Czytaj post
Magdalena Grzebałkowska, Gazeta Wyborcza, podcast, 8:10, Nagroda Literacka Nike

8:10 - podcast "Gazety Wyborczej" - rozmawiam z Magdaleną Grzebałkowską

- Cieszę się, że nie jest to rozmowa do kamery, ponieważ miałbyś materiał na reportaż pod tytułem "Jak wygląda zdesperowany autor w ostatnich godzinach pisania książki" - mówi mi Magdalena Grzebałkowska, przyłapana ostatniego dnia pisania biografii Marii Konopnickiej. Grzebałkowska: - Łba nie myłam od czterech dni, jestem w koszuli nocnej, mam nieogolone nogi i po prostu jest mi gorąco i już nie mogę. I naprawdę szczęśliwa jestem, a nie mogę dobić tej Konopnickiej. Strasznie twarde życie, ale już naprawdę dzisiaj umrze. *** Jeśli chcecie posłuchać, jak brzmi reporterka ostatniego...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Maria Pinińska-Bereś, Muzeum Narodowe we Wrocławiu

[GAZETA WYBORCZA] "Czy kobieta jest człowiekiem? To pytanie wciąż jest w Polsce aktualne"

Była prekursorką sztuki feministycznej, marzyła, żeby móc samej nosić swoje rzeźby. Jej prace były rewolucyjne, choć wciąż mało znane publiczności. Zbyt mało. W jej sztuce, jak sama pisała, "kryje się dramat, w jaki uwikłuje nas życie". Maria Pinińska-Bereś wyprzedzała swoje czasy. Była buntowniczką i krytyczką patriarchalnej martyrologii. Warto znać ją samą i jej twórczość, a świetną ku temu okazją jest wystawa poświęcona artystce, którą od lipca można obejrzeć w należącym do Muzeum Narodowego we Wrocławiu Pawilonie Czterech Kopuł. Dzieła Marii Pinińskiej-Bereś od lat są obecne w...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Jerzy Bralczyk

[GAZETA WYBORCZA] "Zdycha czy umiera - kogo oburzyły słowa prof. Bralczyka. W tej awanturze chodzi nie tylko o język"

Umierają, nie zdychają - mówi Dorota Sumińska, popularna lekarka weterynarii i autorka m.in. książki "Rok pod psem". Wtórują jej Adam Wajrak, Jacek Dehnel i tysiące komentatorów w sieci.

W połowie lipca językoznawca w programie TVP "Sto pytań do..." wypowiedział się na temat języka, którym się posługujemy do opisywania ostatniego momentu w życiu zwierząt.

Bralczyk: – Jednak co ludzkie, to ludzkie. Jestem starym człowiekiem i preferuję te tradycyjne formuły i sposób myślenia. Nawet mówienie, że choćby najulubieńszy pies umarł, będzie dla mnie obce. Nie, pies niestety zdechł – powiedział...

Czytaj post
Grupa Wydawnicza Relacja, Empik, Książka Tygodnia, Jowita Maksymowicz-Hamann, John Ironmonger

[KSIĄŻKA TYGODNIA] John Ironmonger, „Wieloryb i koniec świata”, tłum. Jowita Maksymowicz-Hamann

Czy to wieloryb na okładce, czy obietnica „klimatycznej i zabawnej powieści” - trudno powiedzieć, co sprawiło, że spośród stosu wakacyjnych propozycji lekturowych zdecydowałem się na książkę Johna Ironmongera. Otworzyłem i… wpadłem jak śliwka w kompot.

W St. Piran, niewielkiej kornwalijskiej wiosce, do dzisiaj opowiadają, „jak pewnego dnia morze wyrzuciło na brzeg nagiego mężczyznę”. Tego dnia nie tylko nagi i nieprzytomny facet był anomalią w dość nudnym życiu kilkuset mieszkańców St. Piran. U wybrzeża pojawił się też wieloryb.

„Niektórzy w wiosce twierdzą, że pamiętają każdy szczegół, jakby...

Czytaj post
wywiad, Gazeta Wyborcza, Robert Zydel, Fabryka Czekolady

[GAZETA WYBORCZA] "Dyrektor Fabryki Czekolady: Nie jestem Willym Wonką" - rozmowa z Robertem Zydlem

Robert Zydel jako dyrektor Muzeum Etnograficznego w Warszawie przykuł uwagę mediów, gdy zdecydował o tym, że do muzeum można przychodzić ze zwierzętami. W rozmowie, do której lektury zachęcam mówi: - Niesamowite, jak szybko zmieniamy się jako społeczeństwo. Trzy lata temu wpuszczenie psów czy innych zwierzaków do muzeum było tematem, dzisiaj myślę, że nie zrobiłoby takiego wrażenia. To nie był tylko zabieg PR-owy, ale wyraz pewnej postawy, którą podzielał niemal cały zespół muzeum. Oczywiście były obawy, że zwierzaki będą niszczyć ekspozycję, zanieczyszczać przestrzeń wspólną. Nic z...

Czytaj post
wywiad, Gazeta Wyborcza, Ewa Kuryluk

[GAZETA WYBORCZA] "Ewa Kuryluk: Podnieca mnie widok świata, bo na nim już niedługo zabawię"

- Sztuka jest nie inaczej niż śpiew ptaka. A po co ptak śpiewa? Co pragnie wyrazić? Co jego śpiew znaczy? To przecież drugorzędne. Sztuka nie jest po coś, lecz po prostu jest. To część człowieczeństwa — mówi mi jedna z najbardziej niezwykłych postaci, jakie poznałem w swoim życiu, czyli Ewa Kuryluk.

Jest to wywiad z kategorii tych, które się rozwijają. Zaczyna się niemalże klaustrofobicznie, by po kilku zdaniach otworzyć się na wielką opowieść o życiu.

Bardzo dziękuję, pani Ewo!

***

Wojciech Szot: - Powiedziała pani, że w dzieciństwie wypisała się z ludzkości. Zapisała się pani do niej z powrotem?

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Mateusz Adamczyk, Jerzy Bralczyk, Maciej Makselon

[GAZETA WYBORCZA] "Prof. Bralczyk: Psów się nie "adoptuje", "prezydentka" dyskryminuje mężczyzn, a śląski to nie język"

Poglądy profesora Bralczyka na język polski nie byłyby tematem do dyskusji, gdyby nie wygłaszał ich publicznie. Kilka dni temu w emitowanym przez TVP Info programie "100 pytań do" Bralczyk został zapytany o takie sformułowania jak "osoby ludzkie" czy "osoby nieludzkie". — Nie pasuje mi to. Tak samo, jak nie pasuje mi "adoptowanie" zwierząt. Jednak co ludzkie, to ludzkie. Jestem starym człowiekiem i preferuję te tradycyjne formuły i sposób myślenia. Starość jako argument, by nie zmieniać przyzwyczajeń? Nie tego oczekuje się od ludzi, którzy chcą uchodzić za...

Czytaj post
Elena Ferrante, Alina Pawłowska-Zampino, Karl Ove Knausgard, Gazeta Wyborcza, New York Times, Katarzyna Okrasko, Urszula Gardner, Witold Kurylak, Jonathan Franzen, Isabel Wilkerson, Hilary Mantel, Edward P. Jones, Arkadiusz Nakoniecznik, Roberto Bolaño

[GAZETA WYBORCZA] "Stephen King i Sarah Jessica Parker pomogli wybrać najlepsze książki XXI wieku. Kto jest na liście?"

Kto napisał najlepszą powieść pierwszego 25-lecia XXI wieku zdaniem krytyków "New York Timesa" i zaproszonych gości? To już pewnie wiecie - "Genialna przyjaciółka" Eleny Ferrante została uznana powieścią 25-lecia. Książkę na język polski przełożyła Alina Pawłowska-Zampino. Ponad 500 osób wzięło udział w plebiscycie na najlepszą powieść ćwierćwiecza. Wśród nich King, Knausgard, Irving, ale też Sarah Jessica Parker. Jakie książki wytypowano? Kto przełożył na polski najwięcej z nich? I którą przełożył piszący te słowa? Zapraszam do lektury.

Czytaj post
a5, Krystyna Dąbrowska, Louise Glück, Wiersz Nocną Porą

[WIERSZ NOCNĄ PORĄ] Louise Glück, „Białe lilie”

[WIERSZ NOCNĄ PORĄ] Noble dla poetów są Noblami zdecydowanie najlepszymi.  Louise Glück nigdy byśmy pewnie nie poznali, gdyby nie grupa Szwedów i Szwedek, którzy jednak poznali się na niej wcześniej niż polscy wydawcy. Finał tej historii jest szczęśliwy, a wybór tłumaczki - Krystyny Dąbrowskiej - wręcz mistrzowski. Bo brzmi Glück po polsku doskonale. Wiersz z wydanego niedawno tomu "Dziki irys" w przekładzie oczywiście Dąbrowskiej.

Czytaj post
Karakter, Eliza Kącka, Gazeta Wyborcza

[GAZETA WYBORCZA] "Eliza Kącka: Moja córka jest dla mnie tajemnicą. Ale poza spektrum ma też przecież osobowość"

"Jesteśmy dwuosobową grupą lewitującą, której brak przyczepności", mówi Eliza Kącka, autorka niezwykłej książki "Wczoraj byłaś zła na zielono". Liczę na Państwa lekturę, bo w tym wywiadzie — tak samo jak w książce — co zdanie to się iskrzy. *** Eliza Kącka: - Wyobraź sobie, że co dzień powtarzasz czyimś śladem ten sam układ i wiesz świetnie, że gdy dotrzemy do konkretnego krzaczka agrestu, musimy cofnąć się na pagórek, po czym zrobić dziewięć kroków w lewo, i tak dalej. Nie ma innej trasy. A gdyby – z nieuwagi bądź z niecierpliwości – doszło do zejścia z toru, nastąpi...