Skróconą wersje tego tekstu znajdziecie na Wyborcza.pl

- W Wałbrzychu nikt zapomnieć nie chce - deklaruje w imieniu ponad stu tysięcy mieszkańców Magdalena Okraska z Zawiercia. I dodaje, że jest to miasto palimpsest. To są myśli, które sformułować może średnio wykształcony człowiek chwilę po wyjściu z pociągu w Wałbrzychu i lekturze jednego reportażu o biedaszybach.

Dzisiaj pełna wersja tekstu, którego skrót - dla tych, co nie mają za dużo czasu na lekturę - znajdziecie w komentarzu.

"Nie ma i nie będzie" to świetny przykład na to, jak można napisać reportaż, który jest emocjonalnym szantażem...

Dla tych, co w biegu - tak, musicie to przeczytać. Dziękuję, możecie przewijać dalej. A dla tych, co chcą jednak poniedziałkowego kazania, mam kilka tysięcy znaków o jednej z lepszych książek, jakie w tym roku przeczytałem. –- Zmiksowanie dramatu wojennego z komedią bywa dla pisarzy i pisarek zadaniem karkołomnym. Tamarze Dudzie jednak się udało, bo połączyła w “Córeczce” cięty język, inteligentny humor, olbrzymią wyobraźnię z miłością do miasta i kraju, w którym pewnego dnia wszystko się zmieniło. “Gdyby to lato pozwolono mi spędzić w kriokomorze, nie wahałabym się ani sekundy....

No dobra, spłakałem się jak bóbr czytając "Heartstoppera" Alice Oseman. Mam wrażenie, że bardziej nad sobą i własną młodością, niż nad przygodami Charliego i Nicka, zakochanych w sobie nastolatków. Jak przypomnę sobie te wszystkie lata, gdy człowiek nie miał do kogo sensownie gęby otworzyć i miotał się po życiu, nie wiedząc, o co w tym wszystkim chodzi, to mam poczucie, że coś mnie ominęło. Ominęło, bo polska rzeczywistość małych miasteczek nie była przyjazna dla młodego chłopaka, który może i by chciał się zakochać, ale internetowe komunikatory proponują mu w najlepszym przypadku...

- Byłoby dobrze, gdyby do Boga i ukraińskiej armii dołączyło NATO - pisze autorka książek dla dzieci Wiktoria Amelina w najnowszym numerze “Znaku”. Specjalna edycja miesięcznika poświęcona jest Ukrainie i to właśnie pisarze i pisarki z Ukrainy przedstawiają nam swoje “Pamiętniki z czasów wojny”. Olena Szeremeta dodaje: “Jeszcze dwa dni przed wojną oglądałam filmik, jak szydełkować rękawiczki, a teraz oglądam instrukcję obsługi przeciwpancernych wyrzutni NLAW”. Tłumaczka z polskiego nie zamierza wstąpić do armii, “po prostu w tych czasach trudno znaleźć bardziej odpowiedni sposób na...

“Utonąć można na wiele sposobów” pisze w doskonałym, autobiograficznym eseju Lidia Yuknavitch. “Chronologię wody” (tłum. Kaja Gucio) czyta się jak thriller, tym bardziej przerażający, że traktujący o rzeczywistych wydarzeniach. Ktoś to wszystko przeżył. A raczej przepłynął. I opisał tak, że trudno po tej lekturze zasnąć. Zaczynamy od trzęsienia ziemi, którego amplituda nie obniży się nawet na chwilę. “W dniu, w którym moja córka urodziła się martwa…” - pierwsze zdanie zanurza nas w oceanie bólu i cierpienia, który wypełniał autorce całą młodość. Miała być pływaczką. Była w tym naprawdę...

Angielski tytuł, a dokładniej amerykańskie wydanie tej książki razem z podtytułem brzmi: "Wizyta, albo opowieść o żydowskim fi***ie". W wydaniu brytyjskim usunięto słowo "żydowski". Polskie wydanie zostało w całości wykastrowane z podtytułu. A co innego Francuzi. Ci książkę Volckmer zatytułowali po prostu "Żydowski członek". Za to w Niemczech, o których autorka pisze w swojej książce bardzo krytycznie (i po angielsku, który nie jest jej pierwszym językiem), długo się zastanawiano czy ją wydać. Dlaczego? O tym dowiecie się z recenzji, która TUTAJ.

Jakbym był wami, to bym czytał. - Wymagające wirtuozerii szesnastki rozsypały się w powietrzu, lekkie, rozedrgane. Wypuszczała je jedną za drugą w idealnych odstępach, jakby chciała je uwolnić spod palców. - Tak zagrała Wanda Krajewska, uważana za najwybitniejszą polską skrzypaczkę dla swojej uczennicy Marty, dziewczyny z wielkim talentem, ale trochę niepokornej. Agata Romaniuk na swój powieściowy debiut wybrała diabelnie trudny temat, jakim jest muzyka. Łatwo tu popaść w nostalgię, nietrudno potknąć się o metafory o tombakowej urodzie, odpłynąć w oczywistościach. Znamy takie...

Zachwyca. Ale zacznę od tego, że miałem obawy. Choć Ishbel Szatrawska dostała sporo nagród i wyróżnień za swoje dramaty, obawiałem się tego, czy tekst dramatu będzie na tyle ciekawy, wciągający i przykuwający uwagę czytelników, by sprawdził się jako książka. Moje wątpliwości były tym większe, że byłem jedną z osób, które podpowiadały autorce, że trzeba wyjść poza bańkę czytająca dramaty w “Dialogu”, czy obeznaną z konkursami na współczesne sztuki. W wydawnictwie Cyranka odnalazłem to, czego mało kto - może poza Karakterem - oferuje mi na polskim rynku książki - odwagę podejmowania...

Zaczyna się to wszystko jak telenowela, więc jak ktoś ma pamięć do genealogii w typie “Stu lat samotności”, odnajdzie się w tej historii doskonale. Jest sobie Aethelred II Bezradny (wspaniały przydomek!) i jego żona, Emma. Mają syna Edwarda, który żyje na wygnaniu w Normandii po tym jak duński król Swen i jego syn, Kanut zajęli Anglię. Umiera Aethelred i Emma postanawia wyjść za Kanuta, czyli największego rywala swojego byłego męża. Rodzi im się Hardekanut. Umiera tatuś (Kanut) i jego syn na dwa lata zostaje królem Anglii. Szybko umiera, a na scenę wraca Edward. Z pomocą earla Wesseksu...

Gdy rosyjskie wojska zaatakowały w 2014 roku ukraiński Donbas, Ałewtyna Kachidze była w Kijowie. Mieszkała w stolicy już trzecią dekadę i do rodzinnej Żdaniwki nieopodal Doniecka jeżdziła rzadko. Ostatnio była tam 1 grudnia 2013 roku. Kijowski Majdan miał dopiero tydzień, a kobiety z miejscowej biblioteki nie potrafiły zrozumieć jak można rzucać kamieniami w milicję. - Powiedziałam im, że nie można. To je zdziwiło i uspokoiło. Dodałam, że jeśli mam im wytłumaczyć, dlaczego te kamienie poleciały, potrzebuję na to trzech godzin - relacjonowała. Wszystko jednak miało się zmienić. Po ataku...