Posty dla tagu: Gazeta Wyborcza

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Javier Marias

[GAZETA WYBORCZA] Javier Marias, wielki hiszpański pisarz, nie żyje. Kandydat do Nobla, który odrzucał państwowe laury

W zbiorze esejów "Pisane życia" (tłum. Wojciech Charchalis) Marías pisze m.in. o korespondencji Flauberta z Turgieniewem. Obaj są już starzy i czekają na śmierć. Flaubert tak czeka, że aż prosi Maupassanta o to, żeby przyniósł mu pistolet.

Ostatnie miesiące przed śmiercią autor "Madame Bovary" czekał też na przesyłkę od rosyjskiego pisarza, w której miały znaleźć się puszki z kawiorem i łososiem. Jak to napisał Turgieniew: "Spróbujmy przynajmniej zabawić się jako starcy".

Przesyłka nie nadchodziła, a pisarze wymieniali między sobą listy na jej temat. Gdy już w końcu dotarła Flaubert napisał:...

Czytaj post
Jerzy Jarniewicz, Gazeta Wyborcza, Nagroda Literacka Nike

[GAZETA WYBORCZA] "Nasz świat kształtuje mitologia męskiej siły. Moja książką jest o potrzebie słabości" - wywiad z Jerzym Jarniewiczem

- Nie ma dobrej poezji bez ryzyka. Kontynuujemy nasze rozmowy z pisarzami i pisarkami, których książki znalazły się w finale Nagrody Literackiej Nike. Drugim moim rozmówcą jest Jerzy Jarniewicz, nominowany za tom poetycki "Mondo cane" --- Jarniewicz: - Gdybym sądził, że poezję można oceniać za pomocą jakichś stałych parametrów, mógłbyś mnie uznać za wcielenie ministra Czarnka, któremu się wydaje, że osiągnięcia nauk humanistycznych najlepiej mierzyć suwmiarką. W poezji, jak w humanistyce, nie ma na szczęście uniwersalnych kryteriów, dla jednych poezja Eliota jest dziełem...

Czytaj post
Wielka Litera, wywiad, Gazeta Wyborcza, Nagroda Literacka Nike, Edward Pasewicz

[GAZETA WYBORCZA] "Tytuł jest po niemiecku, bo nie znam lepszego słowa na kogoś, kto ma "głowę w proszku"" - wywiad z Edwardem Pasewiczem

- Nazywali nas szkopkami, byliśmy też Żydkami.

Dzisiaj w GW pierwsza rozmowa prezentująca pisarzy i pisarki, których książki znalazły się w finale Nagrody NIKE. Zaczynamy od mojego wywiadu z Edwardem Pasewiczem, pisarzem którego jako poetę podziwiam od lat, a który zaskoczył mnie niesamowitą kompozycją "Pulverkopfa" i jakąś uporczywością tej książki, sprawiającą że trudno się od tej historii uwolnić.

Edward: - W pierwszej klasie podstawówki nauczycielka kazała nam usiąść w ostatnich rzędach. Łemkowie, Niemcy i Żydzi byli gorsi od tych, którzy pracowali w ogromnej jednostce wojskowej, która...

Czytaj post
lektury szkolne, Gazeta Wyborcza

[GAZETA WYBORCZA] W życiu trzeba kombinować. Nigdzie się tego nie uczymy tak, jak na lekcji polskiego

Wczoraj pisałem o tym, jakie książki powinny mieć przeczytane osoby zdające maturę, a dzisiaj piszę o tym jak totalnym nieporozumieniem jest ten system edukacji o literaturze. Temat lektur szkolnych zawsze ożywia rozmowę, każdy przez to przeszedł i jakoś musiał sobie z nimi poradzić. Opinie bywają rozbieżne - jedni kochają "Lalkę", drudzy nienawidzą. Dla wielu przeżyciem było czytanie "Zbrodni i kary", ale są i tacy, którzy uważali, że czytają ją w ramach pokuty. Nie ma książki dla wszystkich - tak samo jak każdy ma inne gusta literackie. Jednak celem edukacji jest uwspólnienie naszej...

Czytaj post
lektury szkolne, Gazeta Wyborcza

[GAZETA WYBORCZA] Ramoty czy niezbędny wykształciuchowi kanon? Na liście lektur maturalnych 40 pozycji

A gdyby tak Galla Anonima zastąpić Gertrudą Mieszkówną?

"Wizerunek kobiety w literaturze", "kreacje kobiece w literaturze", "literackie portrety kobiet", "motyw kobiety fatalnej" - wśród tematów maturalnych kilka razy pojawiają się kobiety. Za każdym razem opisywane przez mężczyzn. Szekspir, Prus, Dostojewski, Reymont z pewnością stworzyli wyraziste kobiece bohaterki, ale czy w XXI wieku licealiści nie mogliby zastanowić się choć przez chwilę nad tym, jak w literaturze kobiety mówią o kobietach? Zwłaszcza żyjące?

W GW piszę dla Was o tym, że "Gloria victis" to nie tylko powstanie styczniowe,...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Festiwal Stolica Języka Polskiego, Marian Turski

[GAZETA WYBORCZA] Nagroda Człowieka Słowa dla Mariana Turskiego: Od 24 lutego to wy jesteście świadkami historii

- Od 24 lutego to wy jesteście świadkami historii - powiedział Marian Turski odbierając nagrodę Człowieka Słowa przyznaną podczas Festiwal Stolica Języka Polskiego.

- My którzyśmy przeszli to, co przeszli mamy poczucie, że jesteśmy świadkami historii i wobec tego mówimy o tym, by innych ostrzec. Od 24 lutego to wy jesteście świadkami historii i czuję, że moja rola się zmienia. Rodzice opowiadali mi o swoich przeżyciach podczas pierwszej wojny światowej, której byli świadkami. Ich historie nosiłem w sobie, ale najważniejsze było to, co sam widziałem i przeżyłem. Od czasów Buczy, od tego co...

Czytaj post
Zofia Posmysz, Gazeta Wyborcza

[GAZETA WYBORCZA] Zofia Posmysz nie żyje. Jej świadectwo wojny było wolne od nienawiści

8 sierpnia 2022 roku zmarła pisarka i scenarzystka, więźniarka obozu Auschwitz Zofia Posmysz. Za kilka tygodni skończyłaby 99 lat. Urodziła się w 1923 roku w Krakowie. Gdy miała 18 lat, została uwięziona w obozie koncentracyjnym w Auschwitz. W Oświęcimiu, KL Ravensbrück i Neustadt-Glewe spędziła ogółem prawie trzy lata.

- Po wojnie żyłam nie tylko obozem. Wiele moich przyjaciółek tak naprawdę z tego obozu nie wyszło. Mnie się udało. Może dlatego, że zaczęłam o tym pisać - mówiła Michałowi Wójcikowi w wywiadzie rzece "Królestwo za mgłą".

Wspominała obozową rzeczywistość: - Tam się spędzało...

Czytaj post
Jakub Jedliński, Elizabeth Kolbert, Tatiana Grzegorzewska, Piotr Grzegorzewski, Gazeta Wyborcza, Filtry

[GAZETA WYBORCZA] Laureatka Pulitzera ogląda ludzi bawiących się w bogów

Dzisiaj w GW mam dla Was opowieść o reportażach Elizabeth Kolbert, które z wielu powodów powinny być lekturą obowiązkową.

---

Znamy kilka scenariuszy końca. Przeważnie wskazują one na sprawcę, który przychodzi z zewnątrz. Na przykład supernową, której wybuch sprawia, że do Ziemi dociera zwiększona dawka promieniowania gamma.

Niszczy warstwę ozonową i zabija 85 procent gatunków żyjących na planecie. Kiedy indziej uderza meteoryt. Prosto w ocean. Działanie ekosystemu zostaje zaburzone, w wodzie jest mniej tlenu, obniża się temperatura wód oceanicznych. Ginie 45 procent gatunków na Ziemi.

Czasem...

Czytaj post
Znak, Michał Witkowski, Gazeta Wyborcza, wywiad

[GAZETA WYBORCZA] "Miasteczka Wilanów nie da się zmitologizować" - wywiad z Michałem Witkowskim

Lata 30. XX w. Stróż kamienicy "przy ulicy Piaskowej piętnaście, działając w towarzystwie i za poduszczeniem swej wścibskiej małżonki, Florczak Genowefy, udał się do mieszkania numer trzydzieści trzy, od pięciu lat zajmowanego przez czterdziestoletniego podrzędnego śpiewaka naszej miejskiej operetki, pana Mieczysława Cieślaka". Cieślak to pierwszy, ale nie ostatni trup w nowej powieści Michał Witkowskiego "Tango". Po pięciu latach od ostatniej powieści autor "Lubiewa" i "Drwala" brawurowo wkracza w nowy dla siebie gatunek literacki, czyli kryminał retro. Wojciech Szot - "Tango" to...

Czytaj post
Olga Tokarczuk, Gazeta Wyborcza

[GAZETA WYBORCZA] Tokarczuk nie dla idiotów? W tej aferze wcale nie chodzi o literaturę - komentarz

Dynamika internetowej imby jest mi dość obca. Unikam dla zdrowia psychicznego, ale są takie imby, które wykraczają poza prostą nawalankę w necie.

To, co powiedziała Olga Tokarczuk podczas Festiwalu Góry Literatury jest niedopuszczalne w sferze publicznej i nie za bardzo rozumiem z czym tu dyskutować.

Skoro sami i same oczekujemy standardów, twórzmy je.

Próbuję oczywiście zrozumieć autorkę "Empuzjonu", bo i tak całkiem dzielnie znosiła przez lata różne ataki. No i się ulało. Bywa. Nie przekreśla to ani twórczości, ani osiągnięć, a pokazuje, jak głęboko siedzą w nas - ludziach kultury -...