Zagłada chorych psychicznie nie jest tematem lektury, który poprawia nastrój. Nie ma tu niczego, co lubi fejs czy insta - pocieszenia, śmiechu, nawet nie ma się o co pokłócić, bo przecież wiemy, że to przerażające. A jednocześnie - wydaje mi się - niewiele wiemy. Znamy hasło encyklopedyczne, a nie historie konkretnych osób. Do nich dotarła Kalina Błażejowska, autorka bardzo dobrze napisanego, wymagającego mnóstwa wkładu, reportażu “Bezduszni. Zapomniana zagłada chorych”. 

W moim miejscu pracy znajdziecie dzisiaj naszą rozmowę. Dajcie lajka, proszę. Tak, mimo wszystko. Niech się niesie. 

***

Ka...

“Monidło mogło oznaczać nobilitację, symboliczny awans, dawać poczucie, że się wreszcie zasługuje na obraz malarski - unikalny i piękny - na coś, czym można dodać sobie znaczenia, co pomaga fantazjować o lepszym poziomie życie”, pisze Agnieszka Pajączkowska w książce o chłopskiej fotografii.

Kto z Państwa ma w domu monidła dziadków, albo rodziców? A może ktoś ma swoje? Monidło, podobnie jak drukowane “święte” obrazy były honorowymi ozdobami chłopskich chat w XX wieku, a i pewnie niektóre dotrwały do naszej codzienności. Warto spojrzeć na nie jako dokumenty epoki, opowieść o aspiracjach,...

Przeciwko "wewnętrznemu despocie". To najlepsza książka, jaką w tym roku przeczytałem *** Dyktatury, wojny, populiści, religijni fanatycy - świat pełen jest przerażających wydarzeń i ludzi, którzy nastają na wolność. Jak w nim przeżyć? Pisarka Azar Nafisi radzi: czytaj niebezpiecznie. Co to znaczy? Gdy coraz częściej jesteśmy świadkami cenzury, zakazywania książek, czy brutalnych ataków na twórców takich jak Salman Rushdie, czy Agnieszka Holland - musimy zdawać sobie sprawę z tego, że wróg wie to samo, co my - że czytanie (i oglądanie) pobudza ciekawość, a ta - jak pisze Nafisi -...

Potraktowałem lekturę wywiadów Harrisa jako ćwiczenie dla mózgu i się nie zawiodłem. Zmęczyłem się tak, jak lubię. Ani zbiory wywiadów, ani książki popularnonaukowe nie są w ostatnim czasie moją ulubioną lekturą. Zrobiłem wyjątek dla Sama Harrisa i jego "Nadając sens" z dwóch powodów - po pierwsze kojarzyłem jego podcast, po drugie - czasem potrzebuję poćwiczyć mózg. Zmęczyć go w inny sposób, niż robię to zawodowo. Czytanie rozmowy o tym, czy "świadomość" da się pogodzić z prawami fizyki, gdzie o jednym i drugim pojęcie mam marne, było wyzwaniem intrygującym. Harris jest...

Greta Thunberg zaprosiła do współpracy wybitnych naukowców i naukowczynie, ale też pisarki i reporterki, by opowiedzieli nam o co chodzi z tym całym "klimatem". I wyszła książka - trochę zaskakująco - naprawdę udana. Poczytałem spore jej fragmenty (500 stron!), bardzo polubiłem eseje Atwood czy Kolbert, które tu znalazłem. I napisałem o tym tekst. Ale... pozwoliłem sobie zwrócić uwagę jeszcze na samą Gretę i to, że inspiruje ona również literaturę, a zwłaszcza poetów i poetki. Przeczytałem (dziękuję Piotrze!) niedawno „List” Jerzego Kronholda, jednego ze współzałożycieli Nowej Fali....

Czyżby Agnieszka Pajączkowska napisała najlepszą książkę o chłopach i chłopkach? Nie mogę tego wykluczyć. Premiera książki "Nieprzezroczyste. Historie chłopskich fotografii" już za kilka dni, a w moim miejscu pracy przeczytacie dzisiaj duży tekst o tej fascynującej książce. Mój tekst, oczywiście. *** Agnieszka Pajączkowska, fotografka (za którą się nie uważa), kulturoznawczyni i animatorka kultury odnajduje historie dziesiątków chłopów i chłopek, których pasjonowała fotografia. Nie interesują jej fotografie „etnograficzne", wykonane przez przyjeżdżające z miasta fotografa, ale...

Cztery miasta powalczą w finale o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury w 2029 roku. Kto ma szansę na 100 milionów złotych dotacji?

Europejska Stolica Kultury to jedna z najciekawszych unijnych inicjatyw kulturalnych. Nagradzane miasta poza tytułem dostają finansowe wsparcie od Komisji Europejskiej oraz - przeważnie - szeroki strumień krajowych dotacji. W ostatnich latach dużo częściej niż do dużych miast tytuł wędruje do mniejszych miejscowości. Jakie miasta dostaly się do finału? ZOBACZ

Jak już będę duży, to chcę być choć trochę tak mądry, jak Małgorzata Omilanowska. *** Wojciech Szot - Co pani poczuła 15 października? Małgorzata Omilanowska - Ulgę. Ulgę, że nie muszę się wyprowadzać z Polski. Podjęliśmy z mężem decyzję, że jeśli nie uda się zakończyć władzy PiS, to jednak będziemy emigrować, co w naszym wieku jest już bardzo trudne. Ale dożywać swoich dni w tak dusznej atmosferze, ze świadomością, że dojdzie do erdoganizacji państwa… Gdybyśmy nie osiągnęli takiego wyniku wyborczego, to nie byłoby już szans na kolejne demokratyczne wybory. Czuję olbrzymią...

Każdy z nas musiał zmierzyć się z systemem edukacji. Niektórzy wspominają go z uśmiechem na twarzy, inni - z łzą w kąciku oka. Jako uczennica liceum, przekraczając próg szkoły, nieczęsto myślę o tym, w jaki sposób zdobywali wiedzę moi przodkowie i przodkinie. Osobą, która zadała sobie to pytanie, jest Marta Strzelecka. Aby poznać odpowiedź, wybrała się w podróż do szkoły w Nałęczowie, prężnie działającej na początku dwudziestego wieku.

Celem tutejszej nauki było przygotowanie kobiet z różnych klas do umiejętnego prowadzenie gospodarstwa. Do placówki pod opieką ziemianek przybywały głównie...

W Odrzanii całe dzieciństwo miałem pod górkę. Na moje nieszczęście mieszkaliśmy w dolinie. Na przystanek - pod górę. Do szkoły - pod górę. Nawet cmentarz mieliśmy „na górce”, więc rodzinny optymizm kazał nam mówić, że spokój znajdziemy kiedyś „na górce”. Nie poniemieckie, nie odrzańskie, nie podwałbrzyskie, ale "podgórkę" to były okolice. Moja rodzinna miejscowość miała niezwykłe szczęście. Do 1945 roku reklamowała się hasłem „najwyżej położonego miasta w Prusach”, w Polsce pozostał jej tytuł „najwyżej położonego ratusza”. Zawsze coś. Różnie się łączyło przedwojenne z powojennym. A to...