Jeśli weźmiecie do rąk „Po Safonie”, czeka was niezwykła wyprawa do początków XX wieku, do świata kobiet, które postanowiły walczyć o swoje prawa. Wyprawa angażująca, pełna emocji i zaskakujących zwrotów akcji. Ile to już było książek o buntowniczkach, kobietach, które w epokach niesprzyjającej emancypacji, postanowiły żyć po swojemu? Od kilku lat twórczynie, ale też twórcy, chętnie sięgają po „herstorie”, czasem przynosząc nam opowieści fascynujące, pogłębione portrety ludzi i ich czasów, czasem opowiastki, popularne leksykony walecznych kobiet. „Herstoria” stała się - przynajmniej...

"Owoc milczenia”, tak w “Prologu” Anthony Passeron pisze o swojej świetnej książce “Uśpione”. Francuski pisarz - debiutant - w mistrzowski sposób opisał w niej ukrytą historię swojej rodziny. Ukrytą przez wstyd, który kazał tysiącom rodzin wymazać ze swoich opowieści ludzi, którzy umarli na AIDS. “Opowiadamy sobie historie po to, aby żyć”, pisała amerykańska legenda dziennikarstwa Joan Didion. Przywykliśmy do interpretowania tych słów w pozytywnym świetle. Oto opowiadanie sprawia, że nasze życie staje pełniejsze. Opowiedziane nabiera wartości. “Uśpione” Passerona (tłum. Jacek Giszczak)...

Skromne, a piękne. Niewielka to nowelka. Może z 50 stron tekstu, do tego w formacie bardzo kieszonkowym (i łatwym do zgubienia). Ale jest w tej opowieści moc, którą mam nadzieję, że odkryjecie. “Santiago de Chile. Rok 1980. Dziesięcioletnia dziewczynka wchodzi z tatą za rękę do szkoły w dzielnicy Avenida Matta”. Skórzany tornister, rozwiązane sznurówki. Zwykła scena dzieje się w niezwykłych okolicznościach. Właśnie przyjęto nową konstytucję. Autorzy: junta wojskowa. Schludnie ubrane dzieci śpiewają chilijski hymn narodowy, modlą się do Matki Bożej i co roku odtwarzają sceny z wojny na...

- A zobacz ten fragment! Kiedy ganiasz za znajomymi i podsuwasz im książkę, znaczy się, że to nowa Masłowska. Tym razem jest inaczej. Najciekawiej od lat. Mogę śmiało, tuż przed czterdziestką, napisać że Masłowska mnie literacko wychowywała. Od "Wojny..." przez mojego ulubionego "Pawia królowej" po felietony i dramaty, co do których miewam mieszane uczucia. (...) "Zza zakrętu ni stąd ni zowąd wydobywa się niebieski samochód marki policja z uchyloną szybą niczym obwoźny handel Sądem Ostatecznym”, pisała w “Wojnie…”, a w “Pawiu królowej”, książce chyba trochę niedocenionej...

“Opowiem Wam bajkę o wielkim dziennikarstwie. O łamaniu psychiki i tekstach bez logiki”, zapowiada w pierwszych zdaniach “Przydługiego wstępu zamiast podsumowania” Paulina Januszewska. “Gównodziennikarstwo” jest próbą opowiedzenia o pracy dziennikarzy i dziennikarek, zwłaszcza tych, jak pisze w blurbie Dominika Sitnicka, “z dolnych pokładów Titanica”. Jednocześnie jest też książką o przemianach mediów w ostatnich dziesięcioleciach, o medialnych dziadersach, patriarchacie, przemocy, mobbingu, “clickbaitozie”... Sporo tu wątków. Sporo chaosu. Ale są też fragmenty, które dają do...

Są książki, po których niczego nie oczekuję. Nie skarżę się wtedy, bo wiedziały gały, co brały. Są jednak też takie, po których obiecuję sobie bardzo wiele. I - gdy rozczarowują - są to rozczarowania naprawdę bolesne. Dzisiaj zatem o rozczarowaniach. (...) Przyznaję - nie są to złe książki. Niektóre z nich wymagały od autorów i autorek niezwykłego hartu ducha i odwagi. Niektóre - wielu lat pracy. Szanuję to. Ale - naprawdę - niczego nie stracicie, jeśli po nie nie sięgniecie. (...) Nie warto oceniać książek po okładce, ale samą okładkę też warto. Ta stworzona przez Justynę...

Jest to książka, która przypomina mi po co uczyłem się czytać. „Życie i myśli JW Pana Tristrama Shandy” (tłum. Krystyna Tarnowska) jest bowiem dziełem, które nie czyta się dla sensu, a dla przyjemności wynikającej z samego czytania. Sensy też można sobie wyłapywać. Choć nie jest to proste zadanie i autor zdecydowanie go nie ułatwia. Drogi, łaskawy czytelniku. Jeszcze nigdy żaden biedny recenzent piszący artykuł nie wiązał z nim mniejszych nadziei, niźli ja z tym moim wiążę. Piszę go bowiem w mieście przeważnie smutnym i szarym, w domu z wielkiej płyty, gdzie życie mi upływa na...

Czy to wieloryb na okładce, czy obietnica „klimatycznej i zabawnej powieści” - trudno powiedzieć, co sprawiło, że spośród stosu wakacyjnych propozycji lekturowych zdecydowałem się na książkę Johna Ironmongera. Otworzyłem i… wpadłem jak śliwka w kompot.

W St. Piran, niewielkiej kornwalijskiej wiosce, do dzisiaj opowiadają, „jak pewnego dnia morze wyrzuciło na brzeg nagiego mężczyznę”. Tego dnia nie tylko nagi i nieprzytomny facet był anomalią w dość nudnym życiu kilkuset mieszkańców St. Piran. U wybrzeża pojawił się też wieloryb.

„Niektórzy w wiosce twierdzą, że pamiętają każdy szczegół, jakby...

- Sztuka jest nie inaczej niż śpiew ptaka. A po co ptak śpiewa? Co pragnie wyrazić? Co jego śpiew znaczy? To przecież drugorzędne. Sztuka nie jest po coś, lecz po prostu jest. To część człowieczeństwa — mówi mi jedna z najbardziej niezwykłych postaci, jakie poznałem w swoim życiu, czyli Ewa Kuryluk.

Jest to wywiad z kategorii tych, które się rozwijają. Zaczyna się niemalże klaustrofobicznie, by po kilku zdaniach otworzyć się na wielką opowieść o życiu.

Bardzo dziękuję, pani Ewo!

***

Wojciech Szot: - Powiedziała pani, że w dzieciństwie wypisała się z ludzkości. Zapisała się pani do niej z powrotem?

Do czytania marsz! Jest to dobro, jakich mało. *** Szukasz książek niepokojących, drażniących i przeszywających do szpiku kości? Jesteś fanem krótkich form literackich? Chcesz przeczytać książkę, po której będziesz sobie zadawała pytanie: “ale co ja właściwie takiego przeczytałam”? Jeśli tak, to mam dla Ciebie coś, co musisz przeczytać. *** Nie będzie z pewnością zaskoczeniem dla Was, że pisarz, który pisze mrocznie, niepokojąco i drażniąco jest Austriakiem. Setz urodził się w 1982 roku i zadebiutował w wieku 25 lat. Publikuje niezwykle regularnie i z godną pozazdroszczenia...