Jessica Bruder została laureatką Nagrody im. Kapuścińskiego 2021. Jej słynny "Nomadland" to reporterska opowieść o Amerykanach, którzy po kryzysie w latach 2007-09 zostali zmuszeni do prowadzenia niemal koczowniczego, nomadycznego życia w poszukiwaniu pracy.

Jessica Bruder przejechała ponad 24 tys. km, by spotkać ludzi, o których wielu ludzi w Stanach Zjednoczonych nie chce pamiętać. A przecież - pisze amerykańska reporterka - to oni są "jak krwinki w żyłach kraju". 

Odbierając Nagrodę im. Kapuścińskiego za "Nomadland" Jessica Bruder mówiła: - To nie jest historia hollywoodzka, a opowieść o...

[DOKTÓR SADOWSKA - ŻYCIE PO KSIĄŻCE]

Dzisiaj chciałbym się z wami podzielić dwoma historyjkami.

[1]

Plac 3 Krzyży, dzień chłodniejszy od najcieplejszego dnia w roku o trochę za dużo. Idę z psem, jest poprawnie. Nagle on biegnie w moją stronę. Ma na sobie gajerek, ale cały przybrany jest w kontrolowane szaleństwo. Lekko zadyszany.

- Wojtek? ... Ty napisałeś o doktór Sadowskiej? ... Bo ona leczyła mojego dziadka. Ona mieszkała na Niepodległości, prawda?

[prawda]

No tak, moja prababcia była dozorczynią w tej kamienicy. Drugie piętro, od Asfaltowej, taka mała kawalerka.

[prawda]

Tu była kuchenka...

Nowy przekład "Ulissesa" tak zelektryzował redakcję, że aż mam newsa na drugiej stronie GW.

Maciej Świerkocki: Nad tym przekładem pracowałem tak naprawdę całe życie. Nie ma takiej lektury, takiego doświadczenia życiowego, które by się nie przydały w pracy nad tym tekstem.

---

No to odliczamy do 14 października!

To pierwszy reportaż, którego stałem się jednym z bohaterów. Powiedzieć, że to dziwne uczucie, to mało.

Otóż kilka lat temu ktoś powiedział mi, że holenderski reporter chciałby dowiedzieć się więcej o żydowskim osadnictwie na Dolnym Śląsku po II wojnie światowej. A że akurat pracowałem nad tym tematem i uważam, że wiedzą zawsze trzeba się dzielić, to spędziliśmy trochę czasu na rozmowach. I teraz czytam w “opowieści o przetrwaniu Zagłady” jak sam opowiadam o tym, że Wałbrzych jest miejscem, w którym się grzebie. To prawda.

---

- Lepiej by było dla Żydów, gdyby wynieśli się w ogóle z Polski,na...

Według bukmacherów największe szanse na literackiego Nobla 2021 mają Japończyk Haruki Murakami i pochodząca z Gwadelupy Maryse Condé.

Bukmacherzy biorą pod uwagę nagrody literackie, zwłaszcza te przyznawane za całokształt twórczości oraz poprzednie werdykty Akademii Szwedzkiej.

W 120-letniej historii nagrody nie zdarzyło się, by w dwóch kolejnych latach nagrodę otrzymali pisarze z tego samego kraju. Można zatem (ale jedynie można) spodziewać się, że w tym roku Nagroda Nobla w dziedzinie literatury nie trafi do autorki lub autora ze Stanów Zjednoczonych. 

Kto zatem jest na liście?

Całość tutaj

Oto przed Państwem finałowa siódemka Literackiej Nagrody Nike. - Kasper Bajon, “Fuerte”, wyd. Czarne - Krzysztof Fedorowicz, “Zaświaty”, wyd. Wysoki Zamek [TU RECENZJA] - Aleksandra Lipczak, “Lajla znaczy noc”, wyd. Karakter - Grzegorz Piątek, “Najlepsze miasto świata”, wyd. WAB [TU RECENZJA] [TU ROZMOWA] - Jacek Podsiadło, “Podwójne wahadło”, wyd. WBPCiAK - Zbigniew Rokita, “Kajś”, wyd. Czarne [TU RECENZJA] [TU KOLEJNA RECENZJA] - Monika Śliwińska, “Panny z "Wesela", wyd. Wydawnictwo Literackie Więcej o książkach-finalistkach piszemy dzisiaj z Michałem Nogasiem w “Gazecie...

Wojciech Szot: Jak przyjął pan propozycję MEN, by na listę lektur szkolnych wpisać dramat "Przed sklepem jubilera" Karola Wojtyły? Jacek Popiel: Z zadowoleniem, choć oczywiście zdaję sobie sprawę z tego, że decyzja ta nie wynikała z analiz polonistów czy postulatów nauczycieli, ale z przyczyn ideowych. Gdy tego rodzaju ruchy wykonują politycy, nie służą one ani osobie autora, ani młodzieży, która dany tekst ma czytać. Prawie każdy kolejny minister edukacji miał ambicje, by wpływać na tę listę. Robili to Roman Giertych i Katarzyna Hall, robi Przemysław Czarnek. Polityka powinna jednak trzymać się z daleka od listy lektur.

Na ludziach wychowanych na przemówieniach partyjnych Wojtyła musiał robić wrażenie. - W telewizji i prasie pełno było nowomowy partyjnej pozbawionej kontaktu z ludźmi, a on dzięki teatralnemu doświadczeniu potrafił to słowo ożywiać.

Mówisz o sakralizacji teatru i to wcale nie wydaje się odległe od dokonań twórców całkowicie areligijnych.  - Dariusz Kosiński sformułował hasło "polskiego teatru przemiany" i w późniejszym tekście osadził Kotlarczyka i Wojtyłę w tradycji teatru rozumianego jako swego rodzaju praktyka duchowa, która doprowadza do przemiany. Przemiany duchowej, wewnętrznej,...

Nagroda Literacka Gdynia to - obok Nike - najważniejsze polskie wyróżnienie literackie. Tym cenniejsze, że przyznawane w kilku kategoriach, co pozwala czytelnikom i czytelniczkom na poznanie tytułów, które może przegapili na księgarnianych półkach. Co roku wybory gdyńskiego jury są trochę niszowe, trochę w kontrze, ale zawsze ciekawe i wskazujące na ważne dla literatury (i nie tylko) sprawy.

Całość tutaj

Jest początek lat 60, a ta scena jest prawdziwa. “Czy mną serca olśnienie owładnęło i trwa, czy to tylko mnie objął ramieniem ten walc”. W mieszkaniu na Lizbońskiej rozbrzmiewa głos Marii Koterbskiej zastanawiającej się nad paradoksami miłości. 

Adam woła: “Chodź! Koterbska…”. 

“Lecę, śpiewa, nie słuchamy”, pisze Miron Białoszewski w wierszu “Z dziennika - miłośnika”. 

Choć miał życie “z dziennika”, zapisywane, notowane, układane w wiersze i opowiadania, to uwielbiał się maskować, ukrywać, znikać. Masek Białoszewskiego nie można jednak odczytywać tylko jako smutnej historii osoby...