Czytaj post
Łukasz Witczak, Empik, Filtry, Vivian Gornick

[KSIĄŻKA TYGODNIA] Vivian Gornick, „Kobieta osobna i miasto”

Gdy myślę o miejscach, które chciałbym odwiedzić, Nowy Jork jest na końcu tej całkiem długiej listy. Drewniane kościółki na Mazowszu wydają mi się bardziej atrakcyjne, zwłaszcza gdy dojechać do nich rowerem.

Fascynacja "Ameryką" nigdy nie była moją fascynacją, może dlatego, że literatura zastępuje mi zwiedzanie, a chyba nie ma innego amerykańskiego miasta, które tak by obrosło literackimi mitami. Mitami, trzeba to zauważyć, tworzonymi przeważnie przez białych mężczyzn i kobiety z uprzywilejowanej klasy.

Gornick dość płynnie wykręca się w "Kobiecie osobnej i mieście" (tłum. Łukasz Witczak) z...

Czytaj post
Joanna Ostrowska, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Gazeta Wyborcza, Nagroda Literacka Nike, wywiad

[GAZETA WYBORCZA] "Nie patrzcie na nich jako na ofiary, ale ludzi, którzy żyli w kontrze wobec systemu" - wywiad z Joanną Ostrowską

Finał NIKE dla Joanny Ostrowskiej to wielkie wydarzenie dla wszystkich zajmujących się queerową historią w Polsce. Docenienie mozolnej pracy, za którą nie stoi hojny grantodawca. Mam wielki przywilej od lat kibicować Ostrowskiej w jej działaniach, a teraz też rozmawiać na łamach GW. WSZ - Na świecie od lat powstają muzea LGBT, queeru. W Polsce też niedługo powstanie coś na kształt muzeum, prace trwają od dawna. Gdybyś miała przekazać do tego muzeum jakiś rekwizyt związany z twoimi osobami bohaterskimi, to co by to było? JO - Gdy mówisz "muzeum", od razu przychodzi mi na myśl...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Literacki Nobel, Nagroda Literacka Nike, Nagroda Gdynia, Angelus

Kilka akapitów o szklanym suficie oraz o Noblu

Nie, nie będzie to tekst o Barnesie, może innym razem. Ale Barnes też ma w nim swoje miejsce.

Kilka dni temu wybuchła tu dyskusja o tym, czy jeśli twierdzę, że literackiego Nobla dostało w ostatnich 40 latach za mało queerowych osób (dokładnie to zero tęczowych osób), to czy powinno się stworzyć “tęczowe parytety”, oraz czy postulat przyznawania nagród też osobom o innej niż heteroseksualna tożsamości, nie obraża przypadkiem literatury. Oczywiście było to marginalne i większość z Państwa skupiło się na wymienianiu ulubionych “tęczowych” lektur, ale wciąż jak się okazuje funkcjonują w...

Czytaj post
Gazeta Wyborcza, Javier Marias

[GAZETA WYBORCZA] Javier Marias, wielki hiszpański pisarz, nie żyje. Kandydat do Nobla, który odrzucał państwowe laury

W zbiorze esejów "Pisane życia" (tłum. Wojciech Charchalis) Marías pisze m.in. o korespondencji Flauberta z Turgieniewem. Obaj są już starzy i czekają na śmierć. Flaubert tak czeka, że aż prosi Maupassanta o to, żeby przyniósł mu pistolet.

Ostatnie miesiące przed śmiercią autor "Madame Bovary" czekał też na przesyłkę od rosyjskiego pisarza, w której miały znaleźć się puszki z kawiorem i łososiem. Jak to napisał Turgieniew: "Spróbujmy przynajmniej zabawić się jako starcy".

Przesyłka nie nadchodziła, a pisarze wymieniali między sobą listy na jej temat. Gdy już w końcu dotarła Flaubert napisał:...

Czytaj post
Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Byung-Chul Han, Rafał Pokrywka, Michał Sutowski

[RECENZJA] Byung-Chul Han, "Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje"

Obiecałem napisać o esejach, których lekturę uważam za niemal obowiązkową, zatem oto piszę.

“W tym społeczeństwie opresji każdy sam prowadzi swój obóz pracy” - pisze niemiecki filozof Byung-Chul Han w jednym z tekstów wchodzących w skład książki “Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje” (przekład Rafał Pokrywka i - fragmentami - Michał Sutowski). “To” społeczeństwo to oczywiście my - ludzie, którzy stali się zarówno swoimi więźniami, jak i strażnikami tego więzienia. Ofiary i kaci w jednym.

Han w niezwykle precyzyjny sposób przedstawia jak ze społeczeństwa, które dawało się opisać Foucaultowskim...

Czytaj post
Czarne, W.A.B, Rafał Lisowski, Jędrzej Polak, Znak, Prószyński i S-ka, Michał Rusinek, Aga Zano, Dorota Malina, Magdalena Moltzan-Małkowska, Sebastian Barry, Maggie Nelson, Kaja Gucio, Filtry, Scott Stuart, Celia Laskey, Akwaeke Emezi, Torrey Peters, Sarah Waters

7 książek o LGBT, które musisz przeczytać

Od literatury pięknej, przez dobrą obyczajówkę, aż po eseje i książki dla dzieci i młodzieży. Wojciech Szot poleca 7 książek o tematyce LGBT, po które każdy powinien sięgnąć.  

Jeszcze kilka lat temu pisarze i pisarki rzadko pisali o osobach LGBT. Dzisiaj jesteśmy świadkami wielkiej zmiany - właściwie co tydzień pojawiają się książki, w których mamy już nie tylko „tęczowych” bohaterów i bohaterki, ale też osoby bohaterskie. Nie piszemy już tylko o autorach i autorkach, ale również o osobach autorskich.

Świat tożsamości poszerza się na naszych oczach i choć jeszcze wiele osób musi nauczyć się,...

Czytaj post
Agata Napiórska, Kultura Gniewu, Adrian Tomine

[RECENZJA] Adrian Tomine, "Śmiech i śmierć"

Zachwyca Was “Szczodrość syreny” Johnsona w przekładzie Krzysztofa Majera? Jeśli tak, to sięgnijcie po “Śmiech i śmierć” Tomine’a (tłum. Agata Napiórska), zbiór kilku komiksowych nowel, w których dostrzeżecie nie tylko “ducha” Johnsona, ale i zobaczycie jak jeszcze obraz może współdziałać z tekstem i tworzyć nowe sposoby opowiadania historii. To arcydzieło literatury, którego nie powinno się przegapić.

Otwierająca książkę nowela “Rzeźbiarstwo ogrodowe” opowiada historię Harolda, mężczyzny w średnim wieku, ogrodnika, który postanawia zasłynąć tytułowymi rzeźbami, tworząc - jak sam mówi -...

Czytaj post
Jerzy Jarniewicz, Wiersz na dobrą noc, Simon Armitage

[WIERSZ NA DOBRĄ NOC] Simon Armitage, "Mało brakowało"

Jednym z rytualnych zadań brytyjskiej królowej było nominowanie "poety laureata", który to poeta (a raz nawet poetka) po prostu jest. Niby się od niego oczekuje wierszy na narodowe okazje, ale od lat nikt nikogo do lochów nie wsadził za brak takowych. Jest to tytuł na 10 lat (a nie jak myślałem dożywotni), a aktualnym poetą-laureatem jest Simon Armitage, przemiły facet, z którym kiedyś w Krakowie nagrywaliśmy krótką rozmowę dla Festiwalu Miłosza. Dzisiaj dla Państwa w przekładzie Jerzego Jarniewicza.

Czytaj post
Elizabeth Strout, Booker, NoViolet Bulawayo, Percival Everett, Claire Keegan, Alan Garner, Shehan Karunatilaka

[GAZETA WYBORCZA] "Wymyślili światy, w których wszyscy możemy się odnaleźć". Finaliści Bookera 2022

My celebrujemy finalistki i finalistów NIKE, a Brytyjczycy właśnie ogłosili finałową szóstkę Bookera. Pięć narodowości i cztery kontynenty reprezentują tegoroczni finaliści i finalistki Nagrody, a największą gwiazdą finału będzie Elizabeth Strout.

Dobra wiadomość jest taka, że już niedługo premiera innej książki-finalistki Bookera, czyli "Drobiazgi takie jak te" Claire Keegan w przekładzie Krzysztofa Cieślika wyda za miesiąc Wydawnictwo Czarne.

Czytaj post
Jerzy Jarniewicz, Gazeta Wyborcza, Nagroda Literacka Nike

[GAZETA WYBORCZA] "Nasz świat kształtuje mitologia męskiej siły. Moja książką jest o potrzebie słabości" - wywiad z Jerzym Jarniewiczem

- Nie ma dobrej poezji bez ryzyka. Kontynuujemy nasze rozmowy z pisarzami i pisarkami, których książki znalazły się w finale Nagrody Literackiej Nike. Drugim moim rozmówcą jest Jerzy Jarniewicz, nominowany za tom poetycki "Mondo cane" --- Jarniewicz: - Gdybym sądził, że poezję można oceniać za pomocą jakichś stałych parametrów, mógłbyś mnie uznać za wcielenie ministra Czarnka, któremu się wydaje, że osiągnięcia nauk humanistycznych najlepiej mierzyć suwmiarką. W poezji, jak w humanistyce, nie ma na szczęście uniwersalnych kryteriów, dla jednych poezja Eliota jest dziełem...