Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Tahar Ben Jelloun, Nagroda Goncourtów, Jean-Baptiste Andrea

[GAZETA WYBORCZA] "Prestiżowa nagroda za romans z czasów Mussoliniego. Jurorzy musieli głosować aż 14 razy"

Znamy laureata tegorocznych Goncourtów. Jest nim Jean-Baptiste Andrea, pisarz który zadebiutował 10 lat temu, a wcześniej swoją karierę wiązał raczej z filmem, niż literaturą. Jak mówił "Wyborczej" Tahar Ben Jelloun, marokański pisarz i członek jury Goncourtów, kapituła chce "nagradzać pisarzy i pisarki, którzy budują własne światy, mają oryginalny idiom literacki". Zdaniem Ben Jellouna laureaci nagrody powinni opowiadać "historie trzymające w napięciu, w które czytelnik się zapada aż do ostatniej strony". Zdaniem krytyków taką powieścią jest właśnie "Veiller sur elle". - Akcja...

Czytaj post
Karakter, Gazeta Wyborcza, Azar Nafisi, Dawid Czech

[GAZETA WYBORCZA] "Przeciwko "wewnętrznemu despocie". To najlepsza książka, jaką w tym roku przeczytałem"

Przeciwko "wewnętrznemu despocie". To najlepsza książka, jaką w tym roku przeczytałem *** Dyktatury, wojny, populiści, religijni fanatycy - świat pełen jest przerażających wydarzeń i ludzi, którzy nastają na wolność. Jak w nim przeżyć? Pisarka Azar Nafisi radzi: czytaj niebezpiecznie. Co to znaczy? Gdy coraz częściej jesteśmy świadkami cenzury, zakazywania książek, czy brutalnych ataków na twórców takich jak Salman Rushdie, czy Agnieszka Holland - musimy zdawać sobie sprawę z tego, że wróg wie to samo, co my - że czytanie (i oglądanie) pobudza ciekawość, a ta - jak pisze Nafisi -...

Czytaj post
Wydawnictwo Literackie, Małgorzata Rejmer

[RECENZJA] Małgorzata Rejmer, "Ciężar skóry"

To jest dobry rok dla opowiadań w polskiej literaturze. Dopiero co otrząsnąłem się z lektury “Idzie tu wielki chłopak” Grzegorza Bogdała, a tu Małgorzata Rejmer hipnotyzuje w “Ciężarze skóry”. Za jakiś czas w moim miejscu pracy przeczytacie rozmowę z Autorką, zatem teraz tylko krótko napiszę, że jest w tych opowiadaniach niezwykła umiejętność kreowania postaci, niezależnie od ich płci, wieku, statusu. To rzadka zdolność. Postaci, które spotkacie w tych opowiadaniach nie mają lekko. Niemal każda jest zraniona, ma w sobie coś mrocznego, niepokojącego. A i świat wokół do spokojnych nie...

Czytaj post
W.A.B, Barbara Klicka

[RECENZJA] Barbara Klicka, "Reneta"

“Reneta” Barbary Klickiej uwodzi i zwodzi, czaruje tak, że wybaczamy jej fabularne nieskomplikowanie. To medytacja o postapokalipsie, która u Klickiej nie wydarza się gwałtownie i w towarzystwie barwnych fajerwerków, a w naszych głowach, przyzwyczajonych do ciągłego rozpadu. *** - Teraz powinnaś powiedzieć coś zabawnego. Krystian ma czarne jeansy, “dłonie gibkie i smukłe jak egzotyczne, lśniące stworzonka” i zdecydowanie dobry nastrój. - Tylko - na litość boską - bądź zawsze sobą, Mira - doradza. Mira jest sobą, o ile ktoś, kto kolejny raz zmuszony jest restartować swoje życia i...

Czytaj post
Aleksandra Paszkowska, Filia, Sam Harris

[RECENZJA] Sam Harris, "Nadając sens", tłum. Aleksandra Paszkowska

Potraktowałem lekturę wywiadów Harrisa jako ćwiczenie dla mózgu i się nie zawiodłem. Zmęczyłem się tak, jak lubię. Ani zbiory wywiadów, ani książki popularnonaukowe nie są w ostatnim czasie moją ulubioną lekturą. Zrobiłem wyjątek dla Sama Harrisa i jego "Nadając sens" z dwóch powodów - po pierwsze kojarzyłem jego podcast, po drugie - czasem potrzebuję poćwiczyć mózg. Zmęczyć go w inny sposób, niż robię to zawodowo. Czytanie rozmowy o tym, czy "świadomość" da się pogodzić z prawami fizyki, gdzie o jednym i drugim pojęcie mam marne, było wyzwaniem intrygującym. Harris jest...

Czytaj post
Agora, Gazeta Wyborcza, Greta Thunberg, Michał Rogalski

[GAZETA WYBORCZA] "Greta Thunberg jest "dzielna w sporze z królestwem dwutlenku węgla". Ale pomagają też wybitni eksperci"

Greta Thunberg zaprosiła do współpracy wybitnych naukowców i naukowczynie, ale też pisarki i reporterki, by opowiedzieli nam o co chodzi z tym całym "klimatem". I wyszła książka - trochę zaskakująco - naprawdę udana. Poczytałem spore jej fragmenty (500 stron!), bardzo polubiłem eseje Atwood czy Kolbert, które tu znalazłem. I napisałem o tym tekst. Ale... pozwoliłem sobie zwrócić uwagę jeszcze na samą Gretę i to, że inspiruje ona również literaturę, a zwłaszcza poetów i poetki. Przeczytałem (dziękuję Piotrze!) niedawno „List” Jerzego Kronholda, jednego ze współzałożycieli Nowej Fali....

Czytaj post
Czarne, Gazeta Wyborcza, Agnieszka Pajączkowska

[GAZETA WYBORCZA] "Na widok fotografii dziadek zemdlał, a towarzysze "poczęli się gorliwie modlić"" - o książce Agnieszki Pajączkowskiej, „Nieprzezroczyste. Historie chłopskich fotografii”

Czyżby Agnieszka Pajączkowska napisała najlepszą książkę o chłopach i chłopkach? Nie mogę tego wykluczyć. Premiera książki "Nieprzezroczyste. Historie chłopskich fotografii" już za kilka dni, a w moim miejscu pracy przeczytacie dzisiaj duży tekst o tej fascynującej książce. Mój tekst, oczywiście. *** Agnieszka Pajączkowska, fotografka (za którą się nie uważa), kulturoznawczyni i animatorka kultury odnajduje historie dziesiątków chłopów i chłopek, których pasjonowała fotografia. Nie interesują jej fotografie „etnograficzne", wykonane przez przyjeżdżające z miasta fotografa, ale...

Czytaj post
wywiad, Gazeta Wyborcza, Tahar Ben Jelloun, Nagroda Goncourtów

[GAZETA WYBORCZA] "Juror Goncourtów: Udaje się wyrwać francuską literaturę z kokonu" - wywiad z Taharem Ben Jellounem

W Krakowie kilka dni temu miałem przyjemność porozmawiać z Taharem Ben Jellounem, wybitnym marokańskim pisarzem. W 1987 roku za powieść „Święta noc" otrzymał prestiżowe francuskie wyróżnienie literackie, Nagrodę Goncourtów. Był pierwszym pochodzącym z krajów arabskich laureatem nagrody. Dzisiaj sam wchodzi w skład jej jury. Do Krakowa przyjechał z okazji obrad, na których jurorzy Goncourtów podjęli decyzję o składzie tegorocznego finału nagrody. Rozmawialiśmy tuż po obradach. --- Wojciech Szot: Mówi pan o komentarzach pod pańskimi niedawnymi tekstami w obronie...

Czytaj post
W.A.B, Dariusz Latoś, Chisako Wakatake

[RECENZJA] Chisako Wakatake, „Pójde sama”, tłum. Dariusz Latoś

Myślałem, że w godzinę „połknę”, a okazało się, że „Pójdę sama” stawiła mi opór. I za ten opór szanuję ten debiut japońskiej pisarki Chisako Wakatake.

Nie miał łatwego zadania Dariusz Latoś, tłumacz książki. Bohaterka tej niezbyt obszernej noweli, pani Momoko jest starszą kobietą, która choć przez lata posługiwała się standardowym japońskim, teraz zaczyna myśleć i mówić w dialekcie, po tohokańsku. Głosy w jej głowie różnie to tłumaczą. „Po swojzgu zie gada, bo za domem zie ckni, ot i dyle” - mówi jeden. „Hola, to chyba nie tagie prozde?” - pyta drugi. Cóż, „ludzki umysł to nie jezd prosta...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Europejska Stolica Kultury 2029

[GAZETA WYBORCZA] "Lublin i Katowice! Kto jeszcze w finale walki o Europejską Stolicę Kultury 2029?"

Cztery miasta powalczą w finale o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2029 roku. Kto ma szansę na 100 milionów złotych dotacji?

Europejska Stolica Kultury to jedna z najciekawszych unijnych inicjatyw kulturalnych. Nagradzane miasta poza tytułem dostają finansowe wsparcie od Komisji Europejskiej oraz - przeważnie - szeroki strumień krajowych dotacji. W ostatnich latach dużo częściej niż do dużych miast tytuł wędruje do mniejszych miejscowości. Jakie miasta dostaly się do finału? ZOBACZ