Posty w kategorii artykuły

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Annie Ernaux, Literacki Nobel

[GAZETA WYBORCZA] "Pisze mięsem". Kim jest noblistka Annie Ernaux?

"Pisze mięsem" - zdanie zapisane przez Grażynę Plebanek doskonale określa jaką literaturę znajdziecie w "Latach" Annie Ernaux (tłum. Magdalena Budzińska i Krzysztof Jarosz). Ernaux została 119. laureatką Literackiej Nagrody Nobla. Francuska pisarka została nagrodzona "za odwagę i chirurgiczną precyzję, z jaką odkrywa korzenie, wyobcowanie i zbiorowe ograniczenia osobistej pamięci". Choć francuska literatura jest najczęściej nagradzaną Noblami literaturą na świecie, Ernaux jest pierwszą kobietą z tego kraju wyróżnioną przez szwedzkich akademików. To już Polska ma więcej Noblistek. O...

Czytaj post
Noc Księgarń

Noc Księgarń 2022

Wszystko przez przydawkę. Można pamiętać z dzieciństwa “bazę” w krzakach i słoneczny zapach przydomowego ogródka, ale można zapomnieć wizyty w księgarniach. Pierwsze zapamiętane książkowe zakupy były bowiem samodzielne. Czyżbym nigdy nie lubił, żeby ktoś mi dobierał lektury? Ta interpretacja z pewnością nie wytrzymałaby fact-checkingu. Było to w wieku całkiem dojrzałym, bo w pierwszej klasie gimnazjum. Moje dotychczasowe nauczycielki języka polskiego niespecjalnie przekonały mnie do nauki gramatyki, zatem o przydawce pojęcia nie miałem. A mieć musiałem, co wykazał sprawdzian na początku...

Czytaj post
Literacki Nobel, Annie Ernaux

Nobel dla Annie Ernaux!

Nobel dla Annie Ernaux nie otwiera nowych przestrzeni w literaturze, ale zwraca uwagę na osobę, której twórczość w niezwykły wręcz sposób wpłynęła na współczesną prozę, jak i socjologię. Ernaux odsłaniając własny wstyd, własną biografię, uprawomocniła takie opowiadanie o społeczeństwie, w którym autobiograficzne doświadczenie jest równie ważne, jak nie ważniejsze, od dokumentów i wydarzeń tradycyjnie uznawanych za "historyczne". Moja "ja" to też "Historia" - zdaje się mówić Ernaux. Tegoroczna noblistka w swoich książkach - mimo często pierwszoosobowej narracji - pisze kolektywną...

Czytaj post
Jerzy Jarniewicz, Gazeta Wyborcza, Nagroda Literacka Nike

Nagroda Literacka Nike 2022 - Nagroda Literacka "Nike" za poezję. Triumfuje Jerzy Jarniewicz

Laureatem Nagrody Literackiej "Nike" został poeta, tłumacz, filolog Jerzy Jarniewicz. Jury za najlepszą książkę ubiegłego roku uznało jego tom poetycki "Mondo cane" (wyd. Biuro Literackie). To pierwsza od sześciu lat - i szósta w historii nagrody - książka poetycka, którą nagrodziło jury.

Tom "Mondo cane" Jarniewicza pokonał w finale trzy powieści ("Rozpływaj się" Anny Cieplak, "Golema" Macieja Płazy i "Pulverkopf" Edwarda Pasewicza), biografię ("Wygnańca. 21 scen z życia Zygmunta Baumana" Artura Domosławskiego), reportaż historyczny ("Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej"...

Czytaj post
Joanna Ostrowska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Gazeta Wyborcza, Nagroda Literacka Nike

NIKE CZYTELNIKÓW DLA "Onych" Joanny Ostrowskiej - mikroreportaż

Nagroda Literacka “NIKE” od czytelników i czytelniczek wędruje do… Joanny Ostrowskiej za książkę “Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej!”! 

Jak już skończyliście bić brawa, przeczytajcie krótką historię, którą z tej okazji dla Was przyszykowaliśmy. 

Rok temu, gdy waszą nagrodę otrzymał Zbigniew Rokita za “Kajś”, wymyśliłem, że czas na zmiany i opowieść o książce wybranej przez czytelników będzie czymś w rodzaju reportażu, opowieści wychodzącej poza nagrodzoną książkę. 

Gdy powiedziałem o tym Joannie, po minucie wiedziałem, że czeka nas ciekawa acz szalona środa. Pojechaliśmy do...

Czytaj post
Jerzy Kozłowski, Zofia Kierszys, Salman Rushdie, Ngũgĩ wa Thiong'o, Serhij Żadan, Michał Petryk, Literacki Nobel, Maria Skibniewska, Anna Biłos, Dominika Chybowska-Jang, Beata Kang-Bogusz, Hwang Sok-yong, Scholastique Mukasonga

Literacka Nagroda Nobla 2022 - dla kogo?

Już za dwa tygodnie dowiemy się, kto zdobędzie Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. W tym roku bukmacherzy uznali - biorąc pod uwagę nieprzewidywalność decyzji szwedzkiej akademii - że nie będzie “list noblowskich”, czego trochę żałuję, bo była to okazja do przyjrzenia się nazwiskom często zupełnie w Polsce nieznanych osób autorskich. I szansa na własne odkrycia. Zapewne wiele osób kibicuje Serhijowi Żadanowi, dla którego nagroda byłaby oczywistym sygnałem politycznym i wsparciem dla Ukrainy. Też kibicuję, ale jestem realistą - młyny Akademii Szwedzkiej mielą wolno i - przynajmniej...

Czytaj post
Bartosz Jakubowski, Haften

Bartosz Jakubowski, "Haften"

Chciałbym dzisiaj nas bardzo pochwalić. Nas, to znaczy w pierwszej kolejności Bartosza Jakubowskiego, artystę, który zrobił następującą rzecz: sfotografował queerowe osoby z całej Polski, a następnie zaangażował do projektu hafciarki z różnych regionów naszego kraju, które regionalne hafty przeniosły na wydrukowane na płótnie zdjęcia. Ważne - region odpowiada miejscu pochodzenia/identyfikowania się fotografowanej osoby. Wystawę "Haften" można było oglądać niedawno w Radomiu, a z tego co wiem i czemu kibicuję, będzie można jeszcze się z tymi pracami spotkać w innych...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Literacki Nobel, Nagroda Literacka Nike, Nagroda Gdynia, Angelus

Kilka akapitów o szklanym suficie oraz o Noblu

Nie, nie będzie to tekst o Barnesie, może innym razem. Ale Barnes też ma w nim swoje miejsce.

Kilka dni temu wybuchła tu dyskusja o tym, czy jeśli twierdzę, że literackiego Nobla dostało w ostatnich 40 latach za mało queerowych osób (dokładnie to zero tęczowych osób), to czy powinno się stworzyć “tęczowe parytety”, oraz czy postulat przyznawania nagród też osobom o innej niż heteroseksualna tożsamości, nie obraża przypadkiem literatury. Oczywiście było to marginalne i większość z Państwa skupiło się na wymienianiu ulubionych “tęczowych” lektur, ale wciąż jak się okazuje funkcjonują w...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Javier Marias

[GAZETA WYBORCZA] Javier Marias, wielki hiszpański pisarz, nie żyje. Kandydat do Nobla, który odrzucał państwowe laury

W zbiorze esejów "Pisane życia" (tłum. Wojciech Charchalis) Marías pisze m.in. o korespondencji Flauberta z Turgieniewem. Obaj są już starzy i czekają na śmierć. Flaubert tak czeka, że aż prosi Maupassanta o to, żeby przyniósł mu pistolet.

Ostatnie miesiące przed śmiercią autor "Madame Bovary" czekał też na przesyłkę od rosyjskiego pisarza, w której miały znaleźć się puszki z kawiorem i łososiem. Jak to napisał Turgieniew: "Spróbujmy przynajmniej zabawić się jako starcy".

Przesyłka nie nadchodziła, a pisarze wymieniali między sobą listy na jej temat. Gdy już w końcu dotarła Flaubert napisał:...

Czytaj post
Czarne, W.A.B, Rafał Lisowski, Jędrzej Polak, Znak, Prószyński i S-ka, Michał Rusinek, Aga Zano, Dorota Malina, Magdalena Moltzan-Małkowska, Sebastian Barry, Maggie Nelson, Kaja Gucio, Filtry, Scott Stuart, Celia Laskey, Akwaeke Emezi, Torrey Peters, Sarah Waters

7 książek o LGBT, które musisz przeczytać

Od literatury pięknej, przez dobrą obyczajówkę, aż po eseje i książki dla dzieci i młodzieży. Wojciech Szot poleca 7 książek o tematyce LGBT, po które każdy powinien sięgnąć.  

Jeszcze kilka lat temu pisarze i pisarki rzadko pisali o osobach LGBT. Dzisiaj jesteśmy świadkami wielkiej zmiany - właściwie co tydzień pojawiają się książki, w których mamy już nie tylko „tęczowych” bohaterów i bohaterki, ale też osoby bohaterskie. Nie piszemy już tylko o autorach i autorkach, ale również o osobach autorskich.

Świat tożsamości poszerza się na naszych oczach i choć jeszcze wiele osób musi nauczyć się,...