Gdy Rosja zaatakowała w lutym Ukrainę, Andrij Kurkow był pierwszym pisarzem, o którym pomyślałem - chcę z nim pogadać.

Dlaczego? Bo jako jeden z nielicznych współczesnych pisarzy ukraińskich odniósł sukces nie tylko w naszej części Europy. Bo pisze po rosyjsku i to z pewnością - przynajmniej w latach 90.- pomogło w tym sukcesie, a dziś sprawia, że mam wiele pytań. Bo jest prezydentem ukraińskiego PEN Clubu, a ja jakoś wciąż wierzę w tego rodzaju instytucje. No i czytałem jego książki. Udało się i dzisiaj efekty znajdziecie w gazecie.

---

WSZ - Język determinuje to, jak myślimy. To jak ty myślisz?

Serhij żadan Człowiekiem Roku “Gazety Wyborczej”!

- Wojna jednak kiedyś się skończy, nawet jeśli dzisiaj wygląda na nieskończoną. Pozostają miasta, pozostają drogi, pozostają głosy, pozostaje pragnienie mówienia, pragnienie słuchania - pisał Serhij Żadan w eseju dołączonym do niemieckiego wydania "Życia Marii" (“Життя Марії”), tomu na który składają się jego własne wiersze. 

W oryginale po ukraińsku tom uzupełniały przekłady poezji Czesława Miłosza autorstwa Żadana. Książka ukazała się w 2015 roku, a trasa promocyjna autora objęła 33 miasta. Żadan w Ukrainie jest gwiazdą niczym najwybitniejsi...

Skróconą wersje tego tekstu znajdziecie na Wyborcza.pl

- W Wałbrzychu nikt zapomnieć nie chce - deklaruje w imieniu ponad stu tysięcy mieszkańców Magdalena Okraska z Zawiercia. I dodaje, że jest to miasto palimpsest. To są myśli, które sformułować może średnio wykształcony człowiek chwilę po wyjściu z pociągu w Wałbrzychu i lekturze jednego reportażu o biedaszybach.

Dzisiaj pełna wersja tekstu, którego skrót - dla tych, co nie mają za dużo czasu na lekturę - znajdziecie w komentarzu.

"Nie ma i nie będzie" to świetny przykład na to, jak można napisać reportaż, który jest emocjonalnym szantażem...

- W pisanym po angielsku fantasy "słowiańskość" czerpana jest z rosyjskiego folkloru. Chciałam, by u mnie pobrzmiewała Polska - mówi Alicia Jasinska. Australijska pisarka stworzyła wciągającą, queerową opowieść o dawnej niby-Polsce.

Młodzieżowa powieść fantasy o nastoletnich służkach czarownic, które zdobywają dla swoich pań serca polskich możnowładców, wyszła spod pióra Alicii Jasinskiej, australijskiej pisarki z polskimi korzeniami. 

Więcej tutaj

"Ta część mnie, która każdego poranka musi sprawdzać, co jeszcze Rosjanie zbombardowali w ciągu nocy, powie, że rosyjska kultura sama wydała na siebie wyrok i z każdym kolejnym ostrzałem, każdą mogiłą ten wyrok się wydłuża i zmierza wprost ku karze śmierci. Ci osiemnastolatkowie strzelający cywilom w potylice raczej nie czytali Brodskiego i nie słuchali Szostakowicza, nie byli na przedstawieniu baletowym i już raczej nie będą. Zadbamy o to. Moja wrażliwsza połowa każe mi powiedzieć, że kulturę rosyjską musimy bojkotować aż do wygranej Ukrainy i wycofania ostatnich oddziałów z terytorium...

- To był tata-kwoka.

- Rodzina to odpowiedzialność, a matka się jej bała.

Z Agatą Passent na rozmowę o zapiskach i korespondencji Agnieszki Osieckiej zebranych w tomie "Czekając na człowieka" umawialiśmy się na początku roku. 14 lutego, tuż przed naszą rozmową zmarł Daniel Passent.

Agata Passent przełożyła rozmowę o jeden dzień.

- Dziękuję, że przyszłaś. Jestem trochę zaskoczony.

- Dlaczego? Myślałeś, że będę płakać cały dzień?

- Ludzie różnie reagują.

- Dużo płaczę. Utrata to proces, który nigdy się nie kończy. Najbardziej współczuję jednak wnukom, bo one najmniej dziadkiem zdążyły się "napaść",...

Przekład "Ksiąg Jakubowych" Olgi Tokarczuk, którego autorką jest Jennifer Croft, zyskał uznanie jury Międzynarodowej Nagrody Bookera. Czy Polka znów dostanie jedną z najważniejszych literackich nagród świata?

- Borges słynie z przekonania, że raj będzie „swego rodzaju biblioteką". Spędzenie ostatniego roku w towarzystwie niektórych wielkich pisarzy i ich równie uzdolnionych tłumaczy było jak zbliżanie się do nieba - mówił Frank Wynne, przewodniczący tegorocznego jury Międzynarodowej Nagrody Bookera, podczas ogłoszenia finalistów.

Nagroda przyznawana za najlepszą powieść przełożoną na język...

"W imieniu zarządu Wydawnictwa Sonia Draga informuję, iż zarząd podjął decyzję o wycofaniu pozwu przeciwko Panu Krzysztofowi Cieślikowi. Odpowiednie dokumenty zostaną dzisiaj złożone w Sądzie Okręgowym w Katowicach"

Dobrze, że tak to się skończyło - źle, że musiało się wydarzyć.

Więcej tutaj

Krzysztof Cieślik, tłumacz i niegdyś krytyk literacki, skrytykował jakość tłumaczeń i redakcji książek publikowanych przez wydawnictwo Sonia Draga. Zapowiada się precedensowy proces.

"Nowy Franzen, niestety u nas pewnie wyda Sonia Draga, przycinając na dobrym tłumaczeniu i porządnej, spokojnej redakcji" – napisał w listopadzie 2020 r. na Facebooku Krzysztof Cieślik, który na polski tłumaczył książki m.in. Douglasa Stuarta, Hariego Kunzru, Jonathana Safrana Foera czy Paula Bowlesa. We wpisie Cieślika chodzi o innego ważnego współczesnego pisarza – Jonathana Franzena.

W Polsce książki Franzena...

Wczoraj odbyło się spotkanie "Dialogi o wojnie" zorganizowane przez Fundację Olgi Tokarczuk we współpracy z ukraińskim PEN Clubem. Noblistka rozmawiała z Ostapem Sływynskim, ukraińskim poetą i krytykiem literackim, wiceprezydentem ukraińskiego PEN Clubu.

- Po raz pierwszy w moim życiu nie mam słów, by nazwać to, co dzieje się wokół mnie. Nie ma też słów, by wyjaśnić to, czego dopuściła się Rosja - mówiła Olga Tokarczuk.

Pod koniec rozmowy miała miejsce ciekawa wymiana uwag na temat rosyjskiej literatury. Sływynski zauważył, że pełna jest ona prób zrozumienia oprawcy, jak w "Biesach"...