Małgorzata Rejmer. Nominacja za “Błoto słodsze niż miód” (wyd. Czarne), doskonałą książkę o ofiarach albańskiego reżimu. 

Rejmer udowadnia, że jest czuła nie tylko na słowa i obrazy, ale też na ludzi i opowiadając wstrząsające historie unika sentymentalizmu, a jednocześnie odnajduje światełka nadziei w każdym indywidualnym losie. Po doskonale przyjętym “Bukareszcie” Rejmer mogła nadal pisać językiem kwiecistym i poetyckim, a zdecydowała się na oszczędniejszy styl, który daje pierwszeństwo bohaterom i bohaterkom “Błota słodszego niż miód”. Nominacja zatem też za odwagę okazywaną w języku jak...

Oto „zły uczeń”. Stoi na środku sali, skulony, przestraszony spojrzeniami innych dzieci. Od złego chłopca trzeba trzymać się z daleka. „Chłopiec o złej biografii zawsze był najgorszy”. Dzisiaj ma w sobie gniew i choć w latach dziewięćdziesiątych kładli mu ręce na ramieniu i przepraszali, to nie umie wybaczyć. Pyta Małgorzaty Rejmer: „Co ja mam zrobić z tymi przeprosinami? Byłem takim samym człowiekiem jak oni, a jednak oni nie traktowali mnie jak człowieka”. Autorka zapytana o „złego chłopca” nie chce opowiadać, bo ma wątpliwości ile może nam zdradzić. Dowiaduję się, że jest spowinowacony...

Dzisiaj będzie więcej poezji, bo to taki dzień smutny trochę, choć radosny. W wierszu Broniewskiego „Róża”, który jest dialogiem pomiędzy Chórem a Jękiem wiatru znajdziemy zwrotkę: „Odgarniemy ziemię cmentarną, odnajdziemy ojcowskie kości. Wydało śmiertelne ziarno dostojne zboże wolności”. „Zboże wolności”, które przyniosła nam Pierwsza Kadrowa w tornistrze, jakby chciał w wierszu o tym właśnie tytule, legionista Edward Słoński: „Bóg mękę i krew odważył, Wybrał z nich wszystko najczystsze –  I taką Polska poniosła Pierwsza Kadrowa w tornistrze...” Szybko poezja stała się...

O książkach, które trzeba po zmarłych posprzątać pięknie napisał Marcin Wicha w nagrodzonym Nagrodą Literacką Nike tomie „Rzeczy, których nie wyrzuciłem”. Na końcu książki znajdziecie spis niewyrzuconych przez autora książek. Inspirujacy do stworzenia własnej listy z prośbą do potomnych, by akurat te woluminy ocalili. Nie musimy uzasadniać wyboru. Trzeba rzeczy ocalać, bo - jak podejrzewał Brodski - tkwi w nich świadomość poprzedniego właściciela.

---

O książkach na Zaduszki piszę w felietonie z okazji dzisiejszego dnia jak i premiery "Nie ma" Mariusza Szczygła. Link.

Jest Was na naszym FB 20 tysięcy! Jesteście WSPANIALI i WSPANIAŁE! Dziękujemy za waszą obecność, komentarze, reakcje, lekturę! Nową tradycją jest zmiana naszej ilustracji fejsbukowej z okazji takich wydarzeń - najnowszą przygotowała Ola Szmida, artystka, której prace bardzo cenimy.

Czasem recenzuje się recenzje. I to jest świetne, ponieważ brakuje nam rozmowy o nas samych i naszej pracy. Dlatego wdzięczny jestem profesor Monice Płatek za poświęcenie uwagi mojej recenzji książki Remigiusza Ryzińskiego, “Dziwniejsza historia”. Wpis znajdziecie na jej profilu, jest publiczny. Jest mi jednak smutno, że zamiast argumentów, z którymi można polemizować, zarzuty pani profesor ogniskują się wokół faktu, że jej książka się podobała, a mi nie.  Jak śpiewał Kuba Sienkiewicz - “wszyscy zgadzają się ze sobą, a będzie nadal tak jak jest”. A przecież nie o to w krytyce literackiej...

Każdy świadek jest wyjątkowy, ale niektórzy lepiej to zapisują. To brutalna prawda o gradacji wspomnień, o tym dlaczego dziś czytamy i znamy niektóre z nich, a inne pozostają zapomniane.

Frau D.

„Musiałyśmy przyjmować każdego wieczoru ośmiu mężczyzn, w ciągu dwóch godzin. Wchodzili do środka, musieli iść do pokoju lekarskiego, żeby dostać zastrzyk, mogli wybrać numer, więc więźniarkę, mogli wykonywać „swoje rzeczy”, do środka, do góry, do dołu, na zewnątrz i z powrotem, dostawali jeszcze jeden zastrzyk i wychodzili” - świadectwo pani W. to jedna z trzech historii przymusowych pracownic...

"2011. Drugie wydanie „Niedzieli, która zdarzyła się w środę” z fotografiami Witolda Krassowskiego. Eleganckie wydanie na nietanim papierze. Spory format. Reportaże o krachu świata w ekskluzywnej, eleganckiej oprawie. „Przyszłość już nadeszła”, pisze wydawnictwo. Przyszłość jest atrakcyjna i nostalgicznie oprawiona. Skromniej ukazuje się w Czarnym „Zrób sobie raj”, zbiór reportaży o Czechach z mniej „celebryckiej” perspektywy niż w „Gottlandzie”. Ma być to „książka o sympatii do kraju”, ale też znowu pojawia się niedopowiedzenie: „może jest jeszcze o czymś, ale to zostawiam Państwu”. Snuje...

"Już jesień jest niestety, deszcz chlupie chlup, chlup, chlup, spadają z drzew kotlety, a wszystkie do mych stóp, tłuszcz pryska mi na rzęsy, sztukamięs pędzi wiatr, wieprzowy wschodzi księżyc, Zbaraniał cały świat. Zbaraniał cały świat".

(K.I. Gałczyński)

Nie wszedłeś już na ten schodek, a mój świat chwilę później zbaraniał. Hasztag piesekczarek stał się zbiorem zdjęć archiwalnych. Jest ironią złośliwego Fatum, że gdy piszę i czytam o "nie ma", ono do mnie przychodzi. Straciłem towarzysza lektur. Cichego i spokojnego.

W brawurowej książce "Zwierzęcy punkt widzenia" Éric Baratay (tłum....

Zaskakujace doświadczenie - siedzę w Bibliotece Narodowej i porównuję ilustracje do "Małego Księcia".

Agata Łuksza w wydaniu Zielonej Sowy jakby bała się zmierzyć z tematem, bohater nie ma twarzy, a rysunki są czasem zbyt dorosłą metaforą. Łuksza nie ilustruje też wielu fragmentów, które znamy z rysunków Saint-Exupéry'ego.

Aleksandra Kucharska-Cybuch (wyd. Wilga) widzi Małego Księcia całkiem dojrzałym młodzieńcem, a jej ilustracje choć ładne, to zdają się zbyt bazować na dość naiwnej i prostej stylistyce. Tu nie ma metafor, wszystko jest jasne i przez to trochę mdłe.

Paweł Pawlak powiedział...