Posty w kategorii artykuły

Czytaj post
Paszporty Polityki, Grzegorz Piątek, Aneta Kamińska, Ishbel Szatrawska

Paszporty Polityki 2022 - moje nominacje

Kolejny raz mam przyjemność być wśród osób wskazujących osoby do nominacji w Paszportach Polityka w kategorii literatura. O tym, kto finalnie będzie nominowany dowiemy się już niedługo. A kogo w tym roku wskazałem? Aneta Kamińska - W ostatnim roku tłumacze i tłumaczki z języka ukraińskiego przypomnieli nam o sile literatury. I o tym, jak bardzo ich praca przybliża nas do zrozumienia czyjegoś życia. Aneta Kamińska “służyła” przekładem - tłumacząc wiersze ukraińskich poetek i poetów, angażując się w dziesiątki akcji i wydarzeń pokazała, że literatura i życie nieustannie przeplatają się....

Czytaj post
Swietłana Aleksijewicz, Gazeta Wyborcza, Uładzimir Niaklajeu, Andrej Adamowicz, Alhierd Bacharewicz, Taciana Niadbaj, PEN Belarus

[GAZETA WYBORCZA] W Białorusi Orwell trzyma się mocno. Tak niszczy cenzura Łukaszenki

W "Gazecie Wyborczej" online I w druku znajdziecie mój spory tekst o sytuacji białoruskich pisarek i pisarzy, którzy uciekają przed reżimem Łukaszenki.

Mam sporą nadzieję, że namówię was na lekturę. Fragment poniżej, kierunek zwiedzania w komentarzu.

---

Urodzona w Ukrainie, wychowana w Białorusi, pisząca po rosyjsku Aleksijewicz po przyznaniu jej w 2015 r. Nagrody Nobla stała się najsłynniejszą krytyczką reżimu Łukaszenki. Satrapa nie mógł pominąć milczeniem wyróżnienia przyznanego pisarce.

Po kilku godzinach ociągania się złożył jej gratulacje: "Szczerze się cieszę z pani sukcesu. Mam wielką...

Czytaj post
Virginia Woolf, William Shakespeare, Marcel Proust, Empik, Chinua Achebe, Albert Camus, David Foster Wallace, Homer, Herodot, Dante Alighieri, Mary Shelley

TOP 10 książek wszechczasów - jakie są najważniejsze książki w historii?

Układanie, hierarchizowanie, klasyfikowanie jest stałą częścią życia z książkami. I nie myślę tu tylko o naszych półkach. Książki roku, książki miesiąca, czy nasza Książka Tygodnia - wszystko to jest próbą opanowania chaosu. I choć można się na to zżymać, to jednak gremia na całym świecie wybierają i nagradzają książki, układając własne listy najważniejszych dzieł.

Czy można ułożyć listę najważniejszych książek w dziejach? Nie można, to zadanie karkołomne, z góry skazane na niepowodzenie, jednocześnie niesamowicie pociągające jako ćwiczenie z myślenia o książkach. Pół żartem, pół serio....

Czytaj post
Bruno Schulz

Bruno Schulz - w 80 rocznicę śmierci

80 lat temu zginął Bruno Schulz. W lipcu zostałem poproszony o krótki wykład na temat tego, jak jego twórczość odbija się w polskiej (i nie tylko) literaturze współczesnej. I zadałem sobie pytanie - czy Schulz "żyje" już tylko jako niedościgły wzór? A może ożywa też w parodii? Całość poniżej. 15 minut czytania. --- “Wzorzysty dywan sunął pode mną i obawiałem się, że lada chwila jego ziemski i piaszczysty zapach stanie się zapachem mitologicznej pościeli”. Czyż nie brzmi “jak z Schulza”? A to Jerzy Pilch w “Spisie cudzołożnic”, powieści, która ukazała się w 1993 roku. Początek...

Czytaj post
Art Spiegelman, Samanta Schweblin, National Book Award, Tess Gunty, Imani Perry

[GAZETA WYBORCZA] Autor kultowego komiksu z prestiżową nagrodą. Kto jeszcze znalazł się wśród laureatów?

Art Spiegelman otrzymał dzisiaj w nocy honorową nagrodę National Book Award. Jest pierwszym autorem komiksów wyróżnionym nagrodą, którą wcześniej otrzymali m.in. Annie Proulx, Don DeLillo, Isabel Allende, Joan Didion czy Saul Bellow.

Dla polskich czytelników jest też dobra wiadomość. W kategorii "fikcja" zwyciężyła Tess Gunty za debiutancką powieść "The Rabbit Hutch" ("Królicza klatka"). Ta "niewiarygodnie piękna i przejmująco zabawna migawka ze współczesnej Ameryki" zostanie wydana w Polsce nakładem wydawnictwa Czarne w przekładzie Tomasza S. Gałązki.

Nagrodę za przekład zgarnęła Megan...

Czytaj post
a5, Krystyna Dąbrowska, Louise Glück

[GAZETA WYBORCZA] "Pierwszy tom po Noblu. Glück udowadnia, że z nikim nie musi się ścigać"

Mamy rok ponoblowskich publikacji. Tym razem Glück z tomem fantastycznie przełożonym przez Krystynę Dąbrowską. Napisałem o nim kilka linijek dla GW. --- Glück znana jest z tego, że dobiera słowa z niezwykłą starannością. Używa języka potocznego, który sprawnie miesza z literacką dykcją, dzięki czemu nadaje pozornie zwyczajnym zdaniom, czy słowom, nowych kontekstów. W “Zimowych przepisach…” mamy do czynienia z podobnymi motywami, jak w poprzednich tomach - autobiograficzną sugestią, medytacyjną opowieścią o emocjach, poetycką dykcją sięgającą po wplecione w wiersze dialogi. Obrazy...

Czytaj post
Kurt Vonnegut, Gazeta Wyborcza

[GAZETA WYBORCZA] "Dla wolnych ludzi książki są święte" - pisał, gdy spalono jego książkę. 100 lat Kurta Vonneguta

Dla tych, co świętują i dla tych, co rozglądają się za tym, jak obejść dzisiejszy dzień, mam dzisiaj inną rocznicę. Setną rocznicę urodzin Kurta Vonneguta! Z tej okazji mam dla was tekst o Vonnegucie i o tym, jak Amerykanie cenzurują jego książki. --- Gdy 11 listopada Polacy będą obchodzić święto narodowe, mieszkańcy Indianapolis w stanie Indiana będą mogli przyjść do Muzeum i Biblioteki Kurta Vonneguta na VonnegutFest. W planach darmowe zwiedzanie muzeum zmarłego w 2007 roku pisarza, spotkanie z Timem O’Brienem, autorem zbioru opowiadań “Rzeczy, które nieśli”, weteranem wojny w...

Czytaj post
Ernest Hemingway

Nowe twarze Hemingwaya

W tym tekście jest strzelba, która wystrzeliła, ale też taka, którą można kupić. Starsi biali mężczyźni udający, że są reinkarnacjami innego starszego białego mężczyzny, transpłciowa siostra znanego pisarza, wielkie pieniądze, oraz edytor tekstów, dzięki któremu można - ponoć - pisać jak autor “Starego człowieka i morza”. W tym tekście są momenty zabawne, ale całość do wesołych trudno zaliczyć. W tym tekście jest mnóstwo mojej roboty i dlatego liczę na waszą lekturę.

Choć popełnił samobójstwo, dziś jest bohaterem książki zatytułowanej “Dobre życie według Hemingwaya”. Wizja...

Czytaj post
Czarne, Gazeta Wyborcza, Niviaq Korneliussen, Dziwny Pomysł, Agata Lubowicka

[GAZETA WYBORCZA] Ma trzydzieści dwa lata, dwa psy i dziewczynę. Jest głosem pokolenia młodych Grenlandczyków - portret Niviaq Korneliussen

- Grenlandia nie jest moim domem. Żal mi Grenlandczyków - mówi bohater jednej z książek Niviaq Korneliussen. I dodaje: - Wstyd być Grenlandczykiem. Ale ja też nim jestem. Nie potrafię śmiać się z Duńczykami. Mam dla Was dzisiaj tekst o jednej z najciekawszych młodych pisarek, której - szczęśliwie - obie książki znajdziecie w księgarniach w przekładzie Agaty Lubowickiej. --- Stek z cebulą i sosem pieczeniowym - to zdaniem Aleqi Hammond, byłej premierki Grenlandii, najlepsze rzeczy, które poznała dzięki Danii. Hammond zaskakiwała swoimi wypowiedziami duńskie media, wyrażając...

Czytaj post
Adam Pomorski, Marianna Kijanowska, Międzynarodowa Nagroda Literacka im. Zbigniewa Herberta

[GAZETA WYBORCZA] Holocaust, Wielki Głód, Wołyń. Nagroda Herberta dla poetki, której wiersze krzyczą - portret Marianny Kijanowskiej

Ukraińska poetka, Marianna Kijanowska otrzymała wczoraj Międzynarodową Nagrodę Literacką im. Zbigniewa Herberta za tom wierszy poświęconych pamięci ofiarom mordów w Babim Jarze. - Pierwsze książki o Holokauście czytałam w języku polskim - mówiła ukraińska poetka Marianna Kijanowska odbierając w tym roku inną nagrodę, Europejskiego Poety Wolności. Tom poezji “Babi Jar. Na głosy” to ponad dwieście wierszy, wspólnie tworzących wielogłosowy, lamentacyjny poemat, w którym poetka odtwarza głosy ludzi zamordowanych w podkijowskim Babim Jarze. Polski przekład Adama Pomorskiego jest wyborem z...