowie jeździli dorożkami w towarzystwie wampów, bywa nieznośny. Na szczęście trwa jego demontaż. W różnych odsłonach. Bywają książki - jak choćby "Król" Szczepana Twardocha - które tylko lekko go podgryzają. Bywają takie, które robią więcej rabanu, dzięki metodzie pastiszu - myślę tu oczywiście o "Tangu" Witkowskiego. Bywają też takie, które przypominają, że wszystko to bujda, fikcja, literatura. W ostatnim roku ukazała się choćby "Tajna Warszawa. Czyli historie...