"Książki czyta kobieta po 40., ze średniego i małego miasta" - w czasie pracy w dużym wydawnictwie, którego niebagatelną część oferty stanowiły książki o "arabskich księżniczka", nie jeden raz słyszałem to hasło. Ale czy na pewno to prawda?

W dawnych wiekach literatura była domeną mężczyzn choćby z tej prostej przyczyny, że to oni dużo częściej potrafili czytać.

Co czytały drzewiej damy? Jeśli jednak kobiety umiały czytać, to z najczęściej sięgały po modlitewniki i poradniki. Zwłaszcza w XVIII w. w klasach możnowładczych modne stało się nawet pisanie przez zamożne kobiety poradników dla własnych dzieci.

- Gdy dzisiaj patrzę na portrety matki, to czasami myślę, że powinny być malowane śmielej, bez lęku — mówi Stanisław Baj, wybitny malarz, który od dziesięcioleci portretuje matkę, tworząc tym samym unikatowy w polskiej sztuce cykl obrazów. Stanisław Baj - Lęk, to był mój największy problem, gdy malowałem matkę. Sentymenty w malarstwie nie są dobrym doradcą. Z jednej strony nie chciałem jej urazić, a z drugiej chciałem powiedzieć prawdę o najbliższej mi osobie. Bo w sztuce jedynie prawda ma szansę przetrwać. Wojciech Szot - Jaka to była prawda? Stanisław Baj - Wciąż nie wiem. Im...

Wojciech Szot: Co dla ciebie znaczy "być mężczyzną"?

Karl Ove Knausgård: Bycie mężczyzną to wypełnianie funkcji. Najpierw jest się synem, potem ojcem. Ale po drodze jest się członkiem męskiej społeczności. Najpierw wśród kolegów - na podwórku, w szkole. Później - w pracy czy wśród przyjaciół. Ta męska społeczność ma swoje wymagania, określa, jaki mężczyzna powinien być. Wyznacza granice.

Kiedy dorastałem w latach 70. XX w., w Norwegii wzorcem męskości byli wikingowie. Nie umiałem się w tym wzorcu odnaleźć. Wszystko, co robiłem, było z nim niezgodne.

WSZ - Co robiłeś?

Karl Ove - Płakałem, lubiłem kwiatki, interesowały mnie ubrania.

Narusza moją intymność - tak o nagrodzonej Goncourtami powieści mówi Saâda Arbane. O co chodzi w sprawie, o której mówi cała Francja?

Nagrodzony Nagrodą Goncourtów, najbardziej prestiżowym francuskim wyróżnieniem literackim, za powieść "Houris" Kamel Daoud musi mierzyć się nie tylko ze skutkami nagłej popularności. Został oskarżony o to, że jego powieść nie jest dziełem fikcji, a naruszeniem tajemnicy lekarskiej.

Saâda Arbane, ocalała z rodzinnej masakry w latach 90. XX wieku w Algierii, publicznie oskarżyła Daouda o wykorzystanie jej osobistej tragedii do napisania nagrodzonej powieści....

Krakowski serial z Maria Anna Potocką w roli głównej trwa. *** Tym razem była dyrektorka MOCAKu wzięła udział w akcji artystycznej Roberta Kuśmirowskiego. Zatytułowana „Człowiek Człowiekowi" akcja polegała na tym, że twarz Potockiej została oklejona dwustronną taśmą klejącą. Następnie — jak relacjonował portal LoveKrakow — artysta "obciął Potockiej dwa sporej wielkości pukle włosów oraz całą swoją brodę". Pukle i brodę przykleił do twarzy historyczki sztuki. Performance z Anną Marią Potocką, oskarżoną o mobbing byłą dyrektorką MOCAK-u, odbywał się podczas IX edycji Open Eyes...

Dzisiaj chciałby, żebyście poznali dwie wyjątkowe postacie - Martę Wiktorię Trojanowską i Stanisławę Bisikiewicz. Kim są? Już za chwilę wam powiem. *** To, że powstają biografie Marii Konopnickiej czy Róży Luksemburg, nikogo nie dziwi. Ale biografia bibliotekarki, która w powojennym czasie poświęciła życiem książkom i czytelnikom - zaskakuje. Książka "Siłaczka z Młodzianowa. O bibliotekarce Stanisławie Bisikiewicz" to opowieść o harcie ducha, wierze w moc literatury i tytanicznej pracy na czytelniczym froncie. Kim była ta zwykła-niezwykła kobieta? O Bisikiewicz, pracującej w...

Chciałbym, żebyście dzisiaj kogoś poznali. To Andrei Yanushkevich, wydawca i księgarz, który swoją działalność przeniósł do Warszawy. Możecie go spotkać na Pradze w Knihauce. I w moim tekście. *** Kiedy zachodziło gorące wiosenne słońce, kilku mężczyzn weszło do mińskiej księgarni Knihauka. Był 16 maja 2022 roku. Księgarnia istniała od siedmiu godzin. I ani godziny dłużej. Mężczyźni okazali się - jak opowiada "Wyborczej" Andrei Yanushkevich, założyciel Knihauki - "czekistami". Ma na myśli funkcjonariuszy HUBAZiK, białoruskiego Departamentu ds. Walki z Przestępczością...

Booker dla Samanthy Harvey za "Orbital". Czekamy na przekład! Prawa do powieści kupiło wydawnictwo Wielka Litera

Więcej TUTAJ

- Bo wam szło tylko o niepodległość - z rozgoryczeniem mówi jeden z bohaterów "Romansu Teresy Hennert" Zofii Nałkowskiej, powieści napisanej ledwie pięć lat po "odzyskaniu ukochanego śmietnika", jak stwierdził inny pisarz, Kaden-Bandrowski. Przed kilkoma miesiącami postanowiłem przeczytać kilka powieści, w których pisarze i pisarki niemal "na gorąco" rozliczali się z tą nową Polską. Przeczytałem "Pokolenie Marka Świdy" Andrzeja Struga, "Romans..." Nałkowskiej, "Łuk" Kadena-Bandrowskiego ale też mniej znaną "Fortunę kasjera Śpiewankiewicza". I wróciłem do "Przedwiośnia"...

Dziennik, który, w dodatku, bywa poezją.

Nie lubią się. Poezja z reportażem. Zapytana o reporterski charakter swoich wierszy, poetka Marzanna Bogumiła Kielar, niemal się oburzyła. — To poetycko przetworzone wspomnienia żywych ludzi — powiedziała. Reporterka Hanna Krall, zaczepiona na premierze "Jedenaście" o poetyckość swojej nowej książki, żachnęła się.

Jak nie poezja, to co? 

— Bloga piszę — mówiła Krall przed rokiem.

Hanna Krall lubi zaskakiwać. I lubi tajemnicę. Zostawia czytelnikowi tropy, "szczegóły znaczące". W "Jedenaście" to liczby i działania na nich. Bo życie upływa nam pod dyktando...