Są lektury, które stają się przygodą. Jedną z takich niezwykłych przygód w moim życiu jest lektura tekstów - powieści, opowiadań i esejów - Yasunariego Kawabaty, zmarłego w 1972 roku japońskiego noblisty. Do tej przygody chciałbym Państwa dzisiaj zaprosić, a okazja jest znakomita - nakładem Czytelnika ukazał się zbiór opowiadań Kawabaty “Tancerka z Izu” w przekładzie Mikołaja Melanowicza i Anny Zielińskiej-Elliott. Dlaczego warto? Powodów jest kilka. Zacznijmy od prozaicznego. Noblistów warto czytać. Cokolwiek byśmy nie myśleli o niektórych wyborach szwedzkich akademików, to lista...

Macie „swoich” pisarzy? Takich, których odkryliście przypadkiem, zupełnie nie zachęcani nachalnym marketingiem? I dziwicie się, że wasi znajomi nie mają o nich pojęcia? Ja takiego mam. Jest nim Hwang Sok-yong, koreański pisarz, który choć jest wydawany w Polsce od ponad dziesięciu lat, to wciąż nie przebił się do powszechnej świadomości. (...) Hwang jest twórcą na opak - jego opowieści wydają się proste, zwyczajne, czasem wręcz jakby były baśniami napisanymi dla młodszego czytelnika. Ale gdy już wejdziemy w opowieść, zadomowimy się w jego świecie, wkraczamy w świat niemal...

Nagrodzona Goncourtami, najbardziej prestiżową francuską nagrodą literacką, proza Brigitte Giraud to poruszająca wyprawa w przeszłość, podczas której będziemy przyglądać się przypadkom. I zastanawiać nad tym, co by było gdyby. Francuska pisarka zaprasza nas na obchód swojego życia. Warto przyjąć to zaproszenie. *** Czasu nie cofniemy. Mądrość to aż nadto oczywista. Jednak czasem, w wyjątkowych okolicznościach, wyobrażamy sobie, jak wyglądałoby nasze życie, gdyby wydarzenia potoczyły się inaczej niż w rzeczywistości. Jeśli życie składa się z ciągu przypadków, to jak by się ułożyło,...

- Nam wieczna w polszczyźnie rozróba! - pisał Pankowski w słynnym już wstępie "Do czytelnika" ze swojego prozatorskiego debiutu, "Matuga idzie". Opowieść o Matudze (i wielu innych postaciach) znajdziecie w tym fantastycznym wyborze opowieści. Piszę o nim w tekście zatytułowanych chwytliwie "5 książek, o których mogliście nie słyszeć, a powinniście", Wybrałem m.in. dzieła Mariana Pilota, Jarosława Iwaszkiewicza i... ale to już się dowiecie, jak podążycie zgodnie z drogowskazem.  

- Afryka dzika, dawno odkryta – tak o nadbałtyckich Chałupach śpiewał Zbigniew Wodecki. Afryka jednak wcale nie jest dzika. Dipo Faloyin w doskonałej książce „Afryka to nie państwo. Pora przełamać stereotypy” uczy nas tego, co zdaniem wielu mieszkańców tego kontynentu, powinniśmy o nim wiedzieć. Nie znajdziecie lepszej książki o Afryce. (...) Gdy na początku lat 80. „cały świat” zobaczył zdjęcia głodujących etiopskich dzieci, na pomoc ruszyli celebryci. „Głód w Etiopii stał się płomiennym symbolem rosnących nierówności na świecie”, pisze Faloyin. W styczniu 1985 roku czterdzieścioro...

- „Łakome” jako idea pojawiły się już prawie dziesięć lat temu. Towarzysząc mamie w chorobie wiedziałam, że będę kiedyś chciała o tym napisać. Zależało mi na opisaniu żałoby, która pojawia się jeszcze przed utratą, ale też życia - wzmożonego, łapczywego, łakomego. - mówi mi Małgorzata Lebda, której „Łakome” zostały Odkryciem Empiku 2023 w kategorii Literatura. 

Wojciech Szot: Jesteś już uznaną poetką, ale jako prozaiczka zadebiutowałaś „Łakomymi”. Jak się odnajdujesz jako autorka fikcji?

Małgorzata Lebda: Odkryciem było to, że z byciem prozatorką wiążą się inne zadania społeczne. Teraz więcej...

To nie tylko ludowa historia Polski opowiadana przez fotografie i ich historie, ale też jeden z najwybitniejszych polskich esejów o samej fotografii. I o polskiej historii XX wieku. Zacznijmy od „białego misia”. Dla tych, co myślą, że zdjęcia z „białym misiem” przyszły do nas z dalekiej Syberii, mam niespodziankę. Otóż nic bardziej mylnego. „Biały miś” po raz pierwszy pojawił się w Berlinie, na początku lat 20. XX wieku. To wtedy miejscowe ZOO sprowadziło dwa niedźwiedzie polarne, a by reklamować odwiedzanie ich wybiegu, przed wejściem do ogrodu stanął mężczyzna przebrany w strój...

Pierwsza w tym roku moja Książka Tygodnia. W "Welewetce" znalazłem chaos form i tematów, ale znalazłem też niezwykle ciekawą opowieść o samej reporterce, która zmaga się z tożsamością, rodziną, przestrzenią. I ta autobiograficzna, rodzinna opowieść jest najsilniejszą stroną "Welewetki". *** Żeby tańczyć z obrazem nie wystarczy mieć silne ramiona. - Do obrazu trzeba się nadawać - mówi Joanna, jedna z bohaterek “Welewetki”, reportażu Stasi Budzisz poświęconego jej rodzinnym Kaszubom. Rodzinność jest u niezwykle ważna, ale do niej wrócimy za kilka chwil. Zostańmy z Joanną i obrazem, do...

Czy żeby zostać wielkim artystą trzeba było paść owieczki? Możliwe. Możliwe też, że były wielkie malarki, choć Linda Nochlin trochę pozbawia nas złudzeń: “Drogie siostry, fakty są takie, że nie ma kobiecych odpowiedników Michała Anioła czy Rembrandta, Delacroix czy Cezanne’a, Picassa czy Matisse’a”, pisze Nochlin. Amerykańska historyczka sztuki zauważa, że “w sztuce, jak i w dziesiątkach innych dziedzin” sytuacja jest “demobilizująca i zniechęcająca dla wszystkich (a więc także dla kobiet), którzy nie mieli szczęścia przyjść na świat jako biali przedstawiciele klasy średniej, a...

TOP 11 - Najlepsze zagraniczne książki zdaniem Zdaniem Szota. *** “Tysiące twarzy, setki miraży”. A wszystko to w literaturze. Wybrałem najciekawsze - Zdaniem Szota - zagraniczne książki tego roku. Od Sri Lanki przez Albanię po Stany Zjednoczone. W 2023 roku zachwycało mnie bogactwo wyboru nowości książkowych, jakie znajduję na księgarnianych półkach. Wciąż zachwyca mnie to, że polskie przekłady ważnych dzieł dostajemy często kilka miesięcy po premierach książek w ich językach oryginalnych. Nagradzane powieści pojawiają się w polskich księgarniach zanim poznamy decyzje jury w...