Ludzie nie są na to gotowi - Niebezpieczna moda z Zachodu - Firma jak wielka rodzina... Intuicyjnie porównujemy czasem pracę chłopa z wyzyskiem kapitalizmu, zarządzanie nami do folwarku, czy pańszczyzny. Czy to słuszna intuicja? Adam Leszczyński w "Obrońcach pańszczyzny" pokazuje, że tak. I o tym rozmawiamy dzisiaj w "Gazecie Wyborczej". --- Wojciech Szot - Tym, co uderzyło mnie w trakcie lektury "Obrońców pańszczyzny", było poczucie, jak niewiele się zmieniło mimo upływu lat. Adam Leszczyński - Właśnie o tym to jest książka. O strukturze myślenia konserwatywnego, strukturze...

Dzisiaj chciałbym Was zachęcić do sięgnięcia po nowy numer “Dialogu”, gdzie piszemy (z Justyną Jaworską) o Pawle Soszyńskim i jego literaturze. Jaworska pisze o powieściach Soszki, a ja o dramatach. To naprawdę zaszczyt móc napisać ten tekst, zwłaszcza że jest w nim trochę prywaty, której dotąd do swoich tekstów nie dopuszczałem. I takie pisanie, które będę kontynuował, choć jeszcze nie wiem gdzie. Fragment tekstu: Małpa, zwierzę - jak chciała poetka - "wcześniej niż ludzie wygnane z raju", w dramacie “Duchologia polska” Pawła Soszyńskiego wylazła z garderoby Matki Natury. Na...

Czas na TOP 10 najciekawszych dla mnie książek zagranicznych. Zagraniczną książką roku wybrałem powieść Mohameda Mbougara Sarra, "Najskrytsza pamięć ludzi" (tłum. Jacek Giszczak, wyd. Cyranka), a co jeszcze znalazło się w 10? I dlaczego? Oraz jakie inne pozycje były warte wyróżnienia? Wszystko to znajdziecie jak klikniecie na kierunek zwiedzania podany w komentarzu. A tu jeszcze krótka opowieść. --- Obyś nie żył w aż tak ciekawych czasach, chciałoby się sparafrazować popularne powiedzenie. Rok 2022 zapamiętamy jako ten, w którym wojna - pojęcie dotąd jednak dość abstrakcyjne -...

Wychodzę z biblioteki. Zaglądam do wiadomości. - “Unicestwianie” się unicestwiło - donosi moja gazeta. A “autobus wolno stał w korku i niepoprawnym związku frazeologicznym”, jak pisał Ignacy Karpowicz. Droga mija szybko, bo głowę mam zajętą opowiadaniem sobie przygód “Unicestwiania”, które może właśnie dzieją się w mojej patodeweloperce AD 1960. Książka dotarła przed kilkoma dniami, leżała spokojnie i grzecznie. Od powieści, których nie chce mi się czytać, nie wymagam wiele. Byle się w oczy nie rzucały. Niech nie podskakują za bardzo, bo inaczej wylądują w piwnicy. Tam już tylko płacz...

Nagroda Literacka “NIKE” od czytelników i czytelniczek wędruje do… Joanny Ostrowskiej za książkę “Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej!”! 

Jak już skończyliście bić brawa, przeczytajcie krótką historię, którą z tej okazji dla Was przyszykowaliśmy. 

Rok temu, gdy waszą nagrodę otrzymał Zbigniew Rokita za “Kajś”, wymyśliłem, że czas na zmiany i opowieść o książce wybranej przez czytelników będzie czymś w rodzaju reportażu, opowieści wychodzącej poza nagrodzoną książkę. 

Gdy powiedziałem o tym Joannie, po minucie wiedziałem, że czeka nas ciekawa acz szalona środa. Pojechaliśmy do...

Finał NIKE dla Joanny Ostrowskiej to wielkie wydarzenie dla wszystkich zajmujących się queerową historią w Polsce. Docenienie mozolnej pracy, za którą nie stoi hojny grantodawca. Mam wielki przywilej od lat kibicować Ostrowskiej w jej działaniach, a teraz też rozmawiać na łamach GW. WSZ - Na świecie od lat powstają muzea LGBT, queeru. W Polsce też niedługo powstanie coś na kształt muzeum, prace trwają od dawna. Gdybyś miała przekazać do tego muzeum jakiś rekwizyt związany z twoimi osobami bohaterskimi, to co by to było? JO - Gdy mówisz "muzeum", od razu przychodzi mi na myśl...

Obiecałem napisać o esejach, których lekturę uważam za niemal obowiązkową, zatem oto piszę.

“W tym społeczeństwie opresji każdy sam prowadzi swój obóz pracy” - pisze niemiecki filozof Byung-Chul Han w jednym z tekstów wchodzących w skład książki “Społeczeństwo zmęczenia i inne eseje” (przekład Rafał Pokrywka i - fragmentami - Michał Sutowski). “To” społeczeństwo to oczywiście my - ludzie, którzy stali się zarówno swoimi więźniami, jak i strażnikami tego więzienia. Ofiary i kaci w jednym.

Han w niezwykle precyzyjny sposób przedstawia jak ze społeczeństwa, które dawało się opisać Foucaultowskim...

Znamy już finałową siódemkę Nagrody NIKE! - Anna Cieplak, "Rozpływaj się", wyd. Wydawnictwo Literackie - Artur Domosławski, "Wygnaniec", wyd. Wielka Litera - Jerzy Jarniewicz, "Mondo cane", wyd. Biuro Literackie - Joanna Ostrowska, "Oni", wyd. Krytyka Polityczna - Edward Pasewicz, "Pulverkopf", wyd. Wielka Litera - Maciej Płaza, "Golem", wyd. WAB - Kacper Pobłocki, "Chamstwo", wyd. Czarne Gratulacje! Wielka radość z finału dla Joanny Ostrowskiej, ale też Kacpra Pobłockiego i Edwarda Pasewicza, których książki są dla mnie bardzo ważne. Oczywiście każde nazwisko z tej siódemki...

“Nie ma większego mitu w polskiej debacie publicznej niż ten, że samorządność nam się udała”, pisze Andrzej Andrysiak, wydawca “Gazety Radomszczańskiej” w “Lokalsach”, książce będącej ponurą opowieścią o tamtejszym samorządzie. Kłopot jaki mam z pisaniem o tej książce polega na tym, że zasadniczo niczym Andrysiak mnie nie zaskoczył. I to jest właśnie najbardziej przerażająca wiadomość. Posady za polityczne poparcie? Obsadzanie stanowisk swoimi? Bezideowość lokalnych polityków, którzy podpiszą pakt z każdym, byle utrzymać stanowisko? Znikome standardy etyczne? Ustawione...

Różnie można spędzać Miesiąc Dumy. Można jeździć na marsze i parady, przystrajać okna flagami, a siebie ubierać w tęczę. Można też obłożyć się tęczową literaturą, co uczyniłem. W efekcie napisałem tekst, w którym próbuję wyłuskać dla was najciekawsze tytuły i jeszcze ułożyć opowieść o nich w ten sposób, by rzucić jakieś nowe światło na to w jakim momencie dziejowym jest “tęczowa” literatura. Efekty tego mojego leżakowania z elgiebetami w literaturze znajdziecie w “Wyborczej”, a piszę m.in. o: - "Heartstopperze" Alice Oseman (tłum. Natalia Mętrak-Ruda) - "Trans i pół, bejbi" autorstwa...