6 lat. Tyle czekał - przynajmniej od nominacji - Czesław Miłosz na Nobla. O tym, kto był nominowany do Nobla w 1974 roku, Szwedzka Akademia poinformowała w pierwszych dniach stycznia 2025. Na liście znaleźli się wieczni faworyci, którzy - o czym dziś wiemy - nagrody nigdy nie dostali, ale też kilku debiutantów, którzy nagrody doczekali. Zacznijmy od nich, zwłaszcza że wśród tych nazwisk jest Polak. Mowa oczywiście o Czesławie Miłoszu. Po raz pierwszy, jak się właśnie okazało, do Nobla był nominowany w 1974 roku. Miłosza do Nobla zgłosił Algirdas Landsbergis, litewski dramaturg i...

Czy pod pseudonimem Jakub Jarno ukrywa się znany pisarz? Śledztwo w tej sprawie prowadzą czytelnicy, a może boty zatrudnione przez promocję. Jakub Jarno nie udziela wywiadów. "Jest przekonany, że to nie pisarz jest ważny, ale jego opowieść" - informuje Wydawnictwo Literackie, które w październiku opublikowało "Światłoczułość", debiutancką powieść Jarny. Sieć jednak huczy od plotek. Czy Jarno w ogóle istnieje? Może książkę napisał nie tajemniczy debiutant, a autor dobrze już znany czytelnikom, a to wszystko to tylko nieczysta zagrywka marketingowców? Przeczytałem "Światłoczułość",...

Książki Roku? Proszę. Moja dziesiątka 2024 roku to... Uzasadniam poniżej. *** Dziwna to instytucja, literatura. Dziwna, bo tworzy iluzję wolności. W końcu napisać - wydawałoby się - można wszystko. Mimo to dzieła literackie zawsze ograniczone są do tego, co dopuszczalne w kulturze, obciążone granicami naszych języków. Refleksja ta, której początek czytelnik może znaleźć w wywiadzie, którego Jacques Derrida udzielił Derekowi Attridge'owi, towarzyszyła mi, gdy szukałem tegorocznej “dziesiątki”. Ale towarzyszyła nie tylko jako myślenie o literaturze, a myślenie o czytaniu. Które...

I już wszystko jasne! Nominowani do Paszportów "Polityki" w kat. Książki to: Marta Hermanowicz (na zdjęciu) Jul Łyskawa Joanna Wilengowska Brawo!  

Już za chwilę PASZPORTY POLITYKI. Czas zatem na moje nominacje. Był to rok świetnych debiutów i dobrych drugich książek. Wybór był zatem trudny. Jednak było coś w książkach tych trzech autorek, co szczególnie mnie zachwyciło. I dało nadzieję na to, że za kilkadziesiąt lat dalej będziemy o nich słyszeć. Elżbieta Łapczyńska stworzyła dzieło wymykające się klasyfikacjom. Niezwykły, brawurowy eksperyment, w którym czuć ducha rasowej opowiadaczki. Kinga Sabak znalazła odpowiednią formę dla opowiedzianej historii. To debiut przemyślany i wypracowany. Mam nadzieję, że na tym przygoda...

"Książki czyta kobieta po 40., ze średniego i małego miasta" - w czasie pracy w dużym wydawnictwie, którego niebagatelną część oferty stanowiły książki o "arabskich księżniczka", nie jeden raz słyszałem to hasło. Ale czy na pewno to prawda?

W dawnych wiekach literatura była domeną mężczyzn choćby z tej prostej przyczyny, że to oni dużo częściej potrafili czytać.

Co czytały drzewiej damy? Jeśli jednak kobiety umiały czytać, to z najczęściej sięgały po modlitewniki i poradniki. Zwłaszcza w XVIII w. w klasach możnowładczych modne stało się nawet pisanie przez zamożne kobiety poradników dla własnych dzieci.

“Dorsz kształtem przypomina wrzeciono”, a troć ma “czarne plamki jak u jaszczurki”. To nie jedyne wiadomości, które przyswoiłem z lektury prozatorskiego debiutu Patryka Zalaszewskiego, “Luneta z rybiej głowy”. Jak nietrudno się domyślić akcja tego - naprawdę udanego - zbioru opowiadań dzieje się nad morzem, gdzie od pokoleń świat trwa w tych samych dekoracjach, a jedyną zagadką jest to, kto i w jakich okolicznościach pożegna się ze światem. No dobrze, zagadek jest więcej, ale to dzięki bogatej wyobraźni autora, który swoich bohaterów obdarowuje życiem całkiem bogatym. Jak Jadwinię...

- Bo wam szło tylko o niepodległość - z rozgoryczeniem mówi jeden z bohaterów "Romansu Teresy Hennert" Zofii Nałkowskiej, powieści napisanej ledwie pięć lat po "odzyskaniu ukochanego śmietnika", jak stwierdził inny pisarz, Kaden-Bandrowski. Przed kilkoma miesiącami postanowiłem przeczytać kilka powieści, w których pisarze i pisarki niemal "na gorąco" rozliczali się z tą nową Polską. Przeczytałem "Pokolenie Marka Świdy" Andrzeja Struga, "Romans..." Nałkowskiej, "Łuk" Kadena-Bandrowskiego ale też mniej znaną "Fortunę kasjera Śpiewankiewicza". I wróciłem do "Przedwiośnia"...

Na takie debiuty czekam! Kinga Sabak choć porusza się po terenie, na którym wydeptano już tysiące ścieżek, znajduje własną, nową drogę. Kolejny debiut, w którym wracamy do dzieciństwa, na szkolny korytarz i do grania w gałę? Tak. Ale tym razem będzie inaczej. Inny będzie język, inna będzie bohaterka. Inaczej przecież świat widzi Ola, która nie miałaby nic przeciwko temu, żeby mówić do niej Olek. Przynajmniej, gdy gra w gałę z chłopakami. Otwierający książkę rozdział "gramy w gałę" to popis literackiej dojrzałości. Sabak fantastycznie opisuje historię dziecka, które wie, że akceptację...

Nagroda Conrada dla Marii Halber!

"Strużki" uruchamiają nie tylko nostalgiczne wspomnienie czasów dojrzewania, ale pobudzają emocje, każą zastanowić się nad tym, co sprawiło, że dzisiaj jesteśmy sobą.

"Maria Halber w swoim debiucie prozatorskim opowiada tak, że śledzimy tę historię w wielkim napięciu", pisała Justyna Sobolewska w "Polityce". Również Izabella Adamczewska w "Książkach. Magazynie do czytania" chwaliła prozatorski debiut Halber. "Świetna, choć smutna powieść inicjacyjna". 

Więcej TUTAJ